Γράφει ο Παναγιώτης Δρέλλιας
Στην όμορφη και ιστορική πόλη των Καλαβρύτων (έναρξη επανάστασης του 1821 στο μοναστήρι Αγίας Λαύρας) συντελέστηκε στις 13 Δεκεμβρίου 1943 ένα από τα αγριότερα εγκλήματα του χιτλερικού ναζισμού εναντίον άμαχου πληθυσμού.
Κάθε αναφορά στη θλιβερή αυτή μέρα της εξόντωσης όλου του άρρενος πληθυσμού των Καλαβρύτων (άνω των 14 ετών) επιβάλει την ευλαβική απότιση φόρου τιμής στους αθώους μάρτυρες, την εξαγωγή των αναγκαίων διδαγμάτων για τα ολέθρια δεινά του πολέμου και την καταδίκη οποιασδήποτε φασιστικής / ρατσιστικής θεωρίας.
Τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής σε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά αντιστασιακών οργανώσεων τον Δεκέμβρη 1943 (είχε προηγηθεί η αιχμαλωσία / εκτέλεση 82 Γερμανών στρατιωτών από ανταρτικές οργανώσεις), προέβησαν σε αντίποινα εναντίον του άοπλου και απροστάτευτου πληθυσμού της επαρχίας Καλαβρύτων, με αποκορύφωμα την μαζική – ψυχρή δολοφονία (με ριπές πολυβόλων) όλων των ανδρών της μικρής αυτής πόλης της ορεινής Αχαΐας.
Ο αφανισμός εκείνος (θάνατος περίπου 1.100 ανδρών, πυρπόληση όλων των οικιών και εγκατάλειψη των τραγικών γυναικόπαιδων στην οικτρή θέα της καταστροφής) συγκίνησε βαθύτατα την παγκόσμια κοινότητα και επέφερε την αγανάκτηση του δημοκρατικού κόσμου.
Πάντα οι Έλληνες επισκέπτονται τη μαρτυρική πόλη ως ταπεινοί προσκυνητές σ’ έναν ακόμη βωμό θυσίας της πατρίδας μας.
Ο «Τόπος θυσίας» του ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων:
Στο λόφο του Καπή ένας μεγάλος – απέριττος σταυρός και η χαραγμένη ημερομηνία «13-12-43» υπενθυμίζουν τον φόρο αίματος του ελληνικού λαού στην υπόθεση της εθνικής ελευθερίας.