Του Λίνου Υφαντή,
Το Βραχώρι ήταν ένα από τα διοικητικά κέντρα της Οθωμανικής Διοίκησης που αναπτύχθηκε πληθυσμιακά και οικονομικά ιδίως το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα. Προήλθε από συνένωση παραπλήσιων οικισμών όπως Φούσκαρη και Αγίου Χριστοφόρου, στις οποίες απογράφονταν 33-35 χριστιανικές οικογένειες το 1711. Κατά τη διάρκεια της ακμής του στο Βραχώρι η Οθωμανική διοίκηση ήταν αμείλικτη σε θρησκευτικά θέματα ιδίως σε όσους απέφευγαν να πληρώσουν το χαράτσι, φόρος που πλήρωναν οι μη μουσουλμάνοι.
Για τους λόγους αυτούς δεν έλειψαν και οι εκτελέσεις όπως το 1786 και το 1814. Για αυτές και για το τόπο που λάμβαναν χώρα μαθαίνουμε από τους βίους Αγίων.
Το 1786 εκτελέστηκαν οι τρεις νεομάρτυρες Λάμπρος, Θεόδωρος και Ανώνυμος επειδή απέκρυψαν τη πίστη τους μπαίνοντας στην πόλη διερχόμενοι από την Πελοπόννησο. Ως τόποι εκτέλεσης αναφέρεται ο Άγιος Δημήτριος που άνηκε στη συνοικία Φούσκαρη, ένας πλάτανος κοντά στην αγορά και η άκρη της πλατείας ( Τους πήραν τότε οι δήμιοι και τον ένα τον κρέμασαν σ’ ένα πλάτανο κοντά στο τζαρσί (αγορά), τον άλλο έξω από τον Άγιο Δημήτριο και τον άλλο στην άκρη της πλατείας, εκεί όπου μπαίνει ο κεντρικός δρόμος μέσα στην πόλη).
Η αγορά ήταν η σημερινή οδός Παπαγιάννη η οποία συναντάται με την τότε πλατεία, σημερινή Πλατεία Ειρήνης (Στράτου)κοντά στη συνοικία Πασέικα πίσω από τη σημερινή πλατεία Δημάδη όπου πρόσφατα έγινε ανάπλαση.
Ο Άγιος Δημήτριος αναφέρεται ως τόπος εκτέλεσης και το 1814 και για την περίπτωση του Αγίου Ιωάννη του Βραχωρίτη.
Περισσότερα για τους νεομάρτυρες του Βραχωρίου εδώ:
https://www.saint.gr/4099/saint.aspx#References