Eκ βαθέων και εφ’ όλης της (εκκλησιαστικής) ύλης μιλά στο agrinionews.gr o Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κκ. Δαμασκηνός.
«Η Εκκλησία μου ανέθεσε την Επισκοπική ευθύνη ενός τόπου που αγαπώ και ήδη τον αισθάνομαι πατρίδα μου», σημειώνει ο κ. Δαμασκηνός που ρωτήθηκε για κρίσιμα ζητήματα της τοπικής εκκλησίας και για τις προτεραιότητες της Μητρόπολης.
Τονίζει ο κ. Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας πως «όσο μαθαίνω τον τόπο, όσο ενσωματώνομαι στην τοπική κοινωνία, τόσο αντιλαμβάνομαι τις ιδιαίτερες δυσκολίες, αλλά και τις ιδιαίτερες δυνατότητες της τοπικής μας Εκκλησίας, με αποτέλεσμα να προσαρμόζω τους χειρισμούς μου, με άξονα, πάντα, την ωφέλεια του ποιμνίου μου».
«Είμαι πολύ ικανοποιημένος από την συμμετοχή των νέων μας στις δράσεις της τοπικής Εκκλησίας, αλλά όχι επαναπαυμένος» , απαντά ο Σεβασμιώτατος στο σχετικό ερώτημα.
Ο κ. Δαμασκηνός απαντά για τρέχοντα ζητήματα όπως το Επισκοπείο, το Φαφούτειο και το παρεκκλήσι στο Νοσοκομείο Αγρινίου. Ακόμη και για το ζήτημα της προτομής του μακαριστού Κοσμά για το οποίο επισημαίνει πως «η εικαστική απεικόνιση στη λατρευτική μας παράδοση δεν αποσκοπεί στην ρεαλιστική απόδοση της μορφής, αλλά στην ενεργοποίηση της τιμής, της κατάνυξης και της ευσεβείας προς το τιμώμενο πρόσωπο».
Για το ζήτημα των εφημεριακών κενών επισημαίνει πως «πρόκειται για το σημαντικότερο θέμα, διότι, όσες πρωτοβουλίες και αν αναλάβει ο Επίσκοπος, χωρίς ιερείς, τίποτε δεν μπορεί να υλοποιηθεί».
Ερωτώμενος για την τακτική της Μητρόπολης για οικονομικό εξορθολογισμό και εξεύρεση πόρων ο Σεβασμιώτατος επισημαίνει πως «ο Μητροπολίτης, οι Ιερείς, οι Μοναχοί και οι Μοναχές δεν είμαστε ιδιοκτήτες αλλά διαχειριστές μίας περιουσίας που παραλάβαμε και θα παραδώσουμε. Ως διαχειριστές, λοιπόν, πρέπει να κάνουμε ορθή χρήση και να αποφύγουμε, πάση θυσία, οποιασδήποτε μορφής παρατυπία, η οποία, πέραν των νομικών επιπτώσεων, είναι σε θέση να επιφέρει σκανδαλισμό και σε ολόκληρη την κοινωνία». Αναλυτικά:
Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Ρίγκο:
– Σεβασμιώτατε, συμπληρώθηκαν δυο και πλέον έτη ποιμαντορίας σας στην Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας. Ποιος είναι επιγραμματικά ο απολογισμός σας;
– Αγαπητέ μου κύριε Ρίγκο, σας ευχαριστώ κατ΄ αρχάς για την ευκαιρία που μου δίνετε να καταθέσω λόγο από καρδιάς για θέματα που σχετίζονται με την μέχρι τώρα Επισκοπική μου Διακονία στην Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας.
Η Εκκλησία μου ανέθεσε την Επισκοπική ευθύνη ενός τόπου που αγαπώ και ήδη τον αισθάνομαι πατρίδα μου. Ενός τόπου ευλογημένου από τον Θεό, με φυσικές καλλονές, με λίμνες και ποταμούς, πεδιάδες και ορεινούς όγκους, με λιμνοθάλασσα και ακτογραμμές. Είναι ένας τόπος με μοναδική ιστορική διαδρομή, με μία Ιερά Πόλη- παγκόσμιο σύμβολο ηρωισμού και ελευθερίας, το Μεσολόγγι. Με ένα σύγχρονο αστικό κέντρο, το Αγρίνιο και με άλλες ιστορικές και γραφικές κωμοπόλεις, όπως το Θέρμο, η Αμφιλοχία, η Βόνιτσα, ο Αστακός. Δεν είναι όμως μόνον αυτά. Κατοικούμε σε έναν τόπο με τρισχιλιετή ιστορία, με ήρωες γεμάτους φιλοπατρία και πίστη, ένα τόπο αγιότητας, όπως εμφανίστηκε στο πρόσωπο του Αγίου Εθνοϊερομάρτυρα Κοσμά του Αιτωλού, αλλά και πλήθους τοπικών Αγίων. Όλα αυτά φανερώνουν το ένδοξο παρελθόν. Παράλληλα, το παρόν αυτού του τόπου είναι οι κάτοικοί του. Έχω την ευλογία από τον Θεό να ποιμαίνω έναν λαό με ευσέβεια, ήθος, αρχές και αξίες, στην ψυχή του οποίου χαράχτηκε ανεξίτηλα η πνευματική σφραγίδα των δύο Προκατόχων μου, των Μακαριστών Επισκόπων Θεοκλήτου και Κοσμά. Ο καθένας, με την μοναδική προσωπικότητά του, εργάστηκαν θυσιαστικά και παραμένουν ζωντανοί στη μνήμη και τη συνείδηση αυτού του ευλογημένου λαού.
Συνεπώς, ανέλαβα τη διακονία μιας τοπικής Εκκλησίας με γερά πνευματικά θεμέλια και υψηλά πρότυπα πνευματικών αγώνων, εκκλησιαστικού ήθους και λατρευτικής ζωής. Όλα αυτά είναι ιδιαίτερα εμφανή στον Ιερό μας κλήρο. Περιστοιχίζομαι από ευλαβείς και παραδοσιακούς κληρικούς, με αγάπη στην Εκκλησία, πολλοί εξ αυτών πολύτεκνοι οικογενειάρχες, αφοσιωμένοι στις οικογένειές τους, αλλά και στην διακονία του ποιμνίου τους.
Αισθάνομαι την ανάγκη να αναφερθώ και στο σύνολο των τοπικών αρχόντων, οι οποίοι εξέφρασαν από την πρώτη στιγμή την ειλικρινή διάθεση να συνεργαστούν με τον νέο Επίσκοπό τους και να υπηρετήσουν από κοινού ένα όραμα προόδου, προοπτικής και πολύπλευρης ανάπτυξης για ολόκληρη την τοπική μας κοινωνία. Θεωρώ λοιπόν, πως, όλα όσα έχω αναφέρει μέχρι τώρα οδηγούν σε ένα αδιαμφισβήτητο συμπέρασμα: Ο καθένας, με τον διακριτό του ρόλο και όλοι μαζί, με ενότητα και πνεύμα συνεργασίας, προσπαθούμε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες και τις προσδοκίες των κατοίκων της Αιτωλοακαρνανίας.
Ο δρόμος μου, ως Επισκόπου, έπρεπε να ισορροπήσει ανάμεσα στο διαχρονικό και στο «εδώ και τώρα».
Υπάρχουν ζητήματα που, ενδεχομένως, θα χειριζόσασταν διαφορετικά εάν είχατε εξαρχής την σφαιρική εικόνα που πλέον αποκομίσατε για τον τόπο;
Ο Επίσκοπος ξεκινά την διακονία του με πολλή κατά Θεόν Χάρη, αλλά με ελάχιστη, κατά κόσμον, περίοδο χάριτος. Εννοώ πως, από την πρώτη στιγμή, πριν καλά -καλά γνωρίσει τον τόπο και τους ανθρώπους του, είναι υποχρεωμένος να πάρει αποφάσεις, συχνά κρίσιμες. Βεβαίως, στο έργο αυτό, δεν είναι άοπλος. Είναι φορέας μιας δισχιλιετούς ορθόδοξης πνευματικής παράδοσης, με διαχρονικά στοιχεία, που του επιτρέπουν να έχει ασφαλή πυξίδα από την πρώτη κιόλας στιγμή της Ποιμαντορίας του. Αυτό συνέβη και στη δική μου περίπτωση. Ο δρόμος μου, ως Επισκόπου, έπρεπε να ισορροπήσει ανάμεσα στο διαχρονικό και στο «εδώ και τώρα». Σε κάθε στιγμή, μετά από πολλή σκέψη και πολλή προσευχή, κλήθηκα να χειριστώ ποικίλες καταστάσεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Δεν αισθάνθηκα όμως ποτέ μόνος. Την ανθρώπινη ανεπάρκεια, αναπληρώνει -το πιστεύω ακράδαντα- η Θεία Χάρις. Και εξαιτίας αυτού του γεγονότος, είμαι βέβαιος πως, σε βάθος χρόνου, όλα θα οδηγηθούν προς το καλύτερο.
Όσο μαθαίνω τον τόπο, όσο ενσωματώνομαι στην τοπική κοινωνία, τόσο αντιλαμβάνομαι τις ιδιαίτερες δυσκολίες, αλλά και τις ιδιαίτερες δυνατότητες της τοπικής μας Εκκλησίας, με αποτέλεσμα να προσαρμόζω τους χειρισμούς μου, με άξονα, πάντα, την ωφέλεια του ποιμνίου μου. Από την αρχή πάντως της Επισκοπικής μου διακονίας προσπάθησα να γνωρίσω από κοντά τις καταστάσεις και τα πρόσωπα, για τα οποία θα ήθελα να γνωρίζετε ότι ήμουν σε γενικές γραμμές ενήμερος, διότι οι συνεργάτες του αειμνήστου Προκατόχου μου με είχαν ενημερώσει επαρκώς. Έτσι λειτούργησα και λειτουργώ στην προοπτική της σύνθεσης και της προσθήκης, αλλαγών όπου πιστεύω ότι θα αξιοποιηθούν τα χαρίσματα των ανθρώπων καλύτερα, αλλά και υλοποίησης κάποιων στόχων και οραματισμών, που αντιλαμβάνεστε, ως Επίσκοπος έχω.
Είστε ικανοποιημένος από το επίπεδο των σχέσεων της Μητρόπολης με τους εκπροσώπους της πολιτικής και της Αυτοδιοίκησης;
Ξεκινώ, απαντώντας σας μονολεκτικά: Απολύτως! Και είναι επόμενο αυτό να συμβαίνει, διότι, η σχέση μου και η συνεργασία μου με τους εκλεγμένους αντιπροσώπους του λαού και τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι θεμελιωμένες στον ειλικρινή σεβασμό των διακριτών μας ρόλων και, συγχρόνως, στο έντονο ενδιαφέρον για την προκοπή αυτού του τόπου. Θεωρώ τον εαυτό μου ευλογημένο, διότι συμπορεύομαι με ανθρώπους που επιθυμούν να θέσουν τις ικανότητες και τα χαρίσματά τους στην διακονία του λαού της Αιτωλοακαρνανίας. Όσο για μένα, προσπαθώ με κάθε τρόπο να διαβεβαιώνω διαρκώς πως βρίσκομαι στο πλευρό κάθε προσπάθειας που αποσκοπεί στην ανάπτυξη του τόπου, όπως βλέπω και τα θεσμικά πρόσωπα να συμπαρίστανται στην Τοπική μας Εκκλησία με όλες τους τις δυνάμεις. Είναι αλήθεια πως η Ιερά Μητρόπολή μας εκτείνεται σε ένα μεγάλο γεωγραφικό εύρος, με ιδιαιτερότητες και ξεχωριστές ανάγκες από τόπο σε τόπο. Προσωπικά, έθεσα από την πρώτη στιγμή ως πρωταρχικό μου στόχο να περιοδεύω διαρκώς επισκεπτόμενος και τις πιο απομακρυσμένες περιοχές και να απολαμβάνω την γνωριμία και την επικοινωνία με το ποίμνιό μου.
«Είμαι πολύ ικανοποιημένος από την συμμετοχή των νέων μας στις δράσεις της τοπικής Εκκλησίας, αλλά όχι επαναπαυμένος»
Διακηρύξατε, από την πρώτη στιγμή, πως θέλετε να φέρετε περισσότερους νέους στην εκκλησία. Υποθέτουμε πως προς αυτή την κατεύθυνση συνίσταται και η έντονη παρουσία της Μητρόπολης στο διαδίκτυο και στα social media. Είστε ικανοποιημένος από την ανταπόκριση της νεολαίας;
Θα ήθελα καταρχάς να ξεκινήσω από το θέμα χρήσης του διαδικτύου και των social media. Έχει περάσει πλέον ο καιρός, όπου η χρήση τους ήταν μια μόδα. Τώρα πλέον αποτελεί μία επιβεβλημένη δεξιότητα, που αφορά, όχι μόνον τους νέους, αλλά και τους ενήλικες, καθώς και κάθε οργανισμό, όπως και η Εκκλησία. Σημασία όμως έχει, όλοι μας, μικροί και μεγάλοι, να χρησιμοποιούμε και όχι να χρησιμοποιούμαστε από το Διαδίκτυο. Η χρήση του Διαδικτύου δεν είναι αυτοσκοπός, ούτε και ένας τρόπος επίδειξης ενός δήθεν εκσυγχρονισμού, με σκοπό την προσέλκυση των νέων. Η χρήση του διαδικτύου αποτελεί εργαλείο που πρέπει να χρησιμοποιείται με μέτρο και διάκριση.
Δυστυχώς, η σύγχρονη πραγματικότητα επιβάλλει να βρεθούν τρόποι απεξάρτησης των νέων από την υπερβολική χρήση του διαδικτύου και στην επίτευξη αυτού του σκοπού θα πρέπει να συμβάλουμε και εμείς οι ενήλικες με το σωστό παράδειγμά μας.
Δεν είναι όμως μόνον η ανάγκη αυτή που αφορά τους νέους μας. Μέσα σε έναν κόσμο με πρωτόγνωρες αλλαγές και διαρκείς ανατροπές, η καθημερινότητά τους χαρακτηρίζεται από διαρκείς προκλήσεις και προβλήματα. Για τον λόγο αυτό, από την αρχή έθεσα ως προτεραιότητα της Επισκοπικής μου διακονίας την ποιμαντική μέριμνα των νέων μας. Τα Κατηχητικά μας Σχολεία βρίσκονται σε επίπεδο ανασυγκρότησης. Η Κατασκήνωση της Μητροπόλεώς μας διαρκώς εκσυγχρονίζεται, τόσο σε επίπεδο στελεχών όσο και σε επίπεδο υποδομών. Το πρόγραμμα τέλεσης υποδειγματικών Θείων Λειτουργιών για τους μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου λειτουργεί αποδοτικά.
Παράλληλα, προγραμματίζονται και ήδη οργανώνονται ποικίλες εκπαιδευτικές και πολιτιστικές δράσεις, με ιδιαίτερη αφορμή την επέτειο των διακοσίων χρόνων (200) από την Έξοδο του Μεσολογγίου το έτος 2026. Υπάρχουν όμως και τρέχουσες ανάγκες και ευκαιρίες, όπως η Μεγάλη Σαρακοστή που πλησιάζει. Κάθε Παρασκευή αυτής της ευλογημένης περιόδου, στο πλαίσιο μιας διδακτικής ώρας θα μπορούν οι σχολικές μονάδες να επισκέπτονται τις Ενορίες τους για την τέλεση των Χαιρετισμών της Παναγίας μας. Η πρωτοβουλία μας αυτή εντάσσεται στο ποιμαντικό πλαίσιο: οι νέοι μας να γνωρίσουν και να αγαπήσουν την ορθόδοξη Λατρεία, απαραίτητο στοιχείο για την πνευματική τους συγκρότηση και υποστήριξη.
Και για να απαντήσω και στην αριθμητική διάσταση της ερώτησής σας θα σας πω ότι είμαι πολύ ικανοποιημένος από την συμμετοχή των νέων μας στις δράσεις της τοπικής Εκκλησίας, αλλά όχι επαναπαυμένος.
Σεβασμιώτατε, σε ποια φάση είναι η διαδικασία δημιουργίας νέων ενοριών στο Αγρίνιο;
Προς το παρόν, έχουμε μόνον μία περίπτωση ίδρυσης νέας Ενορίας. Ένα τμήμα της Ενορίας του Αγίου Δημητρίου, που είναι η πολυπληθέστερη Ενορία του Αγρινίου θα αποσπαστεί και θα δημιουργηθεί μία νέα Ενορία προς τιμήν του Αγίου Παϊσίου και του Αγίου Πορφυρίου. Ήδη ο Δήμος Αγρινίου παραχώρησε τη χρήση συγκεκριμένου χώρου και θα ανατεθεί η εκπόνηση των μελετών για να ξεκινήσει η ανέγερση του νέου Ιερού Ναού. Η εξέλιξη αυτή καταδεικνύει το τί μπορεί να προκύψει από τη συνεργασία της Τοπικής Εκκλησίας με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
«Ευελπιστούμε ότι θα υλοποιηθεί η δέσμευση της διοίκησης του Νοσοκομείου, ώστε να προχωρήσει η ανέγερση του Ιερού Παρεκκλησίου»
Η υπόθεση του παρεκκλησίου στο Νοσοκομείο λέγεται πως συναντά προσκόμματα. Τι ακριβώς ισχύει;
Από την αρχή διαπιστώσαμε ότι το καινούριο Νοσοκομείο του Αγρινίου δεν διαθέτει χώρο λατρείας. Πληροφορηθήκαμε μάλιστα πως ο Προκάτοχός μας, ο Μακαριστός Μητροπολίτης Κοσμάς, είχε την ίδια αγωνία και επεδίωξε την λήψη απόφασης για την ανέγερση Παρεκκλησίου στον προαύλιο χώρο του Νοσοκομείου. Καταθέσαμε εκ νέου το ίδιο αίτημα στη τωρινή Διοίκηση του Νοσοκομείου, η οποία απάντησε θετικά και προσδιορίσαμε τον χώρο ανεγέρσεως του Ιερού Ναού. Εξ’ αρχής δηλώσαμε πώς η Μητρόπολη θα αναλάβει τα έξοδα της εκπόνησης των μελετών και της ανεγέρσεως. Δυστυχώς, σε μια τελευταία σύσκεψη, αναδείχθηκε η ανάγκη πολεοδομικής τακτοποίησης των αυθαιρεσιών που υφίστανται στο υπάρχον κτήριο, προκειμένου να εκδοθεί η άδεια ανεγέρσεως του Ιερού Παρεκκλησίου. Το κόστος τακτοποίησης αυτής της εκκρεμότητας, που δεν αφορά την Ιερά Μητρόπολη, έλαβε απόφαση η Διοίκηση του Νοσοκομείου να επιβαρύνει τον φετινό οικονομικό προϋπολογισμό της. Ευελπιστούμε ότι θα υλοποιηθεί αυτή η δέσμευση, ώστε να προχωρήσει η ανέγερση του Ιερού Παρεκκλησίου, γεγονός που επιθυμούν διακαώς, όχι μόνον οι ασθενείς και οι συνοδοί τους, αλλά και ολόκληρη η κοινωνία του Αγρινίου.
Εμείς, γνωρίζοντας την ανάγκη πνευματικής και ποιμαντικής στήριξης των ασθενών, των συγγενών τους, αλλά και του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού του Νοσοκομείου, συγκροτήσαμε ειδική Επιτροπή εντεταλμένων Κληρικών, που καθημερινά συμπαρίστανται στους ασθενείς και στους συγγενείς τους. Κάθε ημέρα Ιερέας με τη συνοδεία εθελοντών επισκέπτεται τους θαλάμους των ασθενών προσφέροντας την Θεία Ευχαριστία σε όσους το επιθυμούν, διακονώντας και το Ιερό Μυστήριο της Εξομολογήσεως. Πρόκειται για μία συστηματική και οργανωμένη ποιμαντική μέριμνα της τοπικής μας Εκκλησίας για τον ευαίσθητο αυτό χώρο του Νοσοκομείου.
Σε ποια φάση βρίσκονται οι υποθέσεις του Επισκοπείου στο Μεσολόγγι και του Φαφούτειου στο Αγρίνιο;
Με τη καθοριστική συμβολή του Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδος κ. Νεκτάριου Φαρμάκη και της Υπουργού Πολιτισμού κας Λίνας Μενδώνη, το έργο ανακαίνισης και αποκατάστασης του Επισκοπείου στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου εντάχθηκε σε πρόγραμμα χρηματοδότησης. Ήδη δημοπρατήθηκε το έργο και επελέγη ο ανάδοχος. Εντός του Φεβρουαρίου προσδοκούμε, ότι θα υπογραφεί η σύμβαση και θα ξεκινήσουν οι εργασίες αποκατάστασης του ιστορικού αυτού εκκλησιαστικού κτιρίου. Όσον αφορά το Φαφούτειο Πνευματικό Κέντρο στο Αγρίνιο, έχουμε οραματιστεί να στεγάσει ποικίλες δραστηριότητες, καθώς και τις Διοικητικές Υπηρεσίες της Ιεράς Μητροπόλεως στην πόλη του Αγρινίου. Βρισκόμαστε στην εκπόνηση της μελέτης, η οποία πιστεύουμε ότι θα ολοκληρωθεί μέσα στον Απρίλιο και κατόπιν θα αναζητήσουμε χρηματοδοτικό πρόγραμμα.
Γνωρίζουμε πως σας απασχολεί ιδιαίτερα, όπως και τους πιστούς πολλών περιοχών, το μείζον πρόβλημα των εφημεριακών κενών. Υπάρχουν τρόποι για να αντιμετωπιστεί;
Πρόκειται για το σημαντικότερο θέμα, διότι, όσες πρωτοβουλίες και αν αναλάβει ο Επίσκοπος, χωρίς ιερείς, τίποτε δεν μπορεί να υλοποιηθεί. Αυτή τη στιγμή, 40 Ενορίες της τοπικής μας Εκκλησίας στερούνται Εφημερίου. Μέσα στο χρονικό διάστημα των 2 ετών της Επισκοπική μας Διακονίας χειροτονήσαμε 15 νέους κληρικούς. Ταυτόχρονα όμως, άλλοι συνταξιοδοτήθηκαν και άλλοι έφυγαν από τη ζωή. Χρέος μας είναι να εμπνεύσουμε ευλαβείς πιστούς να προσέλθουν για να λάβουν την Αγία Ιερωσύνη. Επιπλέον, επιτακτική ανάγκη είναι να λειτουργήσει και ο θεσμός των εθελοντών Κληρικών που ήδη έχουμε εξαγγείλει και οι οποίοι, είτε μετά τη συνταξιοδότησή τους είτε παράλληλα με την εργασία τους, θα εξυπηρετούν τις λατρευτικές ανάγκες Ενοριών ή Ιερών Μονών. Δεν θα τους αναθέσουμε διοικητική μέριμνα και θα έχουν την ευλογία να λειτουργούν μόνον τις Κυριακές και όσο είναι εφικτό και σε μεγάλες γιορτές σε χωριά που στερούνται Εφημερίου. Ήδη υπήρξε η πρώτη ανταπόκριση και δυο εθελοντές Κληρικοί υπηρετούν στην τοπική μας Εκκλησία. Προσευχόμαστε αυτός ο θεσμός να καθιερωθεί και να συναντήσει ευρεία ανταπόκριση.
Υπάρχει όμως και μία επιπρόσθετη δυσκολία: Δυστυχώς, το κράτος αναγνώρισε στην Ιερά Μητρόπολή μας μόνο 165 εφημεριακές θέσεις ενώ η Ιερά Μητρόπολη διαθέτει 212 Ενορίες. Μπροστά σε αυτήν την πρόκληση συστήσαμε Ίδρυμα Ενίσχυσης και Επιμόρφωσης του Εφημεριακού Κλήρου, στο οποίο ήδη έχουν ενταχθεί 15 έγγαμοι και άγαμοι Κληρικοί που μισθοδοτούνται με τον κατώτατο μισθό και λαμβάνουν την ελάχιστη ασφάλιση. Οφείλουμε να ενημερώσουμε ότι το Ίδρυμα αυτό στηρίζεται αφενός μεν στην μηνιαία εισφορά του Επισκόπου και όλων των Κληρικών, αφετέρου δε στα έσοδα της μηνιαίας δισκοφορίας την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα και στον Εσπερινό κάθε Ιεράς Πανηγύρεως. Αυτό το Ίδρυμα θα πρέπει οπωσδήποτε να συνεχίσει να λειτουργεί, για να μισθοδοτεί τους Κληρικούς που δεν θα έχουν την ιδιότητα του δημοσίου υπαλλήλου και δεν θα λαμβάνουν την κρατική μισθοδοσία.
«Η εικαστική απεικόνιση στη λατρευτική μας παράδοση δεν αποσκοπεί στην ρεαλιστική απόδοση της μορφής, αλλά στην ενεργοποίηση της τιμής, της κατάνυξης και της ευσεβείας προς το τιμώμενο πρόσωπο».
Σίγουρα είναι στενάχωρο να γίνεται κουβέντα για την προτομή του μακαριστού Κοσμά αναφορικά με το αν τον παρουσιάζει με τα χαρακτηριστικά του. Είναι όμως ζήτημα που συζητείται. Έχετε θέση επ’ αυτού;
Φέτος τον Ιανουάριο συμπληρώθηκαν 3 χρόνια από την προς Κύριον εκδημία του Μακαριστού Μητροπολίτου Κοσμά. Με σκοπό να τιμηθεί αυτή η επέτειος ο Δήμος Αγρινίου κατέθεσε πρόταση να φιλοτεχνηθεί η προτομή του Μακαριστού Προκατόχου μας και να τοποθετηθεί έμπροσθεν του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Ζωοδόχου Πηγής στο Αγρίνιο. Η τοπική μας Εκκλησία σε συνεργασία με τον Δήμο Αγρινίου προγραμμάτισε και υλοποίησε ένα διήμερο πρόγραμμα λατρευτικών εκδηλώσεων, προκειμένου να τιμηθεί η μνήμη του.
Τελέσθηκε Αρχιερατικό Συλλείτουργο με τη συμμετοχή δέκα Μητροπολιτών, του συνόλου των αρχών του τόπου και εκατοντάδων πιστών. Η λαμπρή και κατανυκτική συνάμα αυτή τελετή θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελούσε κατ’ ουσίαν την επίσημη Εξόδιο Ακολουθία του Μακαριστού Μητροπολίτου Κοσμά, η οποία τον Ιανουάριο του 2022 τελέσθηκε με τα έκτακτα περιοριστικά μέτρα που επέβαλλε η πανδημία του κορονοϊού.
Επιπλέον, θα ήθελα να τονίσω πως η αναθέρμανση της μνήμης ενός εκκλησιαστικού προσώπου μέσω μίας προτομής έχει ελάσσονα σημασία, συγκρινόμενη με τη μνήμη της καρδίας, η οποία συγκρατεί πολύ καλυτέρα μια τέτοια αγιασμένη μορφή, αλλά και με τη μνήμη μέσω της μιμήσεως της αγιότητας του τιμωμένου, στην οποία πρέπει να μας ωθεί η όντως αγιασμένη βιοτή του Μακαριστού Ποιμενάρχου. Αυτή ακριβώς η μίμηση του δικού του ήθους επιβάλλει αγαθούς λογισμούς για την πρωτοβουλία της φιλοτέχνησης και τοποθέτησης αυτής της προτομής.
Η πνευματική σχέση με μια τέτοια εκκλησιαστική προσωπικότητα δεν αποτελεί μόνον προνόμιο αλλά και ευθύνη υιοθέτησης αγαθών λογισμών για την αποφυγή πνευματικής σύγχυσης και ταραχής.
Ταπεινά φρονώ ότι δεν πρέπει να κρίνουμε με αυστηρότητα αυτόν που φιλοτέχνησε την προτομή, όπως άλλωστε κανείς δεν μπορεί να καταλογίσει ευθύνες σε ένα αγιογράφο, διότι, δήθεν, παραποίησε τη μορφή ενός εικονιζόμενου Αγίου. Η εικαστική απεικόνιση στη λατρευτική μας παράδοση δεν αποσκοπεί στην ρεαλιστική απόδοση της μορφής, αλλά στην ενεργοποίηση της τιμής, της κατάνυξης και της ευσεβείας προς το τιμώμενο πρόσωπο.
«Η επιθυμία μου λοιπόν για άψογη διαχείριση των εκκλησιαστικών οικονομικών υποθέσεων δεν έχει ως αιτία μια δική μου νοοτροπία τεχνοκρατικής φύσεως αλλά μια βαθύτατη αγωνία εξεύρεσης πόρων προκειμένου να καλυφθούν οι πάγιες ανάγκες για την υλοποίηση του φιλανθρωπικού μας έργου».
– Άλλοι σχολιάζουν θετικά και άλλοι αρνητικά το ενδιαφέρον και την τακτική της Μητρόπολης για οικονομικό εξορθολογισμό και εξεύρεση πόρων. Θα θέλατε να μας εξηγήσετε την τακτική σας επ’ αυτού;
Σχετικά με το θέμα αυτό θα ήθελα να σας υπενθυμίσω πως ακόμη και ο ίδιος ο Κύριός μας είχε αναθέσει σε έναν από τους δώδεκα μαθητές Του το κοινό ταμείο. Πολλώ δε μάλλον μια τέτοια ενέργεια συνετής και διάφανης διαχείρισης επιβάλλεται στο παρόν, όπου, ως γνωστόν, η Μητρόπολη, οι Ναοί και οι Μονές αποτελούν Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου. Ο Μητροπολίτης, οι Ιερείς, οι Μοναχοί και οι Μοναχές δεν είμαστε ιδιοκτήτες αλλά διαχειριστές μίας περιουσίας που παραλάβαμε και θα παραδώσουμε. Ως διαχειριστές, λοιπόν, πρέπει να κάνουμε ορθή χρήση και να αποφύγουμε, πάση θυσία, οποιασδήποτε μορφής παρατυπία, η οποία, πέραν των νομικών επιπτώσεων, είναι σε θέση να επιφέρει σκανδαλισμό και σε ολόκληρη την κοινωνία. Η Εκκλησία μας αποτελεί θεανθρώπινο οργανισμό και συνεπώς είναι υποχρεωμένη να κινηθεί συγχρόνως με τους κανόνες της Εκκλησίας αλλά και με τους νόμους του κράτους. Μόνον μια τέτοια διαχείριση προσδίδει στην Εκκλησία αξιοπιστία ως προς τη διαχείριση των περιουσιακών της στοιχείων.
Επιπρόσθετα, γνωρίζετε πως μεγάλο μέρος του φιλανθρωπικού, κατηχητικού και ιεραποστολικού έργου της τοπικής μας Εκκλησίας στηρίζεται στην προσφορά των απλών ανθρώπων. Οι ποικίλες αυτές ανάγκες της Εκκλησίας υπερβαίνουν κατά πολύ τα τακτικά της έσοδα, άρα, επιβάλλεται να εδραιωθεί ένα πνεύμα απόλυτης εμπιστοσύνης ως προς τη διαχείριση των οικονομικών της. Η επιθυμία μου λοιπόν για άψογη διαχείριση των εκκλησιαστικών οικονομικών υποθέσεων δεν έχει ως αιτία μια δική μου νοοτροπία τεχνοκρατικής φύσεως αλλά μια βαθύτατη αγωνία εξεύρεσης πόρων προκειμένου να καλυφθούν οι πάγιες ανάγκες για την υλοποίηση του φιλανθρωπικού μας έργου. Ας σημειώσουμε εδώ ότι οι ανάγκες των ανθρώπων ουδόλως μειώνονται. Το αντίθετο μάλιστα.
– Ποιες είναι-επιγραμματικά- οι άμεσες προτεραιότητες της Μητρόπολής Αιτωλίας και Ακαρνανίας και ποιες οι μακροπρόθεσμες;
Άμεση και συγχρόνως διαχρονική προτεραιότητα, γενικότερα της Εκκλησίας και ιδιαίτερα της Ιεράς μας Μητροπόλεως είναι να παίρνει σάρκα και οστά το κήρυγμα για αγάπη και φιλανθρωπία. Η προτεραιότητα αυτή δεν αφορά μόνον την κάλυψη βιοτικών αναγκών αλλά και το έμπρακτο ενδιαφέρον για όλο το φάσμα των αναγκών του λαού του Θεού, ιδιαίτερα των νέων μας και των γερόντων. Φέρνω ως παράδειγμα την έναρξη λειτουργίας του «Σπιτιού Γαλήνης Χριστού» στην Ενορία του Αγίου Αντωνίου Αγρινίου που μας προσέφερε μεγάλη χαρά και μας κατέδειξε την ανάγκη δημιουργίας ανάλογων φιλανθρωπικών δομών στις κεντρικές Ενορίες των πόλεων, ώστε να υλοποιήσουμε ένα όμορφο σύνθημα: «Κανένας άνθρωπος στη Μητρόπολή μας χωρίς φαγητό».
Προς την κατεύθυνση αυτή ξεκινούν στο αμέσως προσεχές διάστημα οι εργασίες για την ολοκλήρωση του Γηροκομείου στο Θέρμο που θα προσφέρει στέγη σε 50 γέροντες από ολόκληρη την Αιτωλοακαρνανία μέσα σε ένα οικογενειακό περιβάλλον ασφάλειας και αγάπης.
Προσευχόμαστε τα επόμενα έτη στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου να λειτουργήσει ένα Ίδρυμα για παιδιά με αυτισμό και νοητική αναπηρία, για το οποίο υπάρχει ήδη έτοιμη σχετική μελέτη που αναμένει την απαραίτητη χρηματοδότηση. Γενικότερα, θα ήθελα να επισημάνω πως η τοπική μας Εκκλησία έχει αναλάβει ένα βαρύ πνευματικό πολιτιστικό, κοινωνικό, εκπαιδευτικό και φιλανθρωπικό έργο. Για τον λόγο αυτό, σας διαβεβαιώ πως βρίσκομαι σε διαρκή επαγρύπνηση με αυξημένη αγαπητική και θυσιαστική διάθεση και καλώ όλους σας, πρόσωπα και φορείς, σε μια πάνδημη συστράτευση.
