Του Παναγιώτη Δρέλλια*
Έφυγε ο ποιητής της γενιάς του ΄70 και ο στιχουργός αγαπημένων τραγουδιών, Μιχάλης Γκανάς.
«…Χρώμα δεν αλλάζουνε τα μάτια…»
Του Μιχάλη Γκανά
Στα ίδια μέρη θα ξαναβρεθούμε
τα χέρια θα περάσουμε στους ώμους
παλιά τραγούδια για να θυμηθούμε
ονόματα και βλέμματα και δρόμους.
Κι αν άλλαξαν οι φίλοι μας λιγάκι
αλλάξαμε κι εμείς με τη σειρά μας
χαθήκαμε μια νύχτα στο Παγκράτι
αλλά βλεπόμαστε στα όνειρά μας.
Χρώμα δεν αλλάζουνε τα μάτια
που θυμάσαι και θυμάμαι
τίποτα δε χάθηκε ακόμα
όσο ζούμε και πονάμε.
Χρώμα δεν αλλάζουνε τα μάτια
μόνο τρόπο να κοιτάνε.
Τους υπέροχους αυτούς στίχους του Μιχάλη Γκανά μελοποίησε ο Δημήτρης Παπαδημητρίου και τραγούδησε με τη χαρακτηριστική – ζεστή φωνή του ο Γεράσιμος Ανδρεάτος.
Πανελλήνια συγκίνηση προκάλεσε ο θάνατος του Ποιητή και πεζογράφου της μεταδικτατορικής γενιάς Μιχάλη Γκανάς που πέθανε στις 12-11-2024, συμπληρώνοντας πάνω από 40 χρόνια στον εκδοτικό χώρο των Γραμμάτων μας.
«…είχα την εμπειρία του ωραίου ταξιδιού, αισθανόμουν ότι η ποίηση-σε αντίθεση με την άποψη των ‘κολασμένων’ – με βοήθησε να εμβαθύνω σε ό,τι είχα ζήσει, ήταν ανάγκη αναπνοής να υπάρξω…», είχε δηλώσει σε παλαιότερη συνέντευξή του στην εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ(12-2-2008), με την ευκαιρία τότε σειράς εκδηλώσεων του MEGARON PLUS με θέμα «Η ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΓΕΝΙΑ ΤΟΥ ΄70».
Ο Μιχάλης Γκανάς έγραψε τις ποιητικές συλλογές Ακάθιστος Δείπνος(1978), Μαύρα Λιθάρια(1981), Γυάλινα Γιάννενα(1989), Παραλογή(1993, Α’ ΚΡΑΤΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΟΙΗΣΗΣ), Τα μικρά(2000), Ο ύπνος του καπνιστή (2003), Άψινθος (2012, η τελευταία) και το πεζογράφημα Μητριά Πατρίδα(1981), αλλά δημιούργησε και ωραίους στίχους για πολλά τραγούδια που μελοποίησαν σπουδαίοι Έλληνες μουσικοσυνθέτες(Μ. ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ, Δ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, Ν. ΞΙΔΑΚΗΣ, Π. ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΣ) και ερμήνευσαν αξιόλογοι καλλιτέχνες.
Τα βασικά στοιχεία της συγγραφικής του ιδιοσυστασίας τα διατύπωσε εύστοχα ο μελετητής του έργου του Μιχάλης Πιερής, καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου:
«Ποιητής της αναμονής, ο Μ. Γκανάς γράφει μέσα σε κλίμα πραγματικής ποιητικής ευφορίας και ο τόνος της φωνής του χαρακτηρίζεται από μεγάλη συγκινησιακή φόρτιση. Η ορμητικότητα των παλαιών βιωμάτων συνιστά τον βασικότερο μηχανισμό της έμπνευσής του. Ποίηση με ευδιάκριτες ρίζες, διαλέγεται – μόνιμα και δραστικά- με το δημοτικό μας τραγούδι, αλλά και με τους βασικότερους νεοέλληνες ποιητές(ισχυρή κλίση-όχι μίμηση- προς Σολωμό και Σεφέρη). Στην ποιητική δημιουργία του Γκανά συνυπάρχουν η ανελέητη μνήμη των κεκοιμημένων προσφιλών προσώπων, η στέρηση των ανεκπλήρωτων επιθυμιών της νιότης, το αίσθημα της οριστικά ματαιωμένης επιστροφής και η οδυνηρή αποθησαύριση στιγμών του παρελθόντος. Η γραφή του στηρίζεται σε μιαν ατόφια ποιητική φλέβα που δεν ψευτίζει ποτέ αισθήματα και ιδέες»(από την προσωπική ιστοσελίδα του στο διαδίκτυο).
- Υπενθυμίζουμε ότι τo βιβλιοπωλείο Αγρινίου Βιβλιοτρόπιο και οι εκδόσεις Μεταίχμιο διοργάνωσαν πριν 9 χρόνια (2 Νοεμβρίου 2015) την παρουσίαση του βιβλίου του Τ’ ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΦΗΓΗΜΑΤΑ ΑΛΛΩΝ, όπου ο ίδιος ο ποιητής Μιχάλης Γκανάς, τιμώντας με την παρουσία του την πόλη του Αγρινίου μίλησε για τα κείμενα που τον συγκίνησαν, τον τάραξαν και τον συγκλόνισαν στη λογοτεχνική του πορείας.
*Mαθηματικός-πτυχ. ΦΠΨ-MSc Φιλοσοφίας
.