Το agrinionews στη μια από τις δύο δομές τ ου Αγρινίου την Ίριδα και τι είδε εκεί…
Γράφει ο Γιάννης Συμψηρής
Πριν λίγες μέρες το Εθνικό Πρόγραμμα αποασυλοποίησης «Ψυχαργώ» έκλεισε τα δέκα χρόνια παρουσίας του και τουλάχιστον στο Αγρίνιο αυτό γιορτάστηκε δεόντως με ένα καλό φαγοπότι που κέρασαν οι φιλοξενούμενοι στους ξενώνες της πόλης. Για το πρόγραμμα έχουν ακουστεί πολλά και όλοι έχουν βιαστεί να το ενταφιάσουν πριν την ώρα του. Σίγουρα τα προβλήματα πολλά και ειδικά το ανασφαλές περιβάλλον για πολλούς από τους εργαζομένους είναι ένα από αυτά. Βλέπετε οι θέσεις επιστημόνων και νοσηλευτών επιλέχτηκε να είναι «προσωποπαγείς» με αποτέλεσμα όταν κάποιος κουράζεται από μια τόσο δύσκολη και φθοροποιό δουλειά να μην μπορεί να αντικατασταθεί. Σαν αποτέλεσμα είναι πλέον εκτός από χρήματα να λείπει και προσωπικό από την όλη προσπάθεια.
Παλιότερα ήταν οι γείτονες που «δεν θέλαν» τις συγκεκριμένες δομές στην περιοχή τους, τελικά αποδείχτηκε ότι όταν οι φιλοξενούμενοι και η γειτονιά έμαθαν ο ένας τον άλλον όλα ξεπεράστηκαν. Στην Ίριδα οι φιλοξενούμενοι είναι πλήρως αποδεκτοί από τη γειτονιά και την περιοχή.
Τώρα είναι η οικονομική κρίση και τα πραγματικά σημαντικά προβλήματα που υπάρχουν αλλά που δεν αφήνουν ούτε όσους δουλεύουν αλλά ούτε τους φιλοξενούμενους να απογοητευτούν. Πιθανότατα σε πείσμα όσων νομίζουν ότι τα ζητήματα θα λυθούν με την γκρίνια και με την αποδόμηση των πάντων.
Αφού βρήκαμε τον επιστημονικό υπεύθυνο των ξενώνων στο Αγρίνιο, αλλά και μοναδικό διαθέσιμο ψυχίατρο των δομών Υγείας στη πόλη, κ. Χρήστο Σκαμνέλο υποθέσαμε ότι θα μπορούσε να μας δώσει μερικά στοιχεία για να φτιάξουμε ένα «κομμάτι» για το πρόγραμμα, τρόπον τινά επετειακό. Αντ’ αυτού και ο ίδιος αλλά και το προσωπικό που βρήκαμε Κέντρο Ψυχικής Υγείας στην πόλη, μας προέτρεψαν να πάμε οι ίδιοι και να επισκεφτούμε τουλάχιστον μια από τις δύο δομές-ξενώνες που υπάρχουν στην πόλη και να μιλήσουμε καλύτερα με τους ίδιους τους πρωταγωνιστές αυτής της συνολικής ψυχιατρικής μεταρρύθμισης που δυστυχώς έπεσα πάνω σε δύσκολους οικονομικούς καιρούς. Να σημειωθεί ότι υπάρχουν και τρία νοικιασμένα(από το νοσοκομείο) διαμερίσματα στο Αγρίνιο που φιλοξενούν νεότερους και πιο λειτουργικούς φιλοξενούμενους δύο από τη Αργώ και ένα από την Ίριδα. Η πρώτη είναι Καφαντάρη 5, Πλατεία Τσακανίκα και η δεύτερη Τέρμα Εχιναδών, Εργ. Κατοικίες Δοκιμίου. Με χαρά μας διαπιστώσαμε-επισκεπτόμενοι τη Ίριδα- ότι παρά τα μεγάλα προβλήματα που υπάρχουν όλοι κάνουν ότι μπορούν και αυτό πολλές φορές είναι αρκετό.
Ο Ξενώνας ¨΄Ιριδα» λειτουργεί στην πόλη μας από τον Απρίλιο του 2001. Αποτελεί Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης του Γ.Ν.Ν. Αγρινίου και λειτουργεί στα πλαίσια του Προγράμματος « ΨΥΧΑΡΓΩΣ» το οποίο εντάσσεται στο Εθνικο Πρόγραμμα «Καταπολέμηση του Αποκλεισμού από την αγορά εργασίας». Φιλοξενεί 12 άτομα με ψυχικές διαταραχές , πρώην νοσηλευόμενους του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής .Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην ιστοσελίδα του νοσοκομείου Αγρινίου οι στόχοι είναι οι:
• Βελτίωση της ψυχοκοινωνικής λειτουργικότητας των φιλοξενούμενων
• Ανάπτυξη των κοινωνικών τους δεξιοτήτων
• Εκπαίδευση στην αυτόνομη διαβίωση
• Εμπλοκή και συμμετοχή του οικογενειακού περιβάλλοντος
• Επαγγελματική κατάρτιση – εκπαίδευση και επαγγελματική ενσωμάτωση
• Μείωση των κοινωνικών διακρίσεων και του στίγματος
• Αγωγή της κοινότητας σε θέματα ψυχικής υγείας
Οι επιστήμονες και το προσωπικό προσπαθούν να αναδείξουν τα υγιή μέρη της ψυχικής κατάστασης των φιλοξενουμένων και να τους προσφέρουν εξατομικευμένη υποστήριξη, ενώ παράλληλα να τους βοηθήσουν με την κηποτεχνία που υπάρχει σαν δραστηριότητα και να γίνεται να τους ξαναβγάλουν στην αγορά εργασίας.
Οι φιλοξενούμενοι μπορούν από το πρωί να κινηθούν ελεύθερα και να κάνουν ότι και οποιοσδήποτε από μας. Πρέπει βέβαια να έχουν μια επαφή με το προσωπικό και να ζητούν τη γνώμη του σε αρκετά πράγματα. Μαγειρεύουν οι ίδιοι μερικές φορές ενώ το φαγητό είναι σε ικανοποιητικό επίπεδο(εκτός από τον Γιώργο που γνωρίσαμε και δεν του αρέσει γιατί προτιμά το αρνί σούβλας!). Γίνεται προσπάθεια για δημιουργική απασχόληση αλλά η αλήθεια είναι ότι η προτίμηση είναι η τηλεόραση ο καφές και πολλά τσιγάρα. Όπως αλήθεια είναι ότι πλέον η καθαρίστριες πληρώνονται από τους τρόφιμους, όταν οι ίδιοι κουραστούν να κάνουν την καθαριότητα των δωματίων τους, που πάντως μάλλον το θεωρούν κάτι δημιουργικό. Όπως αλήθεια είναι ότι μειώθηκαν τα χρήματα για τα είδη καθαριότητας, αλήθεια είναι ότι όποιος μπορεί τσοντάρει στην καθημερινότητα και ότι οι εκδρομές πια γίνονται με ίδια έξοδα των φιλοξενούμενων. Ο δήμος διαθέτει οδηγό και πούλμαν δωρεάν αλλά τα έξοδα δεν προβλέπονται… Κάπως έτσι, πάντως, έχουν πάει Λευκάδα, Πετροχώρι, Ναύπακτο, Άρτα και άλλού και μάλλον όλοι στη Ίριδα καμαρώνουν γι’ αυτό.
Όπως καμαρώνουν και για το γεγονός πως όταν μπορούν βγαίνουν έξω όλοι μαζί και τρώνε σε κάποια ταβέρνα, συνήθως στη γιορτή ή τα γενέθλια κάποιου από την παρέα. Τότε πληρώνει ο εορτάζων και καλούνται όλοι οι υπάλληλοι και οι νοσηλευτές γιατί υπάρχει αληθινά ένα καλό κλίμα. Αυτοί οι τελευταίοι έχουν τις αγωνίες τους γιατί ακούν για προμηθευτές που διαμαρτύρονται για καθυστερήσεις όπως συμβαίνει σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας, αλλά από την άλλη αναγνωρίζουν π.χ. ότι στη πρόσφατη γιορτή για τα δέκα χρόνια που έκαναν οι ξενώνες η διοίκηση του νοσοκομείου ήταν κοντά τους κάτι όχι τόσο σύνηθες… Ένας άλλος λόγος που είναι προβληματισμένοι είναι πως χρόνο με το χρόνο προστίθεται όλο και πιο πολύ ψυχολογικό βάρος και κούραση, ειδικά στις λεγόμενες μονοβάρδιες που τις αποφεύγουν όσο μπορούν γιατί όπως λένε δύο υπάλληλοι μπορούν να αλληλοϋποστηριχτούν. Μετά βέβαια βλέπουν τους εξαιρετικά συμπαθείς φιλοξενούμενους κάποιους από τους οποίους γνωρίσαμε και μεις. Τον κυρ Θανάση που μας είπε ότι ήταν έξι αδέρφια αλλά το ένα «χάθηκε» και μας είπε ότι νιώθει καλά με τους υπόλοιπους στον ξενώνα αν και ο ίδιος καλά ήταν όπου και να ήταν. «Απλά δεν αντέχεται η μοναξιά. Μόνος δεν είναι καλό να είσαι ούτε στον παράδεισο» ήταν τα λόγια του. Μετά γνωρίσαμε τον Γιώργο που δεν του αρέσει το φαγητό γιατί είναι της… ψητούρας, αν και ο ίδιος(46 πια χρονών) είναι από τους πρώτους στον ξενώνα. «Έλειψα μερικά χρόνια στην Τρίπολη» μας είπε υπονοώντας ότι δεν του άρεσε και πολύ εκεί… Το παράπονό του είναι ότι δεν τον βλέπει και πολύ, πια, η αδερφή του. Μετά ο κυρ Νίκος, πασίγνωστος χοιροτρόφος της περιοχής και αρχοντάνθρωπος πριν «αρρωστήσει» όπως λέει ο ίδιος. Κάποια στιγμή λέει «τον έπιασαν τα νεύρα του» και βρέθηκε να μην μπορεί να φροντίσει τον εαυτό του. Έχει τέσσερα παιδιά και η κόρη του που είναι νοσηλεύτρια στη Πάτρα έρχεται σχεδόν κάθε βδομάδα να τον δει, κάτι που είναι φανερό ότι τον κάνει περήφανο. Και είναι και η μορφή του ξενώνα ο μπαρμπα- Μιχάλης από τον Άη Βλάση που για χρόνια ζούσε σχεδόν γυμνός ως ρακοσυλλέκτης, στο περιθώριο του χωριού του, αλλά τώρα είναι ένας μειλίχιος παππούς που μια νοσηλεύτρια μας τον περιέγραψε σαν τον «παππού που θα θέλαν όλοι να έχουν». Με τη σύνταξή του βοηθάει όποιον μπορεί και δεν υπάρχει περίπτωση να έχεις υπηρεσία και να φύγεις χωρίς ένα φίλεμα από αυτόν τον άρχοντα. Στο πρόσφατο γλέντι, δε, χόρεψε όπως μας είπε μετά από πολλά χρόνια στη ζωή του… Μαζί του χόρεψαν και όλοι οι φίλοι του φυσικά σε αυτό το γλέντι…
Για τη ιστορία η υπεύθυνη του ξενώνα είναι η Μαρία Καρρά και οι εργαζόμενοι είναι η Κων/να Κυριαζή, η Κων/να Γιόγιου, η Σπυριδούλα Φραγκούλη, η Αναστασία Αλεξανδρή, ο Χρήστος Ματσέλος και η Ιουλία Ντάϊκου.