Κείμενο και φωτογραφίες Απόστολος Κων. Καρακώστας
Στα πλαίσια σύσφιξης σχέσεων και καλής συνεργασίας μεταξύ των όμορων δήμων Αμφιλοχίας και Αγράφων, πολιτιστικοί και ορειβατικοί σύλλογοι έδωσαν ραντεβού και συναντήθηκαν το Σάββατο 28 Δεκεμβρίου 2019 στο συμβολικό σημείο της παραλίας της Σιβίστας επί της λίμνης Κρεμαστών. Εκεί στην παλιά προβλήτα που ήταν το επίνειο της Δυτικής Ευρυτανίας, στην δεκαετία του 1960, και το μικρό φέρυ μπόουτ την συνέδεε με την τότε επαρχία Βάλτου και το Αγρίνιο.
Η ομάδα πεζοπορίας/ορειβασίας κοιλάδας Αχελώου Ορεινού Βάλτου, με αρχηγό και οργανώτρια την κ. Νία Χαρίτου ξεκίνησε από νωρίς το πρωί, συναντήθηκε στον Εμπεσό με μέλη των συλλόγων από Άρτα- Κόρινθο-Αγρίνιο και Θεσσαλονίκη και μετά μία μικρή στάση στην γέφυρα Τέμπλας στον Αχελώο ποταμό, έφθασε στην ακύμαντη παραλία της Σιβίστας.
Εκεί τους υποδέχθηκε ο Δήμαρχος Αγράφων κ. Αλέξης Καρδαμπίκης μαζί με τους Αντιδημάρχους κ. Γρηγόρη Παπαθανάση (οικονομικών και διοικητικών καθηκόντων) και κ. Γεώργιο Αθανασίου (τοπικής ανάπτυξης) καθώς και πολυμελής ομάδα του ορειβατικού συλλόγου Αγράφων.
Ο έχων καταγωγή από την Σιβίστα αντιδήμαρχος Γρηγόρης Παπαθανάσης, γνώστης όλης της περιοχής καθώς και του χαμένου στους αιώνες ιστορικού της παρελθόντος, ανέλαβε την ξενάγηση για την πολυμελή ομάδα ξεκινώντας με τοπογραφική περιγραφή.
Έδειξε τα λιγοστά απομεινάρια από τα βυθισμένα στα νερά της λίμνης παλιά σπίτια της Σιβίστας και διηγήθηκε το πως ξεριζώθηκε το χωριό και οι κάτοικοι σκόρπισαν σε άλλα μέρη, πολλοί προς το Αγρίνιο το 1965, όταν κατασκευάστηκε το γεώφραγμα των Κρεμαστών και τα νερά της λίμνης σκέπασαν 15 χωριά και την εύφορη κοιλάδα του Αχελώου.
Περπατώντας από παλιά ανηφορικά μονοπάτια, που για αιώνες τα διάβαιναν αδούλωτοι κάτοικοι, οδήγησε την ομάδα στην κορυφή του βραχώδους λόφου Τσούμα που δεσπόζει πάνω από την λίμνη σε υψόμετρο 685 μέτρα. Από εκεί χάρις στον καλό καλοκαιρινό καιρό με καθαρή ατμόσφαιρα το μάτι έφθανε μέχρι πολύ μακριά, στην Ήπειρο στο Παναιτωλικό στα βουνά των Αγράφων στο Βελούχι αλλά και στην διπλανή Καλάνα στα Όρη Βάλτου.
Εδώ πάνω ήταν το καραούλι των κλεφτών του Κατσαντώνη και των επαναστατημένων Ελλήνων στον απελευθερωτικό πόλεμο του 1821, πάνω εδώ σ’ αυτές τις ιστορικές ραχούλες έσυρε τα βήματά του ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Στην παραπέρα κορυφή που είναι ο μεγάλος σταυρός, σύναζε τους ορεσίβιους Αγραφιώτες και μαζί με την πίστη στον Θεό και την διδαχή των γραμμάτων, τους «μπόλιαζε» και με το αίσθημα της ελευθερίας.
Τετρακόσια μέτρα χαμηλότερα η λίμνη λαμποκοπούσε στις ακτίνες του μεσημεριανού ήλιου, (μέση στάθμη περίπου 260 μέτρα υψόμετρο), στην άκρη της το μικρό νησάκι του Αϊ Νικόλα. Εκεί βρίσκεται το μεσαιωνικό κάστρο της εποχής των Ιταλών Δουκών Καρόλου Τόκκου Α’ & Β’, φεουδάρχηδων της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας μέχρι το 1460 μ.χ. που κατακτήθηκε από τους Τούρκους και ονομάστηκε «Σαντζάκι του Κάρλελι». Αυτό το κάστρο στην περιοχή της Αγραΐδας που την διασχίζει ο Αχελώος, πρέπει να ήταν το βόρειο-ανατολικώτερο συνοριακό φρούριο των Τόκκων. Στην χαράδρα προς τα βόρεια-στην δεξιά κοίτη προς το Περδικάκι-οι ορειβάτες αντίκρυσαν την σπηλιά του Κλεφτο-αρματωλού Καραθανάση, που φαίνεται λόγω της χαμηλής στάθμης της λίμνης ετούτη την εποχή.
Απέναντι η βουνοκορφή του Αϊ Λιά (υψόμετρο 745 μέτρα) ήταν μεγάλη «πρόκληση» για τα δραστήρια μέλη των ορειβατικών συλλόγων, αλλά «αποφασίστηκε» να τηρηθεί η συνοχή της ομάδας και λόγω του ότι η μέρα έχει μικρή διάρκεια να μην «χαθεί» ο πολύτιμος χρόνος και δεν προλάβει η ομάδα να ξεναγηθεί στο πιο όμορφο μέρος της περιοχής, το μαγευτικό φαράγγι του Μπουζουνίκου.
Στους πρόποδες από το ύψωμα Τσούμα είναι τα λίγα σπίτια του Πρατοβουνίου, η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας και το νεκροταφείο, όπου βρίσκεται το πετρόκτιστο κενοτάφιο στο οποίο οι κάτοικοι της Σιβίστας μετέφεραν τα οστά πολλών γενεών προγόνων τους, πριν το παλιό νεκροταφείο σκεπαστεί απ’ τα νερά της λίμνης.
Η ομάδα πάντα με επικεφαλής τον ακούραστο αντιδήμαρχο Γρηγόρη κατευθύνθηκε προς το χωριό Βαλαώρα, τόπο καταγωγής του μεγάλου ποιητή του Αρματολισμού Αριστοτέλη Βαλαωρίτη.
Στην λαγκαδιά μετά την Βαλαώρα, που κυλάει τα πεντακάθαρα νερά του ο ποταμός Γρανιτσιώτης, πλακόστρωτος πεζόδρομος 500 μέτρων οδηγεί κατά μήκος της αριστερής του όχθης σε κάθετους βράχους, μοναδικούς για αναρρίχηση.
Στην αρχή του πεζόδρομου, 120 μέτρα από τον αμαξιτό δρόμο όπου υπάρχει άνετο πάρκινγκ για λεωφορεία και επιβατηγά αυτοκίνητα, ξεκινά το θαύμα της φύσης, το πανέμορφο φαράγγι του Μπουζουνίκου.
Πριν εκατομμύρια χρόνια, με μια γεωλογική μεταβολή στην περιοχή, άνοιξε ο βράχος και σχημάτισε μια τεράστια ρωγμή μήκους 650 περίπου μέτρων. Με την πάροδο του χρόνου η ρωγμή αυτή έχει μπαζωθεί και τώρα έχει πετρώδες και χωμάτινο «δάπεδο» και τοιχώματα δεξιά και αριστερά μέχρι ύψος 30-40 μέτρα. Η πορεία μέσα από το στριφογυριστό και στενό φαράγγι είναι αλησμόνητη για όποιον «τυχερό» την κάνει και όλα τα μέλη της ομάδας που το διέσχισαν είναι σίγουρο ότι στο βάθος του μυαλού τους το «αποθήκευσαν» για μελλοντικές επισκέψεις, ειδικά με καλοκαιρινό καιρό που το φαράγγι θα είναι δροσερό και απόλαυση η διάσχισή του!
Προχωρώντας βαθύτερα, περίπου λίγο μετά την μέση, στην αριστερή πλευρά ο βράχος είναι κάθετος και ιδανικός για αναρρίχηση, είναι δε 3-4 πίστες αναρρίχησης έτοιμες από τον ορειβατικό σύλλογο Αγράφων, με κρίκους στους συμπαγείς βράχους και αναμένουν τους αναρριχητές!
Περπατώντας οι πεζοπόροι, χωρίς εμπόδια μέσα στο φανταστικό αυτό τοπίο με τις σπηλιές και τα κοιλώματα στις πλευρές του φαραγγιού που «γεννάνε» εξερευνητικές τάσεις, μετά την τελευταία στροφή φθάσανε στην έξοδο του πάνω από το ποτάμι. Με λίγη προσοχή στα ξύλινα σκαλοπάτια σκάλας κατέβηκαν τον 5-6 μέτρα γκρεμό και βρέθηκαν στον πλακόστρωτο δρόμο, δίπλα από κάθετους βράχους.
Εκεί «ανέλαβε» καθήκοντα ξενάγησης-εποπτείας αλλά και εκπαίδευσης, ο Πρόεδρος του Ορειβατικού Συλλόγου Αγράφων κ. Θωμάς Νταβαρίνος.
Αναρριχητής ο ίδιος με πολυετή εμπειρία στην ορειβασία, διαθέτοντας τον κατάλληλο αναρριχητικό εξοπλισμό, πρωτοπορεί στην περιοχή των Αγράφων, εκπαιδεύοντας νέες και νέους στο συναρπαστικό αυτό άθλημα. Με την καθοδήγησή του πολλά νέα παιδιά με γνώση και προηγούμενες εμπειρίες αναρριχήθηκαν στις ασφαλισμένες πίστες στον βράχο έχοντας «σχοινοσύντροφο» τον Θωμά. Στον παραδίπλα βράχο το μέλος του συλλόγου Ανδρέας Αθανασίου βοήθησε νέες και νέους να αναρριχηθούν, πάντα με τις κατάλληλες υποδείξεις τεχνικής και ασφαλείας για να βιώσουν μια ευχάριστη και αλησμόνητη περιπέτεια στον κάθετο βράχο.
Η Ελευθερία, η Χρύσα, ο Κώστας, η Βελλησαρία και άλλα παιδιά με την νεανική τους σβελτάδα και την τόλμη τους, ξεπερνώντας τις όποιες φοβίες τους και ακολουθώντας τις συμβουλές των σχοινοσυντόφων τους, έφθασαν στις κορυφές των βράχων και χειροκροτήθηκαν από όλα τα μέλη των συλλόγων που με αγωνία τους παρακολουθούσαν στην προσπάθειά τους.
Ο δάσκαλος Θωμάς βοήθησε με τις ήρεμες συμβουλές του και άτομα που για πρώτη φορά στην ζωή τους είδαν τα «σύνεργα» της αναρρίχησης, ζώστηκαν με μπωντριέ και ιμάντες, φόρεσαν τα κατάλληλα παπούτσια, δέθηκαν με αναρριχητικό σχοινί, και σκαρφάλωσαν αρκετά μέτρα στον βράχο, μοναδική εμπειρία που θα την θυμούνται για πάντα!
Σε ταβέρνα στην πλατεία της Βαλαώρας (4 χιλ.απ’ το φαράγγι) ο Δήμαρχος Αλέξης ακολουθώντας την παράδοση φιλοξενίας των Αγράφων, πρόσφερε σε όλους τους επισκέπτες-πεζοπόρους-ορειβάτες-αναρριχητές και μέλη πολιτιστικών και περιβαλλοντολογικών οργανώσεων πλούσιο γεύμα, που πλέον έγινε δείπνο μιας και η μέρα κύλησε γρήγορα περιδιαβαίνοντας σε τόσα συναρπαστικά και ενδιαφέροντα μέρη!
Ο Αγραφιώτης ιεροψάλτης Δημήτρης Μακρής, γνωστός σαν «Καπετάνιος», διασκέδασε όλους ψάλλοντας με την στεντόρεια φωνή του εορταστικούς ύμνους των ημερών και τραγουδώντας παλιά τραγούδια, βάζοντας «στοίχημα» ότι τα ξέρει όλα, το παράπονό του ήταν ότι έλειπε ένα όργανο για να τον συνοδεύει, ας ήταν οτιδήποτε κιθάρα κλαρίνο ή βιολί!
Οι φιλοξενούμενοι ορειβάτες ευχαρίστησαν τον Δήμαρχο και τους Αντιδημάρχους που διέθεσαν τον χρόνο τους στην υποδοχή-ξενάγηση και φιλοξενία στον μοναδικής ομορφιάς Δήμο τους,με τα μοναδικά φυσικά τοπία, που σε όποια κατεύθυνση και να κοιτάξεις η θέα είναι ονειρική, απερίγραπτα όμορφη, σαν κάρτ-ποστάλ. Η περιοχή αυτή δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα άλλες χώρες με αντίστοιχα τοπία, απλώς εδώ παραμένουν ακόμη άγνωστα στους πολλούς, και περιμένουν τους ποιοτικούς ανήσυχους και ψαγμένους επισκέπτες!
Επόμενες συνεργατικές εκδηλώσεις της πολιτιστικής ομάδας Ορεινού Βάλτου του Δήμου Αμφιλοχίας και του Δήμου Αγράφων προγραμματίστηκαν για το 2020, με πρώτη τον εορτασμό των Θεοφανίων στην γέφυρα Τέμπλας, για πρώτη φορά. Και το καλοκαίρι με συνδιοργάνωση ημερίδας ιστορικού περιεχομένου στα πλαίσια των εκδηλώσεων για την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική επανάσταση του 1821 και την πρώτη μάχη του γένους στην γέφυρα της Τατάρνας. Η ακριβής τοποθεσία της ημερίδας θα ανακοινωθεί σύντομα.
1 Σχόλιο
Εκεί Στο φαράγγι περνα ο δρόμος, βελαορα τοπολιανα, εκεί στο φαράγγι τότε ήταν Και πέτρινη γέφυρα, όπου υπάρχει από κάτω από τη τσιμεντένια τη καινούργια, τότε που ανοιγωνταν ο δρόμος με μπουλντόζα, ο μπουλνφοζερης όταν έφτασε στη γέφυρα σταμάτησε,,εκεί τότε από περιεργεια ηταν κάτοικοι από τα γύρω χωριά τοπολιανα βερνικο βελαορα κτλ, αφού ο μπολτοζιερης είδε τη πέτρινη γέφυρα σταμάτησε τη μπουλντόζα και κατέβηκε και λέει, ρε παιδιά αυτήν η γέφυρα σκοην τ μπουλντόζα ψλα, και αυτή του απαντάνε τοπολιανησια,τη λες Καλομ, αυτού ψλα δγιάυκι ολόκληρο ζμπιθεργιακο, τ μπουλντοζα δε θα βαστσηξ, Αυτός παλλη δε καταλαβε τη του λεγαν ,και λέει ,μα τη λέτε ρε παιδιά αυτήν η γιφυρουλα θα Βάσταξ τ μπουλντόζα, πάλι αυτή ,τη λες καλομ (ο ταδε )πέρασε αυτου καβάλα σταλουγου, κ τ λ,