Του Λίνου Υφαντή,
Ο αγροτουρισμός στην μορφή που υπάρχει τη δεκαετία του 2000 ίσως δεν ήταν η” ανακάλυψη της Αμερικής”. Την είχαν ανακαλύψει πολλοί νωρίτερα οι κτηνοτρόφοι και αγρότες με άλλη έννοια.
Θα σταθούμε στο παράδειγμα ομάδων καπνοπαραγωγών που ζούσαν ιδίως στη Στράτο και στα Όχθια. Το μάζεμα του καπνού ήταν μια επίπονη διαδικασία, που απαιτούσε ανάπαυση και δροσιά μετά την ολοκλήρωσή της. Οι εποχές ήταν δύσκολες και οι δύσκολες εργασιακές συνθήκες μέσα σε υψηλές θερμοκρασίες απαιτούσαν απόδραση σε ένα πιο φιλόξενο περιβάλλον τους θερινούς μήνες.
Η εύκολη, οικονομική λύση και σύμφωνη με το ομαδικό πνεύμα της εποχής ήταν το βουνό, το υψόμετρο και εκεί που έχει έλατα. Πολλοί καπνοπαραγωγοί ιδίως από τη Στράτο και τα Όχθια επέλεξαν το ελατόδασος της “Φτέρης”. Βρίσκονταν 3 χιλιόμετρα βόρειοανατολικά του Αγίου Βλασίου και βορειοδυτικά του Πεντακόρφου Παρακαμπυλίων πάνω από τον οικισμό Λάπατο και μετά την θέση Χαλάσματα, στο δρόμο προς του Κυνηγού και το Σταυροχώρι ( δείτε εδώ παλαιότερο αφιέρωμα του agrinionews.gr ) . Την Φτελιά την προτιμούσαν ήδη πολλοί Αγρινιώτες από την περίοδο του Μεσοπολέμου.
Ήταν η εποχή που καλλιεργούνταν το “Τσεμπέλι”. Τον Αύγουστο ολοκληρώνονταν η διαδικασία παραγωγής. Στη συνέχεια ετοιμάζονταν όλοι για τις δικές τους διακοπές. ” Όλη η κοινότητα βοηθούσε, ακόμα και αν κάποιος δεν είχε ολοκληρώσει, τον βοηθούσαν οι υπόλοιποι για να φύγουν” μας θυμίζει με προφορική της μαρτυρία η κα Δήμητρα Μήνα.
Πολλές οικογένειες έφταναν στο ελατόδασος της Φτέρης. Έφτιαχναν πρόχειρα καταλύματα από λιάστρες, τις ενισχύαν με κλαδιά από έλατο και απολάμβαναν τη δροσιά του βουνού. Από τους γύρω κτηνοτρόφους έπαιρναν κρέας και κανένα αρνί, ενώ τα βράδια άναβαν μεγάλες φωτιές, έκαναν τα γλέντια τους ή συζητούσαν διάφορα λέγοντας οι παλιοί διάφορες ιστορίες.
Οι διακοπές αυτές ήταν ακριβώς η απόδραση που χρειάζονταν ο αγρότης την εποχή εκείνη. Γίνονταν πραγματικά το αδιαχώρητο.Αυτή καλλιεργούσε το ομαδικό πνεύμα. Όλα αυτά άρχισαν να ατονίζουν, όταν στα μέσα της δεκαετίας του ’80 μπήκε το ” Βιρτζίνια”, μια ποικιλία καλλιέργειας καπνού πιο απαιτητική.
Σήμερα η Φτέρη, άλλοτε τουριστικό αυτοσχέδιο θέρετρο του κάμπου της Αιτωλοακαρνανίας είναι έρημη. Κανένα οικιστικό απομεινάρι δεν υπάρχει που να μαρτυράει τις εκατοντάδες οικογένειες που περνούσαν τα καλοκαίρια τους εκεί.
Εποχές με τη δικιά τους ομορφιά και ανθρώπινη επικοινωνία που δεν θυμίζουν σε τίποτα τον τυποποιημένο τουρισμό του σήμερα…
1 Σχόλιο
Οι Αρβανιτόβλαχοι της Στράτου και των Οχθίων καθώς και των άλλων καραγκούνικων χωριών της Ακαρνανίας, στους οποίους αναφέρεστε, δεν είχαν επιλέξει τυχαία τη συγκεκριμένη περιοχή για θερινές διακοπές, κάτι τους «θύμιζε» αυτή. Εκεί ανέβαιναν (έφταναν πολλές φορές μάλιστα μέχρι την Ευρυτανία και τα Άγραφα) οι πρόγονοί τους για να βοσκήσουν τα πρόβατά τους κατά το θέρος (να ξεκαλοκαιριάσουν), όταν μετά την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του ’21 αποκόπηκαν από τις πατρογονικές τους εστίες στην Ήπειρο (Βόρεια και Νότια). Αυτό διήρκεσε περίπου έως πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, οπότε οι Καραγκούνηδες ασχολήθηκαν αποκλειστικά με τη γεωργία (μονοκαλλιέργεια καπνού) και εγκατέλειψαν τη νομαδική κτηνοτροφία. Οι παραπάνω περιοχές (Άγιος Βλάσιος, Καραμανέικα/Καραμαναίικα κ.λπ.) έχουν μείνει μέχρι σήμερα στη συλλογική μνήμη των ανθρώπων της συγκεκριμένης γλωσσικής ομάδας και σε κάθε ευκαιρία τις επισκέπτονταν έως και τη δεκαετία του 1970. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το γεγονός αυτό δες στο βιβλίο: Αντώνης Βασιλείου (2012), Τοπωνυμικό της Βλαχόφωνης (Καραγκούνικης) περιοχής της Ακαρνανίας: Γεωγραφική και Ιστορική Επισκόπηση-Ιδίωμα, Αθήνα, εκδόσεις γράμμα καθώς και στο άρθρο: Αντώνης Βασιλείου (υπό δημοσίευση) Τρεις σημαντικές προσωπικότητες της οικογένειας Γιάγκου/Γιάγκα του Σωροβιγλίου (νυν Στράτος) Ακαρνανίας και η κοινωνική οργάνωση των Αρβανιτόβλαχων (Καραγκούνηδων) κατά τον 19ο και τις αρχές του 20ού αιώνα, Τα Αιτωλικά, τεύχος 28, Ιανουάριος-Ιούλιος 2017: 292-311.
Δες επίσης τις ιστοσελίδες: http://www.vlahoi.net/…/toponimiko-vlahofonis…,
http://www.vlahoi.net/…/to-arvanitovlahiko-karagkouniko…
Συγχαρητήρια για το κείμενό σας και το ενδιαφέρον σας για τους Καραγκούνηδες.
Αντώνης Βασιλείου.-