Πραγματοποιήθηκε, το Σάββατο 30 Μαρτίου 2019, η παρουσίαση του εξαιρετικού βιβλίου «Μόνο Στιγμές» της Αιτωλοακαρνάνισσας Συγγραφέως κ. Ευδοκίας Φελώνη.
Για το βιβλίο μίλησε η Κατερίνα Λιβιτσάνου – Ντάνου, Φιλόλογος η οποία αναφέρθηκε γενικά στο βιβλίο στα θέματα που διαπραγματεύεται ,στους ήρωες και στον τρόπο ζωής τους και η Ελένη Ζαμπάρα – Τζωρτζοπούλου επίσης Φιλόλογος ,διάβασε αποσπάσματα από το βιβλίο καθώς και κριτικές Δημοσιογράφων.
Χαιρετισμό απηύθυναν η κ.Μαρία Παπαγεωργίου Αντιδήμαρχος Πολιτισμού και η κ. Μαίρη Χρυσικοπούλου , Πρόεδρος του Λαογραφικού Μουσείου Αγρινίου ενώ το συντονισμό είχε ο Γιώργος Ροΐδης .
Μόνο στιγμές» μυθιστόρημα της Ευδοκίας Φελώνη
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ –Αγρίνιο 30-3-2019
Κυρίες και κύριοι
Καλώς ορίσατε στην αποψινή εκδήλωση , που οργάνωσε ο Δήμος Αγρινίου, για να τιμήσουμε τη συμπατριώτισσά μας Ευδοκία Φελώνη, την οποία ευχαριστώ από καρδιάς, που μου εμπιστεύτηκε την παρουσίαση του βιβλίου της «ΜΟΝΟ ΣΤΙΓΜΕΣ». Ομολογώ πως όταν πήρα στα χέρια μου το βιβλίο με κέρδισαν: το όμορφο εξώφυλλο(επιμελήθηκε η ίδια όπως μου είπε), ο τίτλος, καθώς και η φράση που είναι γραμμένη κάτω από τη φωτογραφία της στο πτερύγιο του εμπροσθόφυλλου «μια συνταξιούχος γράφει το πρώτο της βιβλίο, που είναι αφιερωμένο στους ανθρώπους της γενιάς της». Η αλήθεια είναι πως η παρουσίαση ενός βιβλίου σε κοινό αποτελεί επίπονη προσπάθεια, γιατί πρέπει να γίνει κατανοητός ο στόχος του συγγραφέα και να δοθούν όλα εκείνα τα στοιχεία που είναι απαραίτητα στους ακροατές – αναγνώστες χωρίς να κουράσουν, αντίθετα να κεντρίσουν το ενδιαφέρον τους για αξιολόγηση και ανάγνωση του βιβλίου από τους ίδιους. Θα προσπαθήσω λοιπόν, μετά από ένα σύντομο βιογραφικό να αναφερθώ: στο βιβλίο γενικά, στα θέματα που διαπραγματεύεται, στους ήρωες και στοιχεία του χαρακτήρα και του τρόπου ζωής τους, στο περιεχόμενο του βιβλίου, τα χαρακτηριστικά και τον τρόπο γραφής της δημιουργού. Όσο για τα αποσπάσματα, αυτά έχουν επιλεγεί ανάλογα με τα στοιχεία παρουσίασης, είναι σύντομα και δεν έχουν σχέση με την εξέλιξη του μύθου, αλλά αποτελούν δείγματα του τρόπου γραφής της κ. Φελώνη.
Λίγα λόγια για την ίδια : Η Ευδοκία Φελώνη γεννήθηκε στο χωριό Γιαννόπουλοι Βάλτου Αιτωλοακαρνανίας από αγρότες γονείς. Στην αρχή της εφηβείας της βρέθηκε οικογενειακώς στην Αθήνα όπου μετά από μια μικρή διακοπή συνέχισε το σχολείο. Τέλειωσε το ΙΕΚ ΣΒΙΕ Αθήνας, στο Παιδαγωγικό τμήμα. Εργάστηκε ως υπάλληλος του Υπουργείου Υγείας, στον τομέα των παιδικών σταθμών. Ασχολείται με τα κοινά του τόπου. Είναι ιδρυτικό μέλος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Βάλτου όπου και παραμένει μέχρι σήμερα ως εκπρόσωπος του συλλόγου Αιτωλοακαρνάνων και Ευρυτάνων των Δήμων Ιλίου και Καματερού. Η αγάπη της για το βιβλίο την ώθησε στη συγγραφή του πρώτου της μυθιστορήματος με τίτλο «Μόνο στιγμές».
Πρόκειται για μια καλαίσθητη αυτοέκδοση, που έκανε στην Αθήνα το 2016, με επιμέλεια κειμένου από την Αθηνά Ντάσιου. Στην αρχή του βιβλίου, μέσα στο οποίο ο καθένας από μας βρίσκει στιγμές από τη δική του ζωή, διαβάζουμε « απόσπασμα σελ. 5 :δεν είναι… στιγμής και σελ. 8: αλήθεια … φορές», ένα απόσπασμα, που δικαιολογεί τον τίτλο του κοινωνικο -ερωτικού μυθιστορήματός της. Ιστορίες που μας συγκινούν, καθώς παρακολουθούμε τις περιπέτειες των χαρακτήρων που ζουν στη διπλανή πόρτα, φτάνοντας πολλές φορές στα άκρα, χωρίς να μπορούν να ελέγξουν και να κατευθύνουν την πορεία της ζωής τους . Στο βιβλίο καθορίζονται αυστηρά ο χρόνος και ο χώρος: Ως προς το χρόνο , οι ήρωες ζουν στα μέσα του εικοστού αιώνα ως σήμερα, ενώ ως προς το χώρο, κινούνται σε Αθήνα, Σύρο, Ξυλόκαστρο, Αγρίνιο , Αμφιλοχία, χωριά Βάλτου(απόσπασμα σελ. 66-67: τα καλοκαίρια… εβδομάδας).
Στις 360 σελίδες, που χωρίζονται σε 18 κεφάλαια οι χαρακτήρες είναι πολλοί: άνδρες και γυναίκες, όλων των ηλικιών. Ας δούμε ορισμένα στοιχεία του τρόπου ζωής τους: είναι μορφωμένοι ή απλοί πολίτες, ζουν στο χωριό ή στην πόλη, είναι ευαίσθητοι ή σκληροί, ερωτεύονται και κάνουν οικογένεια, απιστούν ή παραβαίνουν τους κανόνες της, προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο ή ακολουθούν το δρόμο της παραβατικότητας και ανηθικότητας, άλλοτε είναι προστατευτικοί και καλοί σύζυγοι και γονείς, τους συμβαίνουν πολλά απρόβλεπτα που ο καθένας τα χειρίζεται διαφορετικά, αλλάζουν περιβάλλον για μια καλύτερη τύχη, θυμούνται το παρελθόν τους και τους παιδικούς τους φίλους, πηγαίνουν εκδρομές για να διαφοροποιηθούν από την καθημερινότητα, δέχονται την τιμωρία ή αγωνίζονται να ξεφύγουν, αντιμετωπίζουν δυναμικά τις σοβαρές ασθένειες ή αφήνουν να τους καταβάλλουν, γνωρίζουν το θάνατο και βλέπουν πρόσωπα αγαπημένα τους να φεύγουν, συγχωρούν την ανομία και την ατιμία ή την πολεμούν με σθένος, κατά το «πεπρωμένον φυγείν αδύνατον» δέχονται τη μοίρα τους ή προσπαθούν να ξεφύγουν και να επιβιώσουν με αγώνες σκληρούς πολλές φορές. Άλλοτε πάλι δρουν με υπέρμετρο εγωισμό και πληρώνουν για αυτό. Τηρούν στη χαρά και τη λύπη τα έθιμα του τόπου τους, που τον αγαπούν όπου κι αν βρεθούν, πιστεύουν στο θεσμό της φιλίας και ζητούν τη βοήθεια των φίλων τους στα δύσκολα( απόσπασμα: 175: η Ειρήνη …μαστογραφία και 267 :πού ταξιδεύεις… αλήθεια).
Διαβάζοντας το βιβλίο γνωρίζουμε τα πρόσωπα, που είναι πολλά: η Βαγγελιώ και ο Ανδρέας, η Ειρήνη και ο Γιώργος, ο Παύλος και η Μαρίνα, η Δήμητρα ή Τούλα ή Μήτση , o Λευτέρης και η Όλγα, ο Νίκος, ο Θωμάς, η Μαρία, η Βάσω, ο Μιχάλης και άλλοι, που μας κάνουν με τα βιώματά τους να αισθανόμαστε ευχάριστα ή όχι, αγανακτώντας πολλές φορές, για τα απροσδόκητα και τα αναπόφευκτα. Οι ιστορίες δύο γυναικών , της Εύας και της Ευδοκίας που παρεμβάλλονται, αποτελούν περίπτωση κοινωνικού ρατσισμού, στον τρόπο που αντιμετωπίζονται συνάνθρωποί μας με σοβαρά προβλήματα υγείας, ενώ το φριχτό τέλος της Δήμητρας μας υπενθυμίζει πού μπορεί να καταλήξει κάποιος που ξεπερνάει τα όριά του και υπερβαίνει κάθε κανόνα ηθικής. Στο μυθιστόρημα υπάρχουν επίσης ως θέματα: οι σπουδές και η καριέρα Ελλήνων στο εξωτερικό, οι δύσκολες συνθήκες εργασίας στα νοσοκομεία, ο πόνος και οι περιπέτειες ανθρώπων με προβλήματα υγείας και των συγγενών τους, η απληστία του ανθρώπου, η εγκατάλειψη παιδιού και συζυγικής στέγης, που τιμωρείται κατά το «ύβρη- τιμωρία», η τυπική συνέχεια του γάμου για τα παιδιά και τον περίγυρο, η φροντίδα και η προστασία των παιδιών από τους γονείς, το ενδεχόμενο να υπάρχει μια δεύτερη οικογένεια ή ένας αδερφός –ή, ο γάμος από προξενιό, οι επιπόλαιες ερωτικές σχέσεις με κατάληξη μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, η παρενόχληση ανηλίκων, η ακατάπαυστη φροντίδα της γιαγιάς για τα εγγόνια της, η αγάπη της μάνας για το παιδί της και η συμμετοχή στις χαρές και στις λύπες του, η ανάγκη για διακοπές σε ένα εξοχικό μακριά από την αγχωτική Αθήνα, οι πιο ανθρώπινες συνθήκες ζωής στην επαρχία σε σχέση με την πρωτεύουσα, η διηνεκής παρουσία του έρωτα , που δίνεται με κάποια διακριτικότητα, κυρίως όμως η αναγκαία συνύπαρξη των δύο φύλων, άνδρα και γυναίκας με την ιδιαίτερη προσφορά του καθενός ( απόσπ. 320: η Μαρίνα … αρέσει και 331 : έμειναν …να το έχει).
Κυρίες και κύριοι, θα προσπαθήσω να δώσω κάποια στοιχεία για το περιεχόμενο, παρουσιάζοντας τους ήρωες που κυριαρχούν και κινούνται στο «ΜΟΝΟ ΣΤΙΓΜΕΣ», επισημαίνοντας πάντα την καθοριστική σημασία της λέξης ΣΤΙΓΜΗ στην ανθρώπινη πορεία, στο χρόνο και τον τόπο. Η Βαγγελιώ και ο Ανδρέας είναι οι γονείς της Ειρήνης, που ζουν σε ένα χωριό έξω από την Αμφιλοχία και είναι περήφανοι για τη μικρή τους κόρη. Μετά όμως από τον πρόωρο θάνατο του Ανδρέα σε ατύχημα, η Βαγγελιώ μεγαλώνει μόνη της την Ειρήνη, που ορφανή πλέον πηγαίνει σχολείο στην Αμφιλοχία κ αναγκάζεται να μένει στη φιλική οικογένεια ενός ψαρά ,του Μιχάλη , γνωρίζοντας τα θετικά και τα αρνητικά αυτής της συγκατοίκησης. Σε όλη της τη ζωή η Βαγγελιώ είναι η σωστή μάνα και αργότερα γιαγιά, που βοηθάει κ συμπαραστέκεται , όταν είναι απαραίτητη. Η Ειρήνη ,που είναι κ η πρωταγωνίστρια του μυθιστορήματος, μετά από μια δύσκολη εφηβεία παντρεύεται το Γιώργο και αποκτούν τη Μαρίνα. Η ζωή συνεχίζεται με πολλά απρόοπτα. Τι συμβαίνει όμως, που την απομακρύνει από τον άντρα της; Αργότερα αντιμετωπίζει με θάρρος ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα υγείας, ενώ το εξοχικό στο Ξυλόκαστρο, η κόρη της Μαρίνα που στο μεταξύ είναι γιατρός , ο Παύλος (συνάδελφος κ σύντροφος της Μαρίνας), δίνουν μια άλλη όψη στη ζωή της. Στη συνέχεια, ζει έντονα μια απαγορευμένη σχέση , με πολλά ταξίδια, αλλά τραγική κατάληξη. Επιστρέφει στο χωριό της , έχοντας ζήσει πολλά, κυρίως για να μείνει στο πατρικό της μετά το θάνατο της μάνας της και την ευτυχία της κόρης της( απόσ. σελ. 358:τώρα …καλά και 359 :έζησε …στιγμές). Ο Γιώργος είναι στοργικός πατέρας, κάνει όμως το ατόπημα να δημιουργήσει μια άλλη οικογένεια με τη Δήμητρα, τη γυναίκα που έχει πάρει να βοηθάει στις δουλειές. Πληρώνει το τίμημα για την ενέργειά του αυτή, μια και η ζωή του επιφυλάσσει απροσδόκητες στιγμές. Η Βάσω είναι η 3η γυναίκα ,που του συμπαραστέκεται ως το τέλος της ζωής του.
Ο Λευτέρης ,γιος του Γιώργου και της Δήμητρας, είναι ένα πολύ καλό παιδί, σέβεται και αγαπάει την αδερφή του Μαρίνα , φροντίζει τον άρρωστο πατέρα του και θεωρώ ότι είναι πρόσωπο τραγικό , όταν συναντά τη μητέρα του Δήμητρα εκεί που καθόλου δεν είχε φανταστεί. Η συνάντηση αυτή σημαδεύει τη ζωή του, όμως η γυναίκα του Όλγα, φίλη της Μαρίνας, τον κάνει ευτυχισμένο, χαρίζοντάς του 3 παιδιά. Η Δήμητρα κάνει τη δική της επανάσταση με τις επιλογές και τα θέλω της. Πληρώνει την επιπολαιότητα και τα λάθη της, μα επιμένει. Χάνεται κι από τους γονείς της, ειδικά τη μητέρα της την κ. Φωτεινή.( Απόσπ. σελ.224 :η αιώνια …εγγονός της και σελ. 288: από την …μάνα του). Για το τραγικό της τέλος αναφέρθηκα παραπάνω. Καταστάσεις ακραίες, δύσκολες, μα ρεαλιστικές. Όσο για τη γιατρό πλέον Μαρίνα, μετά τον χωρισμό της με το γιατρό Παύλο, αδερφό της Δήμητρας και θείο του Λευτέρη, ζει στο Αγρίνιο ευτυχισμένη με το Νίκο και τα 3 παιδιά τους, που η γιαγιά Ειρήνη φροντίζει και υπεραγαπά.
Νομίζω πως δε χρειάζεται να αναφερθούν άλλα στοιχεία , σχετικά με τη ζωή και τον τρόπο σκέψης των ηρώων του μυθιστορήματος , σίγουρο όμως είναι πως η αγωνία του αναγνώστη για την τύχη τους είναι δεδομένη. Η συγγραφέας φροντίζει χωρίς βερμπαλισμούς, να μας κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον για την εξέλιξη των γεγονότων, με δυνατή και γρήγορη πλοκή, απλή κατανοητή γλώσσα, με λεπτομερείς ή συνοπτικές αφηγήσεις ανάλογα με το στόχο και τα πρόσωπα, με περιγραφές χώρων και αναλύσεις χαρακτήρων. Με ρεαλισμό και παραστατικότητα περνάει τα μηνύματα και τα πιστεύω της , καταλήγοντας πως ποτέ δεν είναι αργά να μπει στη ζωή μας μια νέα αρχή και δεν πρέπει να διστάσουμε ή να αρνηθούμε να επιστρέψουμε στον τόπο απ’ τον οποίο ξεκινήσαμε , αν αυτό κριθεί αναγκαίο και πώς την κάθε στιγμή πρέπει να τη ζούμε(απόσπασμα περιγραφή σελ. 5-6 :η τεράστια …βουνά και 173 :τα θερμά …ιχνοστοιχεία).
Το βάφτισμα της κυρίας Φελώνη στη συγγραφή έγινε, πιστεύω όμως πως το συγγραφικό ταξίδι της φίλης πλέον Ευδοκίας, θα έχει και συνέχεια. Την περιμένω και της το εύχομαι.
Εδώ θα ήθελα να ευχαριστήσω εκτός από τη συγγραφέα, τον κύριο Γιώργο Ροΐδη και την κ. Ελένη Ζαμπάρα για τη συνεργασία που είχαμε κατά την προετοιμασία της παρουσίασης του «ΜΟΝΟ ΣΤΙΓΜΕΣ». Όσο για όλους εσάς, σας συνιστώ να διαβάσετε το βιβλίο, για να απολαύσετε το όμορφο ταξίδι των ηρώων του και να γνωρίσετε καλύτερα τη δημιουργό του και σας ευχαριστώ για το χρόνο και την υπομονή σας να με ακούσετε, καλή συνέχεια.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΙΒΙΤΣΑΝΟΥ – ΝΤΑΝΟΥ