Ο όρος αρματολίκια απαντάται ως περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας που, στον καιρό της Tουρκοκρατίας, ανέθεταν στους αρματολούς τη φύλαξή της Οι περιοχές αυτές ήταν κυρίως ορεινές, δασώδεις και δυσπρόσιτες. Διοικούνταν από συμβούλια αρχηγών χωριών και διέθεταν ένοπλα σώματα με ένα καπετάνιο επικεφαλής με βασικό καθήκον την κατοχύρωση της ασφάλειας της περιοχής της. Η οπλοφορία στις περιοχές αυτές ήταν συνυφασμένη με τις κοινωνικές δομές των περιοχών αυτών και την έλλειψη ή περιορισμένη παρουσία θεσμών δημόσιας ασφάλειας στις περιοχές αυτές.
Στην Αιτωλοακαρνανία λοιπόν είχαν προηγηθεί πολλές εσωτερικές ανακατατάξεις λόγω πολέμων που προηγήθηκαν όπως με τους Ενετούς ή λόγω προσωπικών διαφορών. Έτσι αυτόνομα αρματολίκια λίγο πριν την Επανάσταση του 1821 εντοπίζουμε στην εν λόγω περιοχή δέκα (10) αυτοδύναμα αρματολίκια (Βάλτος, Βόνιτσα, Ξηρόμερο, Ζυγός, Βλοχός, Σοβολάκο, Πολιτοχώρια, Βενέτικο, Απόκουρο, Κράβαρα ), ενώ σε όλη τη Ρούμελη την ίδια εποχή αριθμούνται τουλάχιστον
είκοσι τρία (23)/Ο πληθυσμός δε της Αιτωλοακαρνανίας, σύμφωνα με το Γάλλο Πουκεβίλ που επισκέφθηκε την Αιτωλοακαρνανία λίγο πριν την έναρξη της Επανάστασης του 1821, ήταν περίπου εξήντα χιλιάδες (60.000), ενώ ολόκληρη η Στερεά Ελλάδα είχε διακόσιες σαράντα επτά χιλιάδες (247.000) Έλληνες και είκοσι χιλιάδες οκτακόσιους εξήντα πέντε (20.865) Οθωμανούς.
Οι ένοπλες αυτές ομάδες αποτέλεσαν τη βάση για τη συγκρότηση των ένοπλων ομάδων που συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821.
4 Σχόλια
Αυτόν το χάρτη ποιός απατεώνας το κατασκεύασε; γιατί στην Αιτωλία δέν αναφέρει τους κλευταρματολους; Γιατί αποφεύγουν παντελώς όλοι την ιστορία τής Αιτωλίας; Ξεκίνησε ποτέ καμιά επανάσταση το 1821 αλλού από τήν Αιτωλία; Οι κλεφταρματολοί εδώ στην Αιτωλία δεν ήταν από πριν την επανάσταση; Ο βάλτος δεν είναι η σημερινή Αιτωλία; Και τα ορεινά της η Ευρυτανία; Πάνο από τη κοιλάδα του βάλτου; Η Ακαρνανία ήταν ποτέ βάλτος; Η Ακαρνανία δέν είναι το Ξηρόμερο ξηρό μέρος ; Ο ορεινός βάλτος πού βρέθηκε; Ας ερευνήσουν και τότε να παρουσιάσουν το έργο τους, και όχι αυτά τα που παρουσιάζουν κάποιοι για άλλους λόγους, για παράδειγμα η επανάσταση του 1821 ξεκίνησε απο το γεφύρι Τατάρνας Νάι η όχι;
Στά δημοτικά τραγούδια βρίσκουμε τη δράση των κλεφταρματολών της κάθε περιοχής, μερικά γιά κλευταρματολους, κάτου στού βάλτου, οι κλέφτες απο τ άγραφα κια αρματολοί του βάλτου, το λέει νασομ το λέει το λεν οι κουκοι στα βουνά κι πέρδικες στά πλαγιά οι κλέφτες εσκορπισανε και γίνανε μπουλούκια ο δίπλας παει Κάτο ζυγό κια ντωνης πάει το βάλτο Κίο νάσος πέρα πέρασε πέρα κατής κουμπαρης, και συνεχίζει, μονο αυτά τα τρεία μάς περιγράφουν τη δραστηριότητα των κλεφταρματολών, φανταστείτε όλες η ηχογραφήσεις και τα γραπτά γιά τήν Αιτωλία!!! τότε τη χάρτης είναι αυτός; εξω από την Αιτωλία τη κλεφταρματολοί ήταν που καί πότε και πόση;
Σάς περιγραφο ένα τραγούδι ακόμα , κάτου στο βάλτο στο πηγάδι κλέφτες ριχναν το λιθάρι, βλέπουμε ότι τα τραγούδια μιλούν για κάτω στό βάλτο, δε μιλούν κανένα γιά Πάνο στό βάλτο, ούτε γιά ορεινό βάλτο; Κάντε έρευνα να τα βρείτε καί εσείς και όχι μόνο αυτά
Παράλειψη το τραγούδι κάτω στό βάλτο στο πηγάδι, πιθανόν νά είναι κάτω στό βάλτο στο λειβάδι