Κείμενο του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Αγρινίου – Θέρμου για την έμφυλη βία, με αφορμή την πρόσφατη γυναικοκτονία της Δώρας στο Αγρίνιο.
Στις μέρες μας ακραίες μορφές έμφυλης βίας με την πιο αποκρουστική εκδοχή της, αυτή της γυναικοκτονίας, παρουσιάζουν πρωτόγνωρη άνθηση. Στην ουσία οι γυναικοκτονίες είναι εγκλήματα που στηρίζονται στις βαθιά εμπεδωμένες κοινωνικές αντιλήψεις και έμφυλα στερεότυπα, σύμφωνα με τα οποία οι γυναίκες είναι κατώτερες, υποτελείς στην ανδρική εξουσία, και δυνητικά μπορούν να «τιμωρηθούν», «ελεγχθούν» και «σωφρονιστούν» μέσω της έμφυλης βίας.
Στο ερώτημα λοιπόν εάν μπορεί η εκπαίδευση να δράσει προληπτικά προς την εκδήλωση του φαινομένου, η απάντηση είναι αδιαπραγμάτευτη: με τον κατάλληλο σχεδιασμό μεγάλου εύρους παρεμβάσεων, το σχολείο μπορεί να εκπαιδεύσει τους μαθητές στην επίδειξη μη βίαιων συμπεριφορών, υιοθετώντας τις αντιλήψεις της έμφυλης ισότητας και της μη διακριτικής μεταχείρισης.
Το Υπουργείο Παιδείας οφείλει να κάνει συστηματικά εκστρατείες ενημέρωσης αξιοποιώντας πανεπιστημιακούς, ειδικούς και φορείς που έχουν εμπειρία πάνω στο θέμα της έμφυλης βίας και μπορούν να συμβάλλουν με τις προτάσεις τους στην καταπολέμησή της.
Στόχος η ευαισθητοποίηση των μαθητών και η αλλαγή της κουλτούρας των αγοριών και των κοριτσιών ώστε να προχωρήσουν χέρι χέρι προς την ισότητα. Επιπλέον θα πρέπει να συζητηθεί και να αποφασισθεί με ποιες δράσεις που θα γίνουν στα σχολεία μπορεί να ενισχυθεί η προσπάθεια αποδόμησης των πατριαρχικών προτύπων που απορρέουν από την
κοινωνία, την οικογένεια και την ελλιπή παιδεία. Σήμερα, η επίδραση που ασκεί η εκπαίδευση στους μαθητές λειτουργεί καταλυτικά στην αναδιαμόρφωση των έμφυλων στερεοτύπων, καθώς το σχολείο αποτελεί κεντρικό στοιχείο της ζωής των μαθητών και ένα από τα κύρια πλαίσια μέσα στα οποία πραγματοποιείται η έμφυλη κοινωνικοποίησή τους αλλά και όπου διαμορφώνονται και ενισχύονται οι στάσεις τους απέναντι στον εαυτό και τους άλλους.
Οι δύο βασικοί άξονες της εκπαίδευσης είναι αφενός η ακαδημαϊκή και αφετέρου η συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού. Το σχολείο μπορεί να λειτουργήσει σε μεγάλο βαθμό ως παράγοντας πρόληψης αλλά και θεραπείας διαμέσου της ενεργούς συμμετοχής και συνεργασίας όλων των, άμεσα και έμμεσα, εμπλεκομένων στο φαινόμενο της έμφυλης βίας.
Ειδικότερα, συστηματικές πρωτοβουλίες πρόληψης πρέπει να ξεκινούν ήδη από την παιδική ηλικία με την αξιοποίηση επιστημονικών δεδομένων, ώστε να αναπτυχθούν αποτελεσματικά αναλυτικά προγράμματα βασισμένα σε δεξιότητες που δρουν αποτρεπτικά προς τη βία. Από νωρίς, πρέπει να μάθει το αγόρι να σέβεται όλους τους ανθρώπους το ίδιο, να αντιμετωπίζει τη γυναίκα ισάξια και ισότιμα, να είναι δίκαιος, να μάθει να αγαπά χωρίς ανταλλάγματα και να αναπτύξει την αλληλεγγύη.
Υπό αυτή την οπτική αντιλαμβανόμαστε το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει ο/η εκπαιδευτικός στο σύγχρονο σχολείο. Βασική προτεραιότητα της εκπαιδευτικής κοινότητας πρέπει να είναι η διαμόρφωση νέων υγιών κοινωνικών προτύπων που θα εξαλείψουν το φαινόμενο της έμφυλης βίας και της κακοποίησης σε κάθε κοινωνία.
Το σχολείο, λοιπόν, πρέπει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών και η συζήτηση για σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα αποτελεί πολύτιμο όπλο για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας.