Του Λίνου Υφαντή,
Οι μεταφορές και η επικοινωνία με την ενδοχώρα στην Ελλάδα δεν ήταν κάτι αυτονόητο όπως στις μέρες μας τον 19ο αιώνα. Ο λόγος ήταν ότι δεν ήταν όμοια και η αντίληψη της ασφάλειας. Τα αστικά κέντρα και οι κεντρικές οδικές αρτηρίες δηλαδή καρόδρομοι ή σιδηροδρομικές γραμμές ήταν ελάχιστες. Λόγω των συνθηκών αυτών η χωροφυλακή δεν μπορούσε να εποπτεύει αχανείς εκτάσεις της ενδοχώρας χωρίς πρόσβαση, τα χωριά της οποίας λυμαίνονταν ληστές. Έτσι περιορίζονταν μόνο στο να στέλνει αποσπάσματα και να αντιμετωπίζει τις συμμορίες αυτές, οι οποίες ανασυντάσσονταν. Έτσι ο μόνος τρόπος να κυκλοφορήσει κανείς στην Ελληνική ενδοχώρα ήταν η ένοπλη συνοδεία όπως αποκαλύπτει η παραπάνω εικόνα.
Η συγκεκριμένη εικόνα ανήκει στη συλλογή του διαπρεπούς αρχαιολόγου William Woodhouse, ο οποίος αποτύπωσε τον 19ο αιώνα με φωτογραφικό φακό την Αιτωλοακαρνανική γη. Ανάμεσα στο σπουδαίο αρχαιολογικό έργο του, ξεχωρίζουμε τη συγκεκριμένη στιγμή που αποθανάτισε. Συγκεκριμένα, όπως ταυτοποιήθηκε η εικόνα που ανήκει στη συλλογή Nicholson από το Μουσείο Chau Chak Wing του Πανεπιστημίου του Sydney, διακρίνεται η μητέρα του αρχαιολόγου Mary Woodhouse, η οποία απολαμβάνει την παρέα της ομάδας της αποστολής κατά τη διάρκεια στάσης στα πλαίσια της έρευνας του στην Αιτωλία. Αυτό που κάνει αίσθηση είναι ότι η μητέρα του Woodhouse συνοδεύεται από τέσσερις ενόπλους έλληνες φουστανελοφόρους, ενώ δεξιά διακρίνονται τα τυφέκια τους, τα οποία έχουν εναποθέσει και ποζάρουν περήφανοι δίπλα σε αυτά.
Μπορεί να μην ταυτοποιείται η ακριβής τοποθεσία στην Αιτωλοακαρνανία, εικάζουμε όμως ότι είναι κάπου στην αρχή της ορεινής ενδοχώρας, αν λάβουμε υπόψιν ότι ο Woodhouse ανέβηκε από Πλευρώνα Κλεισούρα και μετά ακολούθησε την πορεία Αγρίνιο- Αχελώος από πλευρά Παρακαμπυλίων, γέφυρα Μαρδάχας ( νυν Τατάρνας)- Ευρυτανία. Εκείνο όμως που είναι εμφανές είναι η παρουσία πολλών ενόπλων συνοδών, κάτι που αποκαλύπτει ότι για να ταξιδέψει κανείς το 1891 στην Αιτωλοακαρνανία, έπρεπε να έχει μαζί του προσωπική συνοδεία, προκειμένου να μην πέσει σε ενέδρα ληστών η οποιαδήποτε άλλη απειλή. Έτσι συγκρατούμε την εικόνα αυτή ως μια αποκαλυπτική στιγμή του τρόπου ταξιδιού εκείνης της εποχής, η οποία διήρκησε τουλάχιστον έως το Μεσοπόλεμο, οπότε η οδική επικοινωνία έγινε πιο ασφαλής.
Με πληροφορίες από:
Candace Richards, The Woodhouse Archive: A photographic legacy connecting past and present,Australian Archaeological Institute at Athens. https://aaia.sydney.edu.au/the-woodhouse-archive-a-photographic-legacy-connecting-past-and-present/
1 Σχόλιο
Οι λησταρχοι εκεινη την εποχη εφταναν μεχρι τα προαστια της Αθηνας.. Ποσο δε μαλλον στην Αιτωλοακαρνανια..