Ο Αυχένας του Μπάρου είναι το πέρασμα που ενώνει οδικώς τη Θεσσαλία με την Ήπειρο και βρίσκεται ίσως στο μεγαλύτερο υψόμετρο από κάθε άλλον ασφαλτωμένο δρόμο της Ελλάδας.
Για να φτάσετε από την Καλαμπάκα και εν συνέχεια, από τα χωριά του Ασπροποτάμου στο χωριό Καλαρρύτες των βόρειων Τζουμέρκων, θα οδηγήσετε για περισσότερο από 2 ώρες και κάποια στιγμή, όταν φτάσετε στο πέρασμα του Μπάρου (passa mparou όπως το λένε κάποιοι παλιοί ντόπιοι και όπως λέγεται στη βλάχικη γλώσσα) θα οδηγείτε σε υψόμετρο πάνω από 1.900 μέτρα. Το καταπράσινο τοπίο της Θεσσαλίας δίνει σταδιακά τη θέση του στο άγριο ηπειρώτικο τοπίο. Όταν διασχίζετε το πέρασμα και οδηγείτε σε τόσο μεγάλο υψόμετρο θα διακρίνετε τις κορυφές Περιστέρι (2.294 μέτρα) και Κακαρδίτσα (2.429 μέτρα).
Όσο εντυπωσιακή και να είναι η εικόνα που βλέπετε στα βίντεο που έχουν τραβηχτεί με drone, είναι ακόμα πιο αξέχαστη η εμπειρία του να διασχίζει κανείς αυτό το κομμάτι ασφάλτου με το αυτοκίνητο ή τη μοτοσυκλέτα. Οι φιδωτές στροφές μας βγάζουν μπροστά σε απότομες χαράδρες. Κάθε λίγο σταματάμε για να απολαύσουμε το τοπίο και την αγριάδα της ορεινής Ηπείρου. Μία στάση μας, όμως, θα είναι αναγκαστική, καθώς περνάει από μπροστά μας ένα κοπάδι αγελάδες. Άλλωστε οι κτηνοτρόφοι γνώριζαν αυτό το πέρασμα αιώνες πριν το ανακαλύψουν οι φίλοι της οδήγησης και τα drones.
Βίντεο του Βασίλη Γαλατά:
Το ορεινό πέρασμα του Μπάρου αποτελούσε για αιώνες τον δρόμο που ακολουθούσαν τα καραβάνια των αγωγιατών που ήθελαν να μεταφέρουν επιβάτες και εμπορεύματα σε Θεσσαλία και Ήπειρο αλλά και για τους κτηνοτρόφους που κάθε άνοιξη ανέβαζαν τα κοπάδια τους από τα θεσσαλικά χειμαδιά στα αλπικά λιβάδια (όπως αυτό που συναντήσαμε στη διαδρομή μας). Παλαιότερα, άλλωστε, οι κορυφές της κεντρικής Πίνδου και τα χωριά στις πλαγιές της ήταν αρκετά πιο πιο πυκνοκατοικημένα σε σχέση με σήμερα.
Μετά τον Εμφύλιο, ολόκληρη η περιοχή ερήμωσε. Στη συνέχεια, δημιουργήθηκαν νεότεροι δρόμοι, οι οποίοι συνέδεσαν τα χωριά των Τζουμέρκων με την Άρτα και τα Γιάννενα, όπως και τα χωριά του Ασπροπόταμου (όπως είναι το άλλο όνομα του Αχελώου) με την Καλαμπάκα και τα Τρίκαλα. Η πρακτική σημασία του ορεινού περάσματος του Μπάρου εξέλειψε. Για πολλά χρόνια, μόνο κάτοχοι οχημάτων 4 επί 4 επιχειρούσαν να διασχίσουν τον χωματόδρομο τους καλοκαιρινούς μήνες. Όμως, από τα τέλη του 2014, ο δρόμος είναι εξ ολοκλήρου ασφαλτοστρωμένος. Τους ανοιξιάτικους και τους καλοκαιρινούς μήνες, καθώς και μεγάλο μέρος του φθινοπώρου, σας περιμένει για να ανακαλύψετε αυτή την εκπληκτικής ομορφιάς διαδρομή που θα αγαπήσουν όλοι οι φίλοι της οδήγησης και ακόμα περισσότερο οι λάτρεις του ταξιδιού με μοτοσικλέτα. Πριν επιχειρήσετε να διασχίσετε το πέρασμα, από πριν είναι απαραίτητο να ενημερωθείτε για τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή.
Αξιοθέατα στην ίδια την περιοχή
Το ίδιο το χωριό Καλαρρύτες (όπως και το γειτονικό χωριό Συρράκο), όπου καταλήγει η διαδρομή που προτείνουμε, είναι ένα κομψοτέχνημα με γνήσια ηπειρώτικη αρχιτεκτονική, με τα πετρόκτιστα σπίτια που μοιάζουν με μικρούς πύργους, με τοξωτές εισόδους, τις λιθοσκέπαστες στέγες, τις μαγικές κρήνες με τρεχούμενα νερά, τα γραφικά καλντερίμια. Ενώ κοντά στον Αυχένα του Μπάρου, βρίσκεται η Μονή της Παναγίας Γαλακτοτροφούσας. Χτίστηκε το 1799 και αφού καταστράφηκε από τους Γερμανούς το 1942, σήμερα έχει απομείνει μόνο το καθολικό της, το οποίο βρίσκεται σε μία πολύ όμορφη τοποθεσία. Πολύ κοντά στη Μονή, βρίσκεται το δίτοξο γεφύρι του Μίχου, άλλο ένα όμορφο δημιούργημα της ηπειρωτικής αρχιτεκτονικής.