Του Λίνου Υφαντή,
Οι Ρωμαίοι ως κοσμοκράτορες είχαν εργαστεί στην χαρτογράφηση του τότε γνωστού κόσμου. Μεγάλο ενδιάφερον έχει το πως αποτύπωσαν την Αιτωλοακαρνανία τον 4ο αιώνα μ.Χ. στον γνωστό χάρτη του Πόιτινγκερ, ή Πευτιγγεριανός Πίνακα. Πρόκειται για ένα αντίγραφο του 12ου-13ου αιώνα ενός αρχαίου χάρτη του οδικού δικτύου της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που χρονολογείται από τον 4ο αιώνα μ.Χ. Ήταν η εποχή που άρχιζε στην πραγματικότητα η Βυζαντινή εποχή με τη μεταφορά της πρωτεύουσας της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στην Κωνσταντινούπολη. Δείχνει τους δρόμους που διέσχιζαν την επικράτεια ξεκινώντας από τα νησιά της Μεγάλης Βρετανίας δια μέσου των μεσογειακών χωρών και της Μικράς Ασίας και φτάνοντας μέχρι την Ινδία και τον ποταμό Γάγγη, την Σρι Λάνκα, τον Ινδικό Ωκεανό, και την αυτοκρατορία της Κίνας. Πήρε το όνομα του Γερμανό ουμανιστή και συλλέκτη Κόνραντ Πόιτινγκερ (1465–1547) και φυλάσσεται στη Βιέννη.
Ο χάρτης δείχνει την οπτική του κόσμου στο τέλος της Ρωμαϊκής ή στην αρχή της Βυζαντινής εποχής. Η Ιταλική και Βαλκανική χερσόνησος αποτυπώνονταν ως λουρίδες γης και η πλοήγηση είναι οριζόντια. Παρατηρώντας την περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας και Δυτικής Ελλάδος επισημαίνει με το σύμβολο των δύο σπιτιών ως σημαντικότερο αστικό κέντρο τη Νικόπολη όπως αναμένονταν. Με δύο σπίτια και ως ισοδύναμη απεικονίζεται η Πάτρα και η Ολυμπία επίσης στην Πελοπόννησο. Από τη Νικόπολη αναπαριστά τρεις διαδρομές στις οποίες αναφέρει και τις αποστάσεις με μίλια. Η πρώτη δείχνει βόρεια ( πάνω και αριστερά στον συγκεκριμένο χάρτη) προς Ανδριανούπολη, η δεύτερη βορειοανατολικά προς Λάρισα ( δεξιά) και η τρίτη νοτιοανατολικά ( δεξιά και κάτω) προς Άκτιο, Εύηνο, Καλυδώνα, Ναύπακτο. Οι πόλεις αυτές αναπαρίσταται παράλληλα με τον Κορινθιακό κόλπο ( Sinus Corinthus). Από νησιά Ιονία ευανάγνωστα είναι η Ιθάκη ( Itace), ακριβώς απέναντι από το Άκτιο.
Αυτή ήταν η οπτική της Ρωμαϊκής ή της Βυζαντινής αυτοκρατορίας στην αρχή της για την Αιτωλοακαρνανία: Η Νικόπολη, η Πάτρα, η Ολυμπία και στη μέση η μικρή Αιτωλοακαρνανία με τις μικρές πόλεις της Ναυπάκτου, της Καλυδώνας και του Ακτίου.
Αναλυτικά για τον Tabula Peutingeriana εδώ:
http://www.fh-augsburg.de/~harsch/Chronologia/Lspost03/Tabula/tab_intr.html