Η μεγάλη εικόνα προκαλεί οργή. Η πλειοψηφία των πυρκαγιών που ξεσπούν στην Ελλάδα έχουν προκληθεί από ανθρώπινη αμέλεια (ενίοτε και από εγκληματική δράση, αλλά σπανιότερα), όμως κανείς δεν καταδικάζεται και κανείς δεν μπαίνει φυλακή. Το αδίκημα είναι πλημμέλημα και ακόμα και αυτός που προκάλεσε την πυρκαγιά στο Μάτι με τους 104 νεκρούς- η δίκη είναι ακόμα σε εξέλιξη- δεν κινδυνεύει να μπει φυλακή.
Ας δούμε πρώτα πώς μπαίνουν οι φωτιές. Αν και ακριβής αποτύπωση είναι δύσκολο να γίνει, αφού για πολλές πυρκαγιές δεν υπάρχει σαφής αιτία, από τις έρευνες που διεξάγει μετά τις φωτιές πάντα το ανακριτικό της Πυροσβεστικής, η στατιστική δείχνει τα εξής:
Οι περισσότερες πυρκαγιές μπαίνουν από ανθρώπινη αμέλεια και σε αυτή την κατηγορία καταχωρούνται και οι πυρκαγιές που προκαλούνται από τα καλώδια της ΔΕΗ, λόγω ελλιπούς συντήρησης ή καθαρισμού, που είναι ίσως και ο νούμερο ένα παράγων για τις φωτιές. Ανθρώπινη αμέλεια είναι ακόμα οι αγρότες που καίνε ξερά χόρτα, οι τεχνίτες που κάνουν οξυγονοκολλήσεις σε ανοιχτούς χώρους, οι μελισσοκόμοι που καπνίζουν τις κυψέλες κτλ.
Αυτές οι πυρκαγιές είναι το 35% περίπου του συνόλου. Ένα 20% των πυρκαγιών είναι αποτέλεσμα κακόβουλης ενέργειες, ενώ το υπόλοιπο 45% των πυρκαγιών παραμένει αδιευκρίνιστο.
Πόσοι καταδικάζονται; Πόσοι πάνε φυλακή;
Αν και η νομοθεσία τα τελευταία χρόνια έχει γίνει αυστηρότερη και προβλέπεται πλέον ακόμα και ποινή 10 ετών για όσους προκαλούν πυρκαγιές, έστω και χωρίς δόλο, ενώ υπάρχει πρόβλεψη ακόμα και για ποινές έως και 15 χρόνια αν με την αμέλεια των εμπρηστών βρέθηκαν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, συνήθως οι δράστες αφήνονται ελεύθεροι με την επιβολή ελαφριών ποινών με αναστολή.
Τα στοιχεία που δημοσίευσε η Ιωάννα Μάνδρου στην Καθημερινή, είναι αποκαλυπτικά:
Από τους 19.712 που διώχθηκαν ποινικά από το 2000 έως το 2021 για εμπρησμούς είτε από αμέλεια είτε από πρόθεση, μόνον 564 καταδικάστηκαν. Το ποσοστό σοκάρει: μόλις 2,8%.
Ειδικότερα, το ποσοστό της καταδίκης για εκείνους που διώχθηκαν για εμπρησμό από πρόθεση είναι ακόμη χαμηλότερο και φθάνει το 2,6%! Από τους 2.796 που ασκήθηκε εις βάρος τους ποινική δίωξη για εμπρησμό από πρόθεση, μόλις για 74 υπήρξε καταδίκη, ενώ από αυτούς ελάχιστοι πήγαν για μικρό διάστημα στη φυλακή (συγκεκριμένα στοιχεία εδώ δεν έχουν καταγραφεί).
Η εικόνα δεν είναι καλύτερη ούτε και για τους εμπρησμούς από αμέλεια, που είναι και οι περισσότεροι. Και εδώ τα ποσοστά καταδίκης κινούνται χαμηλά, σε επίπεδα της τάξεως του 6,5%. Δηλαδή, από 7.463 διώξεις, οι καταδίκες είναι μόλις 490.
Μάλιστα στο ίδιο κείμενο, η Ιωάννα Μάνδρου αναφέρθηκε και στις πιο προκλητικές περιπτώσεις εμπρηστών από αμέλεια, που προκάλεσαν μεγάλο αριθμό νεκρών, δηλαδή του ανθρώπου που κατέκαψε το Μάτι επειδή ήθελε να κάψει ξερά χόρτα με 8 μποφόρ, αλλά και της ηλικιωμένης που κατέστρεψε την Ηλεία επειδή ήθελε να φτιάξει κόλλυβα στον κήπο της, επίσης με θυελλώδεις ανέμους.
Γράφει η Ιωάννα Μάνδρου: “Ο άνθρωπος που άναψε φωτιά με 8 μποφόρ για να κάψει ξερά χόρτα στο οικόπεδό του στο Νταού Πεντέλης, που είναι ο μοναδικός υπεύθυνος για την πρόκληση της πυρκαγιάς η οποία κατέκαψε τα πάντα στο Μάτι, είναι ένας από τους 21 συνολικά κατηγορουμένους σε αυτή τη δίκη. Δεν έχει πατήσει στο δικαστήριο τόσους μήνες που η δίκη είναι σε εξέλιξη. Του έχουν επιβληθεί περιοριστικοί όροι από την ανάκριση, αλλάδεν πήγε ούτε μία ημέρα “μέσα” (διώκεται, άλλωστε, για πλημμέλημα) και βέβαια, η ποινική του μεταχείριση αναμένεται με ενδιαφέρον.
Σημειώνεται ότι και η 70χρονη που τηγανίζοντας στην αυλή της προκάλεσε τη φονική πυρκαγιά στην Ηλεία το 2007, η οποία κόστισε τη ζωή σε 65 ανθρώπους, για πλημμέλημα διώχθηκε…”
Πηγή: thetoc.gr