Η Ορθοδοξία δεν είναι κάτι το αφηρημένο, μια ανυπόστατη πίστη ή ιδεολογία, αλλά ο Ίδιος ο Ιησούς Χριστός, ο Υιός και Λόγος του Θεού που έγινε άνθρωπος για την σωτηρία του ανθρώπου, όπως διδάσκει η Ορθόδοξη Εκκλησία.
Η λέξη δόξα έχει πολλές σημασίες, ήτοι γνώμη αληθής, πίστη, όραμα, θέα, λαμπρότης, φωτεινότης. Στην ορθόδοξη προοπτική είναι αληθινή πίστη, που είναι ο καρπός της αποκαλύψεως του Θεού μέσα στην δόξα, το Φως.
Ο Χριστός είναι η δόξα του Θεού Πατρός, Αυτός αποκαλυπτόταν στους Προφήτας της Παλαιάς Διαθήκης ασάρκως μέσα στο Φως και Αυτός προσέλαβε την ανθρώπινη φύση και έσωσε τον άνθρωπο. «Πρότερον μεν ως άσαρκος, ύστερον δε δι’ ημάς σεσαρκωμένος».
Ο Χριστός μας αποκάλυψε το μυστήρο της Αγίας Τριάδος. Αυτός είναι η Κεφαλή της Εκκλησίας. Αυτός νίκησε τον θάνατο, τον διάβολο και την αμαρτία, διά του Σταυρού και της Αναστάσεώς Του. Διά του Χριστού γνωρίζουμε τον Τριαδικό Θεό. Η Χριστολογία είναι η βάση της Δογματικής διδασκαλίας της Εκκλησίας. Γι’ αυτό όλες οι Οικουμενικές Σύνοδοι ασχολήθηκαν με το Πρόσωπο του Χριστού, η δε Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος απεφάνθη ότι μπορούμε να αγιογραφούμε τον Χριστό ως Θεό και άνθρωπο, επειδή σαρκώθηκε.
Γι’ αυτό το Απολυτίκιο της Κυριακής της Ορθοδοξίας, που ψάλλουμε και κατά την λιτάνευση των ιερών εικόνων είναι:
«Την άχραντον Εικόνα σου προσκυνούμεν, αγαθέ, αιτούμενοι συγχώρησιν των πταισμάτων ημών, Χριστέ ο Θεός· βουλήσει γαρ ευδόκησας ανελθείν εν τω Σταυρώ, ίνα ρύσης ούς έπλασας εκ της δουλείας του εχθρού· όθεν ευχαρίστως βοώμεν σοι· Χαράς επλήρωσας τα πάντα, ο Σωτήρ ημών, παραγενόμενος εις το σώσαι τον κόσμον».
Αυτή είναι η Ορθοδοξία!
Ένας λειτουργικός ύμνος που είναι Χριστολογικός, είναι αυτός που ψάλλουμε στην θεία Λειτουργία: «Ο Μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού…». Είναι η «ζωντανή Αγία Σοφία», είναι η περίληψη όλων των αποφάσεων των Οικουμενικών Συνόδων. Αυτήν την δόξα-πίστη την ψάλλουμε πανηγυρικώς.
Παρατίθεται μια μικρή ανάλυση αυτού του σημαντικού ύμνου.