Με αφορμή τη συμπερίληψη του ποιήματος στα θέματα των φετινών Πανελλαδικών Εξετάσεων
Του Παναγιώτη Δρέλλια*
Εκεί πού αναρωτιέσαι για πράγματα που πρώτη φορά αντικρίζεις
για πράγματα χιλιοειπωμένα που έχουνε πια περάσει
για πράγματα που ξαφνιάζουν κι ας γίνονται κάθε μέρα
για πράγματα που έλεγες δεν θα συμβούν ποτέ
και τώρα συμβαίνουν μπρος στα μάτια σου
γι’ άλλα που επαναλαμβάνονται μ’ ελάχιστες παραλλαγές
για πράγματα που πουλιούνται μόλις πιάσουν κατάλληλη τιμή
για πράγματα που σάπισαν με το πέρασμα του καιρού
ή που ήσαν σάπια απ’ την αρχή και δεν το έβλεπες
εκεί που απορείς για πράγματα που μπόρεσες να κάνεις
για πράγματα σοβαρά ή ανόητα που ρίσκαρες τη ζωή σου
για πράγματα σημαντικά που τα κατάλαβες αργότερα
για πράγματα που τα φοβήθηκες κι απέφυγες ν’ αναλάβεις
για πράγματα που τα προγραμμάτισες και δεν σου βγήκαν
γι’ άλλα που τα σχεδίασαν άλλοι και βγήκαν διαφορετικά
για πράγματα που σου έτυχαν χωρίς να τα περιμένεις
για πράγματα που μόνο τα ονειρεύτηκες
και κάποτε, μία στις χίλιες, πραγματώθηκαν…
Εκεί απάνω σε βρίσκει η ποίηση.
————————————————————————————————————–
«Έχει πολύ μεγάλη σημασία να διαβάζουμε. Το διαδίκτυο παρέχει πληροφορίες και συγκινήσεις, αλλά δεν μπορεί να αναπληρώσει το διάβασμα ενός βιβλίου», σχολίασε ο Τίτος Πατρίκιος. Το παραπάνω ποίημά του από τη συλλογή «Σε βρίσκει η ποίηση» (2012), ήταν ένα εκ των τριών κειμένων στα οποία εξετάστηκαν φέτος οι υποψήφιοι στο μάθημα Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία. «Το ευχαριστήθηκα πολύ, ελπίζω να μην ταλαιπωρήθηκαν τα παιδιά που εξετάστηκαν», ανέφερε, «και να ξέρουν ότι στη ζωή θα έχουν να αντιμετωπίσουν και δυσκολίες και χαρές. Να μην υποκύπτουν στις δυσκολίες και να μην τους παρασύρουν οι χαρές».
Κεντρικός άξονας στο μοντέρνο αυτό απόσπασμα που δόθηκε για επεξεργασία στα παιδιά(Δευτέρα, 15 Ιουνίου 2020) αποτελεί ο ευεργετικός και κατευναστικός ρόλος της ποίησης που συχνά απολυτρώνει, δίνοντας διέξοδο στους προβληματισμούς και τις αγωνίες του ανθρώπου, αφού η ανάγνωση ενός ποιήματος πάντα γαληνεύει, ξεκουράζει, παρηγορεί.
Ο Τίτος Πατρίκιος(γενν.1928) σπούδασε Νομικά στην Αθήνα και Κοινωνιολογία στην Ecole Pratique des Hautes Etudes του Παρισιού. Εξέδωσε πολυάριθμες ποιητικές συλλογές, κριτικές μελέτες-δοκίμια και μετέφρασε διάσημους λογοτέχνες(Σταντάλ, Αραγκόν, Μαγιακόφσκι, Νερούντα, Γκόγκολ, Γκαρωντύ, Λούκατς, Βαλερύ, Μπαλζάκ).
Συνοδοιπόρος με τους ποιητές Τ. Λειβαδίτη, Α. Αλεξάνδρου, Μ. Αναγνωστάκη, Κ. Κύρου, Π. Θασίτη, Μ. Κατσαρό, σύμφωνα με την Πανεπιστημιακή καθηγήτρια Χριστίνα Ντουνιά « ο Τ. Πατρίκιος αρνείται τις βεβαιότητες των ολιστικών σχημάτων, στοχάζεται, υποψιάζεται, αμφιβάλλει, αναθεωρεί, εξελίσσεται, δίνει το παρόν στο προσκλητήριο του καιρού του», ενώ ο ιστορικός Λογοτεχνίας, ομότιμος καθηγητής στην Ιταλία Mario Vitti(γενν.1926) σημείωσε ότι: «οι αντιξοότητες της γενιάς του(εξορία, φυλακή, μετανάστευση) οικοδόμησαν ένα έργο που δεν διαφέρει από ένα ιδεατό ημερολόγιο, το οποίο ωστόσο έχει τις ρίζες του σε μια ακλόνητη ηθική» (Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, εκδ. ΟΔΥΣΣΕΑΣ, 2003).
Ο Τ. Πατρίκιος έχει επισκεφθεί το Αγρίνιο δύο φορές, τιμώντας πνευματικές εκδηλώσεις της πόλης μας, ενώ πρόσφατα έχασε την κόρη του Έλενα Πατρικίου από την ανίατη νόσο(ήταν ιστορικός, σκηνοθέτις και συγγραφέας, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου).
*panagkond@gmail.com(Mαθηματικός-ΦΠΨ-ΜSc Φιλοσοφίας)