Ανοιχτή Πρόταση:
Να φύγουν τα αγάλματα και τα μνημεία από τις πλατείες!
Γράφει ο Γιάννης Συμψηρής
Σε γνωρίζω από την όψη…
Η εικόνα είναι αυτή που βλέπετε στις φωτογραφίες. Αυτή την εικόνα παρουσιάζει το μνημείο των πεσόντων στην πλατεία Δημάδη, αυτή την εικόνα παρουσιάζει και το μνημείο της θυσίας των 120 στην Αγια Τριάδα. Ειδικά για το μνημείο των 120 έχουμε να πούμε ότι ίσως μας δείχνει και την διάσταση του ζητήματος αφού αυτό αφορά στην θυσία συμπολιτών μας από κατοχικά στρατεύματα. Δεν πρόκειται δηλαδή για ένα μνημείο «πατριδοκάπηλο» που περιέχει συμβολισμούς για το υπάρχον…καθεστώς ούτε φανερώνει υποταγή στις δομές του συστήματος. Ανάλογη εικόνα έχουν τα περισσότερα μνημεία και αγάλματα της πόλης και δεν χρειάζεται να πλατειάσουμε καθώς όλοι τα γνωρίζουμε, απλώς κοιτάμε αλλού, κοροϊδεύοντας τον εαυτό μας. Το άγαλμα του Παπαποστόλη στον Άγιο Χριστόφορο φέρει ανεξίτηλη της σφραγίδα οπαδών ενώ το μικρό μνημείο των «Εν Βραχωρίω Πεσόντων» απέναντι από το ΙΚΑ έχει πάνω του ένα αριθμό θύρας…
Οι κινήσεις
Βασική προϋπόθεση για να γίνει αντιληπτό το σημερινό κείμενο είναι η κατανόηση και η ανεκτικότητα. Πράγματα που προφανώς, πλέον, δεν υπάρχουν στους ανοιχτούς χώρους των πόλεών μας. Γιατί το ζήτημα που θίγουμε σήμερα δεν είναι δικό μας χαρακτηριστικό μόνο. Έχουν γίνει αναφορές τους τελευταίους μήνες σε διάφορες πόλεις της χώρας. Πιο πρόσφατο παράδειγμα το άγαλμα του Παύλου Μελά και τοπικών Μακεδονομάχων που υπέστησαν μεγάλους «βανδαλισμούς» στο κέντρο της Κοζάνης. Και φυσικά δεν είναι τωρινό το φαινόμενο απλά τώρα ίσως άρχισε να ενοχλεί λόγω των ειδικών συνθηκών που επικρατούν στην Ελληνική κοινωνία, ή τώρα άρχισε να παίρνει μεγάλες διαστάσεις επίσης για τον ίδιο λόγο. Πάντως επιγραμματικά μπορούμε να πούμε ότι είναι ένα φαινόμενο που επικράτησε πρώτα στην Αθήνα και κυρίως γύρω από τα διάφορα ακαδημαϊκά ιδρύματα του κέντρου και κατόπιν, υπό το καθεστώς της πασίγνωστης ελληνικής ανοχής, βρήκε έδαφος και σε όλη την Ελληνική επαρχία.
Τελευταία παρατηρείται κάποια όχληση από το γεγονός και διάφοροι πολίτες αναρωτιούνται αν μπορεί να γίνει κάτι. Παράλληλα όλο και περισσότεροι αρχίζουν να σκέφτονται να δραστηριοποιηθούν στα πρότυπα των Pagouristas, Minoistas, Kavalistas κλπ, σε ομάδες δηλαδή που θα είναι εθελοντικές και θα προσπαθήσουν να αποκαταστήσουν λίγο την αισθητική της πόλης κυρίως με παρεμβάσεις σε μνημεία αλλά και με καθαρισμό των τοίχων και των βιτρινών. Μιμητισμός;
Η πρόταση
Η ερώτηση είναι όμως: Γιατί; Αν υποθέσουμε ότι για τους τοίχους υπάρχει μια διαφιλονικία για το αν πρέπει να «εκφράζεται» ο καθένας πάνω τους ή αν πρέπει να υπάρχει ένα μίνιμουμ σεβασμού του κοινού χώρου, για τα αγάλματα και τα μνημεία κάτι τέτοιο δεν ισχύει.(σημ: Στην Ελλάδα δεν είναι μέρος της κουλτούρας μας ότι η ελευθερία μας έχει όριο τον άλλο και η έκφρασή μας δεν πρέπει να επιβάλλεται) Γιατί απλά δεν είναι δυνατόν να επιχειρούμε να αποκαταστήσουμε τα μνημεία από την διαφορετική άποψη ενός μέρους της ίδιας της κοινωνίας. Δεν μπορεί δηλαδή να απαιτούμε φύλακες που θα τα κρατάνε…αλώβητα, ούτε τα μνημεία έγιναν για να επιβληθούν σε κάποιον. Ούτε μπορούμε να βγάζουμε κάθε τρεις και λίγο συνεργεία καθαρισμού σα να μην τρέχει τίποτε. Αν ένα μνημείο γίνει ο καμβάς για να βρίσει κάποιος ότι μισεί ή αν σε ένα άγαλμα ζωγραφιστεί ένας φαλλός σε καίριο σημείο του ήρωα τότε έχει εκλείψει ο λόγο ς που έγιναν και τα δύο! Είναι φανερό πως εκεί που υπάρχουν τα μνημεία ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΝ(ιδεολογικά και πληθυσμιακά) οι συμπολίτες μας ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΑ ΘΕΛΟΥΝ. Δεν σημαίνουν τίποτε για αυτούς και δεν είναι διατεθειμένοι να ανεχτούν τους λόγους που οδήγησαν τη συντεταγμένη Πολιτεία και τις δημοκρατικές δομές να φτιάξουν αυτά τα μνημεία και τα αγάλματα. Αυτά που αναπαριστούν, με άλλα λόγια, δεν λένε ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΕ στους νεαρούς που συχνάζουν, παίζουν και ζουν τη νεότητά τους(σε συντριπτικό ποσοστό) στους ανοιχτούς χώρους που τα φιλοξενούν.
Πρόταση λοιπόν του γράφοντος είναι ΝΑ ΦΥΓΟΥΝ! Να μεταφερθούν σε κάποιον εκθεσιακό χώρο και μάλιστα σύντομα, όσο ακόμα έχουν κάτι να πουν και δεν ξεφτιλίζονται. Δεν έχει εμπάθεια αυτή η πρόταση και δεν έχει σημασία αν δεν έχει γίνει αλλού. Σημασία έχει ότι τα μνημεία και τα αγάλματα διασύρονται πάνω στις πλατείες μας και δεν είναι αρεστά από όσους περνούν πολλές ώρες σε αυτές. Κι αν κάποιος πει ότι δεν είναι έτσι και απλά πρόκειται για κάποιον βανδαλισμό ή κάτι τέτοιο ερωτά ο γράφων: Πότε είδατε κάποιον να αποτρέπει ένα τέτοιο…βανδαλισμό; Πότε είδατε κάποιον να συζητά με κάποιον νεαρό και να του εξηγεί ότι κάνει λάθος; Αν κάνει βέβαια γιατί δεν ξέρουμε πια και πόσο είναι το ποσοστό των Αγρινιωτών που πιστεύουν κάτι τέτοιο. Δεν μπορεί να είναι όλο αυτό αδιαφορία, πιθανότατα είναι και μια ιδεολογική συνάφεια, ότι δηλαδή «σιγά τον συμβολισμό», ανάλογα και με τα πιστεύω του καθενός. Υποστηρίζει ο γράφων λοιπόν αυτή την ιδέα περί της διάσωσής τους μέσω της… αναχώρησής τους χωρίς καμιά μισαλλοδοξία για όσους ουσιαστικά τα έχουν καταστήσει ανενεργά αν όχι ευτελισμένα. Μάλιστα, θα είχε ενδιαφέρον, ως κοινωνικό πείραμα να δούμε αν σε λίγο καιρό θα αντικατασταθούν με κάτι που θα συμβολίζει τις προτεραιότητες των νεαρών(συνήθως) που τα βάφουν και τα αποδομούν. Για παράδειγμα ένα εκθεσιακό χώρο για μπάλα ή για άλλους ήρωες διαφορετικούς που δεν τους ξέρει η πλειοψηφία(;).
Γιατί με το ζόρι συλλογική μνήμη δεν φτιάχνεται και αν αποτύχαμε καλό είναι να αρχίσει να φαίνεται στους χώρους συνάθροισής μας. Μπορεί τελικά η περίφημη μεταπολίτευση να έφτιαξε μια άλλη Ελλάδα που δεν την ξέραμε…