Γράφει ο Μανώλης Πέπονας, φοιτητής Ιστορίας και Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Η παράδοση που ήθελε τον Γερμανό ως “επαγγελματία στρατιώτη” καταρίπτεται κάθε φορά που μια μελέτη εστιάζει στη δράση του αναδυκνείοντας το σύνιλο των πράξεών του. Η ροπή προς τις εκτελέσεις, η μαζική βία και ο γενικότερος φανατισμός ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά και τηε δράσης της γερμανικής μεραρχίας που έδρασε στο Αγρίνιο.
Προερχόμενη από τη Δρέσδη, η συγκροτηθήσα τον Απρίλιο του 1941 μεραρχία πεζικού πήρε τον αριθμό 704η ΜΠ και μετέβη στη Σερβία. Κατά τη διάρκεια της παραμονής της εκεί επιδόθηκε σε άγρια αντίποινα, πάντα σε συνεργαδία με την SD: πάνω από 3000 όμηροι εκτελέστηκαν, ενώ η περιοχή ΝΑ του Βελιγραδίου απομηζήθηκε συστιματικά1.
Την άνοιξη του 1943 η μεραρχία εξελίχθηκε στη 104 Μεραρχία Καταδρομών, λαμβάνοντας καλύτερο εξοπλισμό. Διοικητής ανέλαβε ο φανατικός ναζί στρατηγός φον Λούντβιγκερ2. Με τη νέα της σύνθεση η μεραρχία έφτασε στο Αγρίνιο στα μέσα Ιουλίου του 1943. Δυο ημέρες πριν την άφιξη των ανδρών του Λούντβιγκερ, ο ΕΛΑΣ χτύπησε στι Θέρμο. Παρά τις σχετικά μικρές απώλειες, η μεραρχία προέβη στα πρώτα αντίποινα κατά των χωριών της Τριχωνίδας.
Μετά την ιταλική συνθηκολόγηση (8/9/1943) η 104 ΜΚ τέθηκε υπό τον έλεγχο του στρατηφού Λαντς και επιδώθηκε στον αφοπλισμό των Ιταλών καθώς και την εκτέλεση 2000 από αυτούς στην Κεφαλονιά3. Έπειτα στράφηκε κατά τπυ ΕΛΑΣ στην Ήπειρο, εποφελούμενη από τη σύγκρουση των ανταρτών με τους αντίστοιχους του ΕΔΕΣ. Επίσης συμμετείχε στη σύλληψη Εβραίων της Ηπείρου όπου ο Λούντβιγκερ διέθεσε 80 φορτηγά για τη μεταφορά 1.860 ανθρώπων! 4
Παράλληλα με την ένταση των αντιαντάρτικων επιχειρήσεων, ανάλογη ήταν και η αύξηση των εκτελέσεων ομήρων και αμάχων, πάντα σε συνεργασία με τους “τσολιάδες” του Τολιόπουλου: πρόκειται για την εκτέλεση των 120 στην Αγία Τριάδα (14/4/1944) και τη σφαγή στα Καλύβια (30/6/1944), σε συνδιασμό με απαγχονισμούς προς παραδειγματισμό5.
Στις 13/9/1944 η μεραρχία αποχώρισε από το Αγρίνιο. Οι απώλειές της γιγαντώθηκαν στο πέρασμα από την περιοχή του Τίτο. Ο Λούντβιγκερ αιχμαλωτίστηκε από τους παρτιζάνιυς και εκτελέστηκε το 1947, ενώ ο Λαντς φυλακίστηκε μόλις για 3 έτη από τους Συμμάχους6. Η “ανδρεία” των Γερμανών στρατιωτών κόστισε χιλιάδες ζωές, μια κατεστραμένη οικονομία και δεκάδες καμμένα χωριά. Τα ερείπια θυμίζουν ακόμη αυτά που οι κυβερνήσεις ξεχνούν.
1 Κ. Μπάδα-Θ.Δ. Σφήκας (επιμέλεια): «Κατοχή-Αντίσταση-Εμφύλιος», εκδ. Παρασκήνιο, Αθήνα 2010, σελ. 57
2 Χέρμαν Φρανκ Μάγερ: «Αιματοβαμμένο Εντελβάις», εκδ. ΕΣΤΙΑ τ. Β’, σ. 122
3 Βαγγέλης Σακκάτος: «Μεραρχία Άκουι:71 χρόνια μετά τη σφαγή των Ιταλών στην Κεφαλονιά», άρθρο στη σελίδα “TVXS”, 4/10/2014
4 Κ. Μπάδα-Θ.Δ. Σφήκας (επιμέλεια): «Κατοχή-Αντίσταση-Εμφύλιος», εκδ. Παρασκήνιο, Αθήνα 2010, σελ. 62
5 Θ. Κακογιάννης: «Μνήμες και Σελίδες της Εθνικής Αντίστασης», εκδ. Κωσταράκη, Αγρίνιο, 1997
6 Κ. Μπάδα-Θ.Δ. Σφήκας (επιμέλεια): «Κατοχή-Αντίσταση-Εμφύλιος», εκδ. Παρασκήνιο, Αθήνα 2010, σελ. 65
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ VIDEO