Του Γιώργου Μαρκατάτου
Ζαλισμένη από τα προβλήματα εμφανίζεται η ΕΕ και το εκδηλώνει απερίφραστα με τη νέα δημοσίευση που έκανε μόλις στις 5 Ιουλίου 2024 ενός εγγράφου της δεξαμενής σκέψης του ευρωκοινοβουλίου με τίτλο: Πώς μπορεί να χρηματοδοτηθεί το μοντέλο ανάπτυξης της ΕΕ εν μέσω παγκόσμιων προκλήσεων;
Πρόκειται για έγγραφο που δίνει μια ανασκόπηση/περίληψη 10 μονογραφιών εξωτερικών εμπειρογνωμόνων, με στόχο τη χρηματοδότηση του αναπτυξιακού μοντέλου της ΕΕ εν μέσω παγκόσμιων προκλήσεων. Το θέμα παραείναι σοβαρό, αν θεωρούν οι ταγοί της ΕΕ ότι 10 μονογραφίες θα φέρουν την … άνοιξη! Αλλάξτε μυαλά όσο υπάρχει ακόμη χρόνος!
Τα έγγραφα αυτά ζητήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ίσως να παίξουν ρόλο για τη νέα ευρωπαϊκή συμφωνία ανταγωνιστικότητας, όπως συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Φαίνεται ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ διαβλέπουν τη δυσχερή θέση στην οποία έχει οδηγηθεί η ανάπτυξη και προσπαθούν να βρουν τρόπους μετρίασης των εντυπώσεων.
Έτσι στο ερώτημα «Πώς μπορεί να χρηματοδοτηθεί το μοντέλο ανάπτυξης της ΕΕ εν μέσω παγκόσμιων προκλήσεων» θεωρούν σκόπιμο να διασκεδάσουν την αμηχανία τους με αναδρομή σο ορισμένους εμπειρογνώμονες για να αντλήσουν πρωτοβουλίες για τη χρηματοδότηση του αναπτυξιακού μοντέλου της ΕΕ με δυο πολέμους στη γειτονιά τους και μη κάνοντας τίποτα περισσότερο από το να τροφοδοτούν τουλάχιστον τον ένα πόλεμο!
Και διαφαίνεται ισχυρή δυσχέρεια για να δουν την ενιαία αγορά της ΕΕ να πετυχαίνει κέρδος στην οικονομική ευημερία των ευρωπαίων πολιτών, εκεί που μόνο προβλήματα μετρούν απ άκρη σ άκρη των 27 κρατών μελών.
Όταν άφηναν να ξεστρατίζουν τα πράγματα δεν μπορούσαν να σκεφτούν τα επακόλουθα; Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή: Στο έγγραφο των συμπερασμάτων της τελευταίας συνόδου κορυφής προς το τέλος Ιουνίου 2024 διαβάζουμε για την ανταγωνιστικότητα τι εντολές έδωσαν οι αρχηγοί των κρατών και κυβερνήσεων:
- Γίνεται λόγος για μια νέα ευρωπαϊκή συμφωνία για την ανταγωνιστικότητα της Ένωσης, την εξασφάλιση της οικονομικής της ανθεκτικότητας και την πλήρη ανάπτυξη των δυνατοτήτων της ενιαίας αγοράς.
- Ρίχνουν βάρος στην Ένωση Κεφαλαιαγορών, και αναμένουν ταχεία οριστικοποίηση των εκκρεμών προτάσεων, για τη δημιουργία πραγματικά ολοκληρωμένων αγορών, οι οποίες θα είναι προσβάσιμες σε όλους τους πολίτες και τις επιχειρήσεις ανά την Ένωση και θα ωφελούν όλα τα κράτη μέλη. Πράγμα που μπορεί να γίνει με κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων για την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων.
Εκεί σταματά η προβλεψιμότητα των ταγών της ΕΕ. Διότι αλλιώς δε θα μπορούν να χειριστούν το κονδύλι των 500 δις € που πέταξαν στη μέση του πουθενά για την άμυνα που θα επικυριαρχήσει τα επόμενα διαστήματα.
Αν ρίξουμε μια ματιά μόνο στις μονογραφίες θα βρούμε πολλά θετικά στοιχεία, αφού βασικά οι εμπειρογνώμονες αυτοί έχουν σοβαρή γνώση του θέματος, όμως, η Κομισιόν με τους εκατοντάδες τεχνοκράτες της τα έχουν πει όλα όσα διαβάζουμε στις μονογραφίες. Καμία υπερβολή, καμία νέα διαβαθμισμένη ιδέα που αν εφαρμοστεί θα προκόψει ο τόπος!
Πάντως οι εμπειρογνώμονες αυτοί κλήθηκαν να ετοιμάσουν έγγραφα για ένα από τα 5 σημεία που παραθέτουμε στη συνέχεια:
- Δημόσια αγαθά σε επίπεδο ΕΕ/ΕΑ: Εξέταση της αποτελεσματικής παροχής δημόσιων αγαθών σε υπερεθνικό επίπεδο και της χρηματοδότησής τους.
- Ο ρόλος των δημόσιων τραπεζών επενδύσεων και των ταμείων: Αξιολόγηση του ρόλου ιδρυμάτων όπως ο όμιλος της ΕΤΕπ στη χρηματοδότηση νεοεμφανιζόμενων αναγκών.
- Ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης: Προσδιορισμός μέτρων για την ενίσχυση της ενοποίησης και της εναρμόνισης του τραπεζικού τομέα.
- Ολοκλήρωση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών: Εξέταση δράσεων για τη στήριξη των ιδιωτικών επενδύσεων και των πρακτικών της εθνικής αγοράς.
- Μείζονες πρωτοβουλίες πολιτικής: Εξέταση τυχόν άλλων σημαντικών πρωτοβουλιών πολιτικής για τη στήριξη των χρηματοδοτικών αναγκών της ΕΕ.
Οι βασικοί παίκτες στα σημεία αυτά ίσως προσδιορίζουν το χάσμα πολιτικής που λαμβάνουν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων σε σχέση με την ανάπτυξη της οικονομίας, όπου βασικοί παίκτες είναι η κεφαλαιαγορά, οι τράπεζες και τα ταμεία, γιατί συγκλίνουν τα 5 θέματα που έπρεπε να αναπτύξουν οι σοφοί εμπειρογνώμονες!
Άρα το εξεταζόμενο εχέγγυο θα αφορά την Ένωση Κεφαλαιαγορών που μέχρι σήμερα δεν εμφανίζει σημάδια επιτυχίας! Η έλλειψη επιτυχίας οφείλεται στα κατεστημένα ειδικά συμφέροντα στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα κα. Και αν πρέπει κανείς να μιλήσει για χρηματοπιστωτικές ρυθμιστικές ανησυχίες, θα πρέπει να τονίσει ότι αυτές οι ανησυχίες αφορούν τη φορολογία, το πτωχευτικό δίκαιο και τη χρηματοδότηση των συντάξεων. Και όπως υποστηρίζουν Οι γνωρίζοντες τα πράγματα στις Βρυξέλλες, ας αρκεστούμε για την ώρα στη σύνταξη ενός εγχειριδίου κανόνων που θα είναι απαραίτητο αλλά όχι επαρκές για τη δημιουργία μιας ενιαίας αγοράς.
Άσε που κανείς δεν έχει όρεξη να μιλήσει για τη σύγκλιση των οικονομιών των κρατών μελών, που μπάζει από παντού, πριν μιλήσουμε για την Ένωση των Κεφαλαιαγορών!