Το αποκριάτικο έθιμο Γενίτσαροι και Μπούλες στη Νάουσα, η Μεσοσπορίτισσα στην Ελευσίνα, οι πρακτικές διαχείρισης του νερού στο Οροπέδιο Λασιθίου Κρήτης, το πανηγύρι της Αγίας Αγάθης και το ψάρεμα με σταφνοκάρι στο Αιτωλικό, η καλλιέργεια και επεξεργασία των ανατολικών καπνών (Μακεδονία, Θράκη), το Ολυμπίτικο Γλέντι στην Κάρπαθο και η κεραμική παράδοση της οικογένειας Κουρτζή στην Αγιάσο της Λέσβου, είναι μερικά από τα 16 στοιχεία που εγγράφονται σήμερα στο Εθνικό Ευρετήριο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Στοιχεία, που όπως δήλωσε η κ. Μενδώνη, «αποτυπώνουν πυκνές πτυχές της λαϊκής έκφρασης και δημιουργικότητας των Ελλήνων, είτε αφορούν τη μουσική και το χορό, είτε τεχνογνωσίες και παραδοσιακούς τρόπους καλλιέργειας οι οποίες προάγουν την αειφορική διαχείριση των φυσικών πόρων».
«Η Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά είναι η συλλογική μας ταυτότητα. Στην Ελλάδα, από το 2008 μέχρι σήμερα, έχουν εγγραφεί στο Εθνικό Ευρετήριο 39 στοιχεία. Η εγγραφή, σήμερα, 16 ακόμη στοιχείων, αποδεικνύει τη σημασία που δίνουμε στην προστασία των προφορικών παραδόσεων και εκφράσεων, στις κοινωνικές πρακτικές και εορταστικές εκδηλώσεις, στις γνώσεις που αφορούν στη φύση, στην τεχνογνωσία που συνδέεται με την παραδοσιακή χειροτεχνία. Σε όλα εκείνα τα στοιχεία, που συνθέτουν την ελληνική λαϊκή παράδοση και την άυλη πολιτιστική μας κληρονομιά. Εκφράζουμε τα πιο θερμά μας συγχαρητήριά στις κοινότητες των ανθρώπων που ασκούν αυτά τα στοιχεία της κληρονομιάς και φρόντισαν, με ιδιαίτερη επιμέλεια και αγάπη, την αποτύπωσή τους και την εγγραφή τους στο Εθνικό Ευρετήριο της Ελλάδας. Θα είμαστε στο πλάι τους για τον περαιτέρω σχεδιασμό πολιτικών για τη διαφύλαξή τους», συμπλήρωσε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Σύμφωνα με το ΥΠΠΟΑ, η Εθνική Επιστημονική Επιτροπή κατά τη συνεδρίασή της, που πραγματοποιήθηκε στις 3/7/2020, εισηγήθηκε την εγγραφή των δεκαέξι αυτών στοιχείων άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Η εισήγηση της υιοθετήθηκε αμέσως από την κ. Λίνα Μενδώνη.
Για το “Πανηγύρι της Άγια Αγάθης στο Αιτωλικό» και το «Ψάρεμα με Σταφνοκάρι στο Αιτωλικό» ολοκληρώθηκε η διαδικασία ένταξής τους στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της UNESCO μετά από προσπάθειες ενός έτους περίπου που διενήργησε η πρόεδρος και υπεύθυνη επικοινωνίας της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας ΦΑΟΣ Κωνσταντίνα Καρτέρη.
Πρόκειται για μια συλλογική προσπάθεια της οποίας ηγήθηκε αλλά παράλληλα συμμετείχε η τοπική κοινωνία του Αιτωλικού τόσο για το πανηγύρι της Άγια Αγάθης όσο και για το ψάρεμα με σταφνοκάρι, με τις γνώσεις και τη δουλειά που προσέφεραν.
Το Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας επιδιώκει να δώσει το λόγο στους φορείς της κάθε κοινότητας ώστε να μοιραστούν την πολιτισμική εμπειρία τους με το διεθνές και εγχώριο κοινό, να πάρουν θέσεις και να διατυπώσουν προτάσεις για τη διαφύλαξη της άυλης πολιτιστικής τους κληρονομιάς.
Στόχος της συγκεκριμένης προσπάθειας είναι να αποκτήσει το Αιτωλικό την αίγλη και αξία που του αξίζει, να διατηρήσει, να προβάλει και να αναδείξει τα δυο στοιχεία που χαρακτηρίζουν τον τόπο και αποτελούν την πολιτιστική ταυτότητα του Αιτωλικού.
Ως Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά νοείται το κληροδότημα που έχουν αφήσει οι προγενέστεροι σε εμάς άνθρωποι και αφορά παραδόσεις και ζωντανές εκφράσεις σε πεδία που σχετίζονται με:
- Προφορικές παραδόσεις και εκφράσεις (μύθους, θρύλους, παραμύθια, τραγούδια)
- Οι επιτελεστικές τέχνες (μουσική, χορός, λαϊκό θέατρο)
- Τελετουργίες και πάσης φύσεως εορταστικές εκδηλώσεις (πανηγύρια, σημαντικοί σταθμοί στη ζωή του ανθρώπου, λαϊκά δρώμενα)
- Γνώσεις και πρακτικές που σχετίζονται με τη φύση και το σύμπαν (καλλιέργειες, κά)
- Τεχνογνωσία που συνδέεται με την παραδοσιακή χειροτεχνία (ξυλοναυπηγική, υφαντική, αγγειοπλαστική κά)
Την ένταξη των στοιχείων στην ΑΠΚ μπορείτε να τη δείτε στο διαδίκτυο στην ιστοσελίδα