Υποβαθμισμένο το μοναδικό περιβαλλοντικό κέντρο της λίμνης Τριχωνίδα.Υποδέχθηκε και ενημέρωσε 20.000 επισκέπτες στα 13 χρόνια λειτουργίας του.
Αφημένο στην μοίρα του μοιάζει σήμερα, μετά από 13 χρόνια συνεχούς λειτουργίας, το Κέντρο Προστασίας Τριχωνίδας, στα Αμπάρια Παναιτωλίου. Το Κέντρο, το οποίο δημιουργήθηκε με σκοπό την προστασία της λίμνης και έχει να επιδείξει πλουσιότατη περιβαλλοντική δράση, σήμερα βρίσκεται σε κατάσταση υπολειτουργίας αφού έχει μείνει χωρίς προσωπικό και πόρους, στερώντας έτσι από τον τόπο μας από μια τόσο σημαντική δομή για την προστασία του περιβάλλοντος και ειδικά της Τριχωνίδας.
Η δημιουργία του κέντρου αποτέλεσε πρωτοβουλία της αστικής, μη-κερδοσκοπικής Εταιρείας Προστασίας της Τριχωνίδας και του Πολιτιστικού Συλλόγου Παναιτωλίου «Χρήστος Καπράλος». Εντάχθηκε στο πρόγραμμα Life-Φύση ’99 «Δράσεις για την Προστασία των Ασβεστούχων Βάλτων της λίμνης Τριχωνίδας» και εγκαταστάθηκε στο κτίριο των παλιών αντλιοστασίων στη θέση Αμπάρια Παναιτωλίου. Χρηματοδότες ήταν η Ευρωπαϊκή Ένωση, το τότε υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, η τότε Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αιτωλοακαρνανίας και το Εθνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών. Έτσι, αρχικά αυτό λειτούργησε υπό την αιγίδα του Ινστιτούτου Εσωτερικών Υδάτων του Εθνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΚΘΕ) και την Αναπτυξιακή Αιτωλοακαρνανίας (ΑΝΑΙΤ), ενώ στην συνέχεια τέθηκε υπό την αιγίδα του Δήμου Θεστιέων, ο οποίος και ανέλαβε τα πάγια έξοδα λειτουργίας.
Στα τόσα χρόνια λειτουργίας του, το ΚΕΠΕΤΡΙ έχει να επιδείξει μια ζηλευτή περιβαλλοντική δράση. Σκοπός του είναι η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της λίμνης Τριχωνίδα και της ευρύτερης περιοχής, ενημερώνοντας τους επισκέπτες για τους οικότοπους της λίμνης, τις απειλές που δέχονται και τα μέτρα προστασίας. Σύμφωνα με την Τζίνα Τραμπάζαλη, βιολόγο και υπεύθυνη για τη λειτουργία του ΚΕΠΕΤΡΙ, στα 13 χρόνια της λειτουργία του το επισκέφθηκαν περισσότεροι από 20.000 επισκέπτες, με πολλούς από αυτούς να καταφθάνουν με ταξιδιωτικά πρακτορεία από το εξωτερικό. Με τις μετρήσεις που πραγματοποιούσε έλεγχε την ποιότητα των νερών της λίμνης, ενώ εκεί λειουργούσε παράλληλα εκθεσιακός χώρος και αίθουσα προβολής, τα οποία επισκέπτονταν συχνά σχολεία της περιοχής.
Ταυτόχρονα όμως λάμβαναν χώρα και πολλά προγράμματα ανακύκλωσης. Έτσι, από το ΚΕΠΕΤΡΙ πέρασαν προς ανακύκλωση μέσα σε μόλις δύο χρόνια 180 τόνοι χαρτί, 6 τόνοι πλαστικά, 4 κοντέινερ με ηλεκτρικές συσκευές, ενώ από το πρόγραμμα φωτοκύκλωσης ανακυκλώθηκαν 400 κιλά επικίνδυνων λαμπτήρων. Λίγο πριν περιοριστούν οι λειτουργίες του, είχε ξεκινήσει και πρόγραμμα ανακύκλωσης τηγανέλαιου.
Το Κέντρο λειτούργησε υπό την εποπτεία των ΕΚΘΕ και της ΑΝΑΙΤ έως το 2007, οπότε και περιήλθε στον δήμο Θεστιέων. Το 2010, με την συνένωση του δήμου Θεστιέων με το Αγρίνιο (Πρόγραμμα «Καλλικράτης»), το ΚΕΠΕΤΡΙ μεταβιβάστηκε στον Πολιτιστικό Σύλλογο Παναιτωλίου «Χρήστος Καπράλος». Σύμφωνα με τον τέως δήμαρχο Θεστιέων, Δημήτρη Τραπεζιώτη, την παραχώρηση ζήτησε ο ίδιος ο σύλλογος και το αίτημα έγινε αποδεκτό, αφού ούτως ή άλλως ο σύλλογος ήταν ένας από τους συνδιαχειριστές του ΚΕΠΕΤΡΙ. Όλο αυτό τα χρονικό διάστημα, η κα Τραμπάζαλη συνέχισε να προσφέρει ακούραστα τις υπηρεσίες της στο Κέντρο και μάλιστα δωρεάν, το οποίο συνέχιζε κανονικά την λειτουργία του. Μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια αδιάλειπτης λειτουργίας, η υπεύθυνη του Κέντρου απομακρύνθηκε από αυτό για βιοποριστικούς λόγους, με αποτέλεσμα το ΚΕΠΕΤΡΙ να περιέλθει σε αχρησία.
Πέρα από τις δράσεις για την προβολή του οικοσυστήματος της Τριχωνίδας και τους επισκέπτες που έφερνε στην περιοχή, η λειτουργία του Κέντρου είναι πολύ σημαντική για την διασφάλιση της προστασίας της λίμνης. Η Τριχωνίδα είναι όχι μόνο η μεγαλύτερη φυσική λίμνη της Ελλάδας, αλλά το νερό της είναι απευθείας πόσιμο και χρησιμοποιείται μάλιστα για την ύδρευση κοντινών οικισμών. Είναι εύλογο λοιπόν ότι πρέπει να υπάρχει μια περιβαλλοντική δομή η οποία θα αναλάβει δράσεις ενημέρωσης και επιμόρφωσης, ώστε να υπάρχει έλεγχος της κατάστασης της λίμνης και της αποφυγής κινδύνων μόλυνσής της από διάφορες δραστηριότητες που μπορεί να αναπτυχθούν ανεξέλεγκτα στην περιοχή.
Θα πρέπει επομένως η νέα δημοτική αρχή του Αγρινίου να αναλάβει υπό την ευθύνη της την υλική και ηθική στήριξη του Κέντρου Προστασίας της Τριχωνίδας, στο τόσο σημαντικό έργο το οποίο έχει αναλάβει. Η λίμνη της Τριχωνίδας, μαζί με τον ποταμό Αχελώο, αποτελεί «σήμα κατατεθέν» όχι μόνο για το Αγρίνιο αλλά και για όλη την ευρύτερη περιοχή. Αξίζει και δικαιούται επομένως όχι μόνο την στήριξη αλλά και την ενίσχυση της παρουσίας ενός τέτοιου φορέα, που θα διασφαλίζει την προστασία του περιβάλλοντος.
Κώστας Καρακώστας
Εφημερίδα ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ