Του Λίνου Υφαντή,
Το Αγρίνιο είναι ουσιαστικά μια σύγχρονη πόλη. Αναδείχθηκε από τις στάχτες του προεπαναστατικού Βραχωρίου. Παρόλα αυτά η μνήμη του ιστορικού αυτού αναβαφτίσματος ελάχιστα φαίνονται στο πρόσωπό της.
Το πρόσωπο μιας πόλης είναι η μνήμη της, τα μνημεία της και φυσικά οι δρόμοι της.
Το Αγρίνιο θυμάται την 25η Μαρτίου λιγότερο ως συλλογικό γεγονός της Ελληνικής Ιστορίας αλλά από την τοπική και μόνο σκοπιά. Αυτή έχει δύο αναφορές: Το στιγμιότυπο της άλωσης του Βραχωρίου τον Ιούνιο του 1821, τους βασικούς πρωταγωνιστές της και την εγκατάσταση των Σουλιωτών.
Οδός 25ης Μαρτίου υπάρχει μακριά από το κέντρο της πόλης. Είναι μια μικρή κάθετος στον Άγιο Κωνσταντίνο. Και πάμε στους βασικούς ήρωες του 1821.
Οδός Κολοκοτρώνη είναι βασικός δρόμος στην περιοχή του Αγίου Θωμά που ξεκινάει από το παλιό νοσοκομείο και διασταυρώνεται με τη Δυρρού στο τέλος της.
Ο Καραϊσκάκης αντίθετα ως στρατηγός ίσως της Ρούμελης τιμήθηκε με βασικό πεζόδρομο πλέον στο κέντρο της Πόλης πίσω από την Μητρόπολη. Τιμήθηκε όσο οι ντόπιοι οπλαρχηγοί όπως ο Βλαχόπουλος, ο Σκαλτσοδήμος, που πήραν την άνοδο της Πλατείας Δημάδη από τη δεξιά πλευρά. Τιμήθηκε όσο ο Ανδρέας Λουριώτης, που “πήρε” το παράλληλο στενό μεταξύ Παπαστράτου και Δημάδη που καταλήγει στο μοναδικό μνημείο με αναφορά το 1821, δηλαδή την στήλη για την επανάσταση της 11ης Ιουνίου, η οποία είναι “καταχωνιασμένη” σε μια σκιερή πλατειίτσα στην βάση ψηλών πολυκατοικιών. Αντίθετα η 11η Ιουνίου δόθηκε σε δρόμο στην παλαιά περίπου σουλιώτικη συνοικία της πόλης. Για αυτό άλλωστε διασταυρώνεται και με την οδό Σουλίου. Από τους Σουλιώτες πάλι υπάρχουν μορφές όπως ο Μπότσαρης στον ομώνυμο δρόμο όπου ζούσαν οι απόγονοί του, που ήταν πίσω από τα σημερινά Goodies. Λείπουν όμως φερειπείν προσωπικότητες όπως ο Λάμπρος Κουτσονίκας, γόνος της ηρωϊκής οικογένειας Κουτσονικαίων που πολέμησε στο Σούλι.
Αντιθέτως κανένας από τους κεντρικούς δρόμους της Πλατείας η μόνη που έχει αναφορά στο 1821 είναι η Ι. Σταϊκου.
Όσο για τους υπόλοιπους ήρωες υπάρχουν και άλλοι “εριμμένοι” σε άλλες γωνιές της πόλης. Ο οπλαρχηγός Μακρής μας “ανεβάζει” στη νότια πλευρά της πόλης προς την Αγία Τριάδα και Καρπενησίου, ο Βαρνακιώτης ( αμφιλεγόμενος κατά πολλούς) βρίσκεται στη Ντούτσαγα και οι Φιλέλληνες μας οδηγούν στην έξοδο της πόλης από την Καρπενησίου έως τον κόμβο στην είσοδο της πόλης.
Το συμπέρασμα είναι ότι το 1821 είναι κάπως ατάκτως εριμμένο μέσα στην πόλη. Ονόματα αγωνιστών είναι κάπως διασκορπισμένα. Η ευθύνη βέβαια πάει πολλές δεκαετίες πίσω, καθώς τα ονόματα αυτά δοθήκαν στους δρόμους μεταπολεμικά. Οι επιτροπές ονοματοδεσίας των τελευταίων χρόνων δύσκολα αλλάζουν μαζικά ονόματα κεντρικών δρόμων, καθώς θα προκληθεί εύλογα αναστάτωση.
Αντίθετα ένα πάρκο ηρώων ή κάτι παρεμφερές θα λειτουργούσε πιο αποτελεσματικά ως πυκνωτής της μνήμης για αυτό που γιορτάζουμε σήμερα, την έναρξη της επανάστασης του Ελληνικού έθνους. Χρόνια Πολλά σε όλους.