Λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η εκλογική αναμέτρηση της Κυριακής είναι ανοιχτή προς κάθε αποτέλεσμα. Τις τελευταίες τρεις εβδομάδες διανύσαμε μια ενδιαφέρουσα προεκλογική περίοδο. Τα είχε όλα και τα είδαμε όλα. Θα ήταν ακόμη πιο συναρπαστική και ενδιαφέρουσα ως προς την ανάλυση της, εάν το αποτέλεσμα της Κυριακής δεν αφορούσε τόσο πολύ τη ζωή μας. Γιατί το αποτέλεσμα της Κυριακής θα παίξει καθοριστικό ρόλο για το μέλλον μας, καθώς από τη Δευτέρα 21 Σεπτεμβρίου ξεκινά η αντιστροφή μέτρηση για την Ελλάδα. Η αναμέτρησή με την τελευταία της ευκαιρία.
Σύμφωνα με τις έρευνες κοινής γνώμης αυτοδύναμη κυβέρνηση δεν πρόκειται να υπάρξει. Είναι ένα απίθανο σενάριο. Οπότε δύο μόνο ρεαλιστικά σενάρια υπάρχουν. Κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ και κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό τη Νέα Δημοκρατία. Οι κυβερνήσεις συνεργασίας αποτελούν και επιθυμία των ίδιων των ψηφοφόρων. Σε όλες τις δημοσκοπήσεις είναι πλειοψηφικό ρεύμα, ειδικά σε όσους οι δημοσκοπήσεις κατατάσσουν στην αδιευκρίνιστη ψήφο. Πλειοψηφικό ρεύμα είναι ακόμη και στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ, παρά το γεγονός ότι ο κ. Τσίπρας ζητά την αυτοδυναμία. Γιατί επιθυμούν οι ψηφοφόροι κυβερνήσεις συνεργασίας; Γιατί και οι ίδιοι αισθάνονται ότι πρόκειται πλέον για την τελευταία μας ευκαιρία.
Υπάρχει όμως ένα σοβαρό ερώτημα. Ποια κατεύθυνση θα πρέπει έχει αυτή η κυβέρνηση συνεργασίας; Για τα επόμενα τρία χρόνια, η όποια κυβέρνηση προκύψει, έχει δεσμευθεί ήδη από τα όσα έχουν συμφωνηθεί, υπογραφεί και ψηφιστεί στο πλαίσιο του μνημονίου. Δυνατότητες αναθεώρησης ή επαναδιαπραγμάτευσης επί της ουσίας δεν υπάρχουν ή είναι απειροελάχιστες. Ούτε η οικονομία αντέχει νέα αβεβαιότητα, ούτε και οι εταίροι μας αντέχουν νέες διαπραγματεύσεις. Πρόσφατα άλλωστε μας έδειξαν με ξεκάθαρο τρόπο την πόρτα της εξόδου. Και η πόρτα αυτή δεν έχει κλείσει. Ανά πάσα στιγμή μπορεί να ανοίξει και πάλι.
Οπότε η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να διαθέτει: την πολιτική βούληση, την πολιτική ομοιογένεια αλλά και την πολιτική ικανότητα να την εφαρμόσει και να υλοποιήσει κυρίως τις μεταρρυθμίσεις, ώστε να υπάρξει το συντομότερο δυνατό ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Για να συμβεί όμως αυτό απαιτείται και πολιτική σταθερότητα. Η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια των τελευταίων 8 μηνών είχαν τα γνωστά αποτελέσματα στην ελληνική οικονομία και τα οποία έχουν αναλυθεί από αρκετούς ειδικούς στο capital.gr.
Τίθενται συνεπώς δύο σοβαρά διλήμματα προς τους ψηφοφόρους, ιδιαίτερα στους αναποφάσιστους.
Ποιο από τα δυο μεγάλα κόμματα μπορεί να ανταποκριθεί στα παραπάνω κριτήρια; Όλοι γνωρίζουμε ότι το παρελθόν τους είναι βεβαρημένο, έχουν ευθύνες και έχουν κάνει λάθη. Αλλά όπως έχουν έρθει τα πράγματα, ένα από τα δυο, θα αποτελεί τον βασικό κορμό της νέας κυβέρνησης.
Όπως όμως αποκαλύπτουν οι δημοσκοπήσεις, δυο κόμματα θα αποτελέσουν τον κυβερνητικό τους εταίρο. Το ΠΑΣΟΚ ή το Ποτάμι. Οι προβλέψεις για τον αριθμό των κοινοβουλευτικών εδρών δείχνουν ότι είναι αρκετά πιθανό να χρειαστούν και τα δυο. Εδώ τίθεται το δεύτερο δίλημμα: Με ποιο από τα δύο μεγάλα κόμματα μπορεί να υπάρξει αποτελεσματική και μακράς πνοής συνεργασία των μικρότερων κομμάτων; Με ποιο από τα δυο μεγάλα κόμματα, μπορούν τα δύο μικρότερα κόμματα να συνεργαστούν για να υλοποιήσουν τις μεταρρυθμίσεις του μνημονίου;
Αυτά τα διλήμματα ταλανίζουν τη σκέψη των ψηφοφόρων και γι’ αυτό ακριβώς υπάρχουν τόσοι πολλοί αναποφάσιστοι, τόσες έντονες κοινωνικές διεργασίες, αλλά και μετακινήσεις ψηφοφόρων από το ένα κόμμα στο άλλο, έως και αυτή την ώρα. Η τελευταία ευκαιρία της πατρίδας μας αποτελεί βαριά ευθύνη για όλους. Και γίνεται πιο βαριά στη συνείδηση, για όσους δεν έχουν αποφασίσει ή δεν είναι σίγουροι για την επιλογή τους. Ας ελπίσουμε ότι οι επιλογές τους θα δικαιωθούν και δεν θα διαψευστούν στο μέλλον.
* Ο κ. Βασίλης Φεύγας είναι Πολιτικός επιστήμονας, Σύμβουλος στρατηγικής και επικοινωνίας
1 Σχόλιο
Το συμπέρασμα που βγάζετε κ. Φεύγα είναι αυθαίρετο. Από πού προκύπτει ότι, ο ψηφηφόρος του ΣΥΡΙΖΑ θέλει κυβέρνηση συνεργασίας με Ν.Δ.; Υπάρχουν και άλλα σχήματα που δεν σας αφήνουν οι δημοσκόποι να τα δείτε. Όμως κοντός ψαλμός αλληλούϊα, η κάλπη θα δείξει και θα εκπλαγούμε όλοι…