Γράφει ο Κώστας Φ. Μαραγιάννης*
Έφυγε από τη ζωή, πλήρης ημερών, σε ηλικία 88 ετών, ο Αρχαιοφύλακας του Θέρμου Χρήστος Κοσμάς. Αν οι λέξεις προσφορά, ανιδιοτέλεια, αγάπη για τον τόπο και τον πολιτισμό εκφράζουν βαθιά νοήματα και αξίες, όλα αυτά, χωρίς καμιά δόση υπερβολής, τα εξέφρασε και τα ενσάρκωσε ο αείμνηστος Χρήστος Κοσμάς. Τον αποκαλούσαν «Ανδρόνικο» του Θέρμου, εξαιτίας της αγάπης και του ζήλου για την ανασκαφή του Θέρμου, εξαιτίας της αδιάλειπτης αγωνίας και επιθυμίας να προσφέρει στον τόπο και να δει τις Αρχαιότητες και το Αρχαιολογικό Μουσείο του Θέρμου, να αποκτούν τη φήμη και την αξία που ταιριάζει στην ιστορία της Αιτωλικής Συμπολιτείας.
Έζησα από κοντά τις ξεναγήσεις που έκανε στον Αρχαιολογικό χώρο, ως Πρόεδρος του Εκπολιτιστικού Ομίλου Θέρμου και ως εκπαιδευτικός του Γενικού Λυκείου Θέρμου με τους μαθητές του οποίου είχαμε αρκετές φορές επισκεφθεί τον αρχαιολογικό χώρο. Οι γνώσεις του, οι αφηγήσεις του για την ιστορία του Θέρμου και η εξήγηση της ιστορικής σημασίας των διαφόρων σημείων του αρχαιολογικού χώρου, όπως είναι η Πηγή, το Βουλευτήριο, ο Ναός του Απόλλωνα, κ.α., ήταν εμπεριστατωμένες, επιστημονικά και ιστορικά τεκμηριωμένες, που θα ζήλευε ο καλύτερος μελετητής του Αρχαίου Θέρμου. Από μνήμης, χωρίς καμία σημείωση, μετέφερε νοερά τους επισκέπτες στη δομή και τη λειτουργία της Αιτωλικής Συμπολιτείας. Δυστυχώς, η τεχνολογία με πρόδωσε και δεν μπόρεσα να κρατήσω την ηχογραφημένη ξενάγηση που μας έκανε στο χώρο των Αρχαιοτήτων, ως σχολείο, πριν από πολλά χρόνια.
Για τον αείμνηστο Χρήστο δεν υπήρχε ωράριο εργασίας: η εργασία του συνεχιζόταν και μετά το κανονικό ωράριο, τα απογεύματα , τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες. Σπάνια περίπτωση ευσυνείδητου υπαλλήλου, στην πραγματικότητα λειτουργού της Παιδείας και του πολιτισμού. Γιατί το έργο που προσέφερε ήταν ουσιαστικό έργο Παιδείας, Πολιτισμού, παράδειγμα προς μίμηση προς τους συμπολίτες του και τη νέα γενιά.
Δυστυχώς, ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας ,τον έκλεισε στο σπίτι και δεν μπόρεσε για 14 ολόκληρα χρόνια να προσφέρει στο αγαπημένο του Μουσείο και τον Αρχαιολογικό χώρο.
Ο αείμνηστος Χρήστος θα πρέπει να μνημονεύεται ως παράδειγμα ήθους, συνέπειας, ανιδιοτέλειας και θα πρέπει η νέα γενιά να μάθει για το έργο του, την προσφορά του, τον ακέραιο χαρακτήρα του, την ευγένειά του , την καλοσύνη και την ευπρέπειά του.
Καλό δρόμο στο Αιώνιο ταξίδι, Αγαπητέ Συμπολίτη Χρήστο Κοσμά. Η οικογένειά σου, η γυναίκα σου, τα παιδιά σου, οι συγγενείς και οι φίλοι σου, θα πρέπει να είναι υπερήφανοι για σένα.
Όλοι εμείς οι συμπολίτες σου αισθανόμαστε βαριά υποχρέωση απέναντί σου για τα τόσα που μας πρόσφερες και μας δίδαξες!!
Αιωνία σου η μνήμη!
*Φιλόλογος, Διευθυντής Γενικού Λυκείου Θέρμου