Γράφει ο Γιάννης Συμψηρής
Πρώτες εκτιμήσεις που αφορούν στη αγορά, την οικοδομή, το εισόδημα και τον κοινωνικό αντίκτυπο που έχει η περίφημη κρίση.Δυο είναι τα γεγονότα που τον τελευταίο καιρό θορύβησαν περισσότερο όσους έχουν έστω και υποτυπώδη κοινωνική ζωή στο Αγρίνιο, γιατί κατέδειξαν κάποιες παραμέτρους της κρίσης που πολλοί δεν είχαν φανταστεί. Το πρώτο ήταν η τραγική αυτοκτονία γνωστού επιχειρηματία που δραστηριοποιούνταν στο χώρο των οικοδομικών υλικών, λόγω της αφόρητης θέσης στην οποία ένιωθε να έχει περιέλθει λόγω χρεών. Δεν ήταν μόνο το σοκ μεγάλο αλλά και η φημολογία που ακολούθησε τις επόμενες μέρες καθώς όλοι ήταν βέβαιοι πως είχαν ακούσει για ένα ανάλογο περιστατικό άλλος για κάποιον αλουμινά, άλλος για κάποιον έμπορο και πάει λέγοντας.
Το δεύτερο γεγονός είναι σε εξέλιξη την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές και μάλιστα έχει αναφερθεί από το agrinionews.gr στην συνεχή ροή των ειδήσεων. Αφορά σε εταιρία που θα παραμείνει για τέσσερις μέρες στην πόλη, σε γνωστό ξενοδοχείο, αγοράζοντας ότι πολύτιμο έχει ο κόσμος και ειδικά χρυσό. Και ακόμα ειδικότερα, τα χρυσά δόντια που διαθέτουν οι παλιότεροι συμπολίτες μας, «ακόμα και με τα σφραγίσματα» όπως λέει και η σχετική διαφήμιση. Μάλιστα σε μια περίεργη κίνηση από πλευράς μάρκετινγκ αυτό διαφημίστηκε σωρηδόν πάνω στα αυτοκίνητα αδιακρίτως σε όλες τις περιοχές του Αγρινίου!
Η ανησυχία από αυτά τα σημάδια τα ων καιρών είναι για το που τελικά πάμε, ενώ πέρα από τα απτά γεγονότα της κρίσης που είναι, συχνότατα, η αυξανόμενη δυσκολία να πληρώσουμε τα δάνειά μας, έρχεται να προστεθεί και η λαϊκή σοφία και εμπειρία. Η μορφή του τοκογλύφου παύει να είναι κάτι μακρινό πλέον και αρχίζει να παίρνει σάρκα και οστά στο πρόσωπο διαφόρων που δανείζουν πανάκριβα εδώ και καιρό. Πολλοί πλέον δεν φοβούνται μια ενδεχόμενη χρεοκοπία που θεωρούν στο κάτω-κάτω ότι θα τους απαλλάξει και από τις τρέχουσες υποχρεώσεις. Φοβούνται μια εποχή φτώχειας και τοκογλυφίας βγαλμένη από το παρελθόν…
Οι αριθμοί
Πόσο όμως δικαιολογείται αυτή η ανησυχία του κόσμου και τι λένε οι πρώτοι αριθμοί που έχουμε στα χέρια μας έστω και κατά προσέγγιση; Η απογραφή που θα γίνει τον ερχόμενο Μάιο ίσως δώσει μια πιο φρέσκια εικόνα αλλά από τα πιο πρόσφατα στοιχεία δεκαετίας που είχαν οι αρχές μπορούμε να βγάλουμε μερικά συμπεράσματα:
Οι κάτοικοί στο νομό καταναλώνουν περίπου το 70% του οικιακού ρεύματος του μέσου Έλληνα, τους αναλογούσαν μέχρι πρόσφατα περίπου 10 αυτοκίνητα λιγότερα ανά 100 κατοίκους από το μέσο όρο(μέσος όρος χώρας 25) και πληρώνουν σε φόρους περίπου το ένα τέταρτο του μέσου όρου για τη χώρα. Αυτό με το παλιό σύστημα, είναι μάλλον καλό…. Το ποσοστό ανεργίας για μεγάλο διάστημα έμεινε περίπου στο 12%, με μέσο όρο Ελλάδος 10,4%. Έκτοτε είναι βέβαιο ότι η ανεργία έχει αυξηθεί κι άλλο.
Επίσης ο νομός είναι από τους ελάχιστους, πια, στη χώρα που ο πληθυσμός του φθίνει ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι σύμφωνα με τα στοιχεί που δίνει κάθε χρόνο το Επιμελητήριο οι ενάρξεις των επιχειρήσεων πέφτουν ταχύτατα χωρίς να είναι καν αυτό το χειρότερο. Το χειρότερο, ίσως, είναι ότι ανοίγουν σχεδόν αποκλειστικά υπηρεσίες με προεξάρχουσες τις επιχειρήσεις αναψυχής, ενώ κινούνται αρνητικά η μεταποίηση, η βιομηχανία και όλες οι δραστηριότητες που σχετίζονται με τη παραγωγή.
Παράλληλα υπάρχουν και δυο μύθοι στην αγορά. Ο ένας είναι ο περίφημος του Πάγκαλου ότι «η αγορά έχει πολύ λίπος»(παρακαλώ όχι συνειρμούς…) και ότι υπάρχουν λεφτά στα σεντούκια που οι τέως αγροτικές συνήθειες έχουν κρατήσει μακριά από τις τράπεζες.
Δυστυχώς και οι δύο ισχυρισμοί δεν φαίνονται να ευσταθούν αν δει κανείς τις τρεις πιο εμφανείς καταναλωτικές δραστηριότητες.
Κλείσιμο, αντιπαροχή και αυτοκίνητο
Με μια γρήγορη καταμέτρηση στο ευρύτερο κέντρο της πόλης λιγότερο από ένα χρόνο πριν οι έμποροι είχαν διαπιστώσει το κλείσιμο σχεδόν 140 καταστημάτων! Σε αυτά είναι ορατό πλέον ότι πρέπει να έχουν προστεθεί άλλα 80 ίσως κα παραπάνω με ένα μικρό αριθμό να έχει αναπληρωθεί. Το πλέον ανησυχητικό όμως δεν είναι αυτό, αλλά το γεγονός πως ένας μεγάλος αριθμός δηλώνει αδυναμία να πληρώσει ακόμη και το ενοίκιο, ενώ στον ΟΑΕΕ καταγράφεται αδυναμία να πληρωθούν οι υποχρεώσεις περίπου από το 50% των εμπόρων! Αυτό πρέπει να συνεκτιμηθεί και με το γεγονός ότι πλέον έχουν μπει στον οργανισμό και επιχειρήσεις από περιοχές κάτω των 2 χιλιάδων κατοίκων αλλά και άλλες κατηγορίες που μέχρι τώρα δεν υπήρχαν στον παρονομαστή.
Μετά, είναι εξαιρετικά εμφανής η καθίζηση της αγοράς του αυτοκινήτου. Υπάρχουν έμποροι που σχεδόν θρηνούν ενώ υπάρχουν και άλλοι που παρουσιάζονται αισιόδοξοι. Το μέτρο της απόσυρσης έδωσε μια σχετική ανακούφιση και μια ελπίδα αλλά, όπως συμβαίνει με τέτοια μέτρα, όταν πέσει ο ενθουσιασμός τα πράγματα δείχνουν ακόμη χειρότερα. Το όλον; Κατά προσέγγιση 50% μείωση στην συγκεκριμένη αγορά και λέμε «κατά προσέγγιση» γιατί ακόμα δεν είναι και τόσο ξεκάθαρο αν ο τομέας είναι περισσότερο χτυπημένος στην Αθήνα ή στην περιφέρεια.
Ο μόνος τομέας όπου τα νούμερα δεν είναι καλά, αλλά δεν είναι και δραματικά είναι αυτός της οικοδομής, της αντιπαροχής και της αγοράς σπιτιών. Αρχικά, στα ενοίκια των σπιτιών δεν φαίνεται να υπάρχει ακόμη πρόβλημα ίσως και γιατί ακόμη συνεχίζεται το ρεύμα προς το Αγρίνιο και το Πανεπιστήμιο κρατάει… Εκεί που γίνεται πόλεμος είναι στα ενοίκια των μαγαζιών όπου δυστυχώς οι ιδιοκτήτες αρνούνται να καταλάβουν ότι είχαν φτιάξει μια μεγάλη φούσκα ζητώντας 3,5 χιλιάρικα για ένα περιφερειακό καφέ…
Σε ότι αφορά τις αντιπαροχές άνθρωπος της πιάτσας μας είπε ότι αυτό που θα μας δώσει εικόνα είναι πως για κάθε διάστημα που παλιά δινόταν 10 αντιπαροχές τώρα δίνονται 2!!! Επίσης, ότι υπάρχει ένας αριθμός από απούλητα σπίτια περίπου στα 600-700, αλλά και ότι η ζημιά δεν είναι τόσο μεγάλη εδώ όσο στις μεγάλες πόλεις γιατί οι τιμές εδώ είναι φτηνές και πέφτουν!
Τα αίτια; Οι τράπεζες με τις κλειστές στρόφιγγες ζητάνε ακόμη και εγγύηση άλλο σπίτι για να σου δώσουν δάνειο να αγοράσεις αυτό που θες! Μετά ο φόβος και η αβεβαιότητα όλο και αυξάνονται. Και τέλος η απαράδεκτη στάση της Εργατικής Κατοικίας που για πρώτη φορά δεν έδωσε δάνεια για σπίτια στα χρονικά. Όπως μας είπε ο συνομιλητής μας αυτό δεν είχε γίνει ούτε στη χούντα!
Συμπερασματικά όλοι βρίσκονται στον κλοιό των υποχρεώσεων αλλά και στο φόβο μιας αλλαγής στις κοινωνικές τους σχέσεις. Κανείς δεν ξέρει τι ξημερώνει και οι δραστηριότητες ασφυκτιούν από την έλλειψη ρευστότητας. Όμως μέσα σε όλα κάποιοι σίγουρα διαβλέπουν ευκαιρίες. Αυτοί στην καλύτερη περίπτωση έχουν αποφασίσει να παράγουν και ξέρουν τι θα κάνουν. Στην χειρότερη όμως έχουν λεφτά στην άκρη και ετοιμάζονται να εκμεταλλευτούν τη δυσμένεια εμπόρων, επαγγελματιών κλπ. Το κακό είναι πως σε ένα μέρος που δεν παράγει και δεν έχει τουρισμό όλοι εξαρτώνται από το αν παίρνουν το μηνιάτικό τους οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι….