Σήμερα ξεκινά η αντίστροφη μέτρηση για την κατεδάφιση ενός ιστορικού κτιρίου του Αγρινίου, των Καπναποθηκών Ηλίου, και το παράδοξο είναι πως η εξέλιξη αυτή προκαλεί ικανοποίηση, δικαιολογημένη μάλιστα.
Προκαλεί όμως και προβληματισμό το γεγονός πως αυτή η εξέλιξη κατέστη μονόδρομος και η πόλη θα στερηθεί ένα ακόμη κομμάτι της ιστορικής της μνήμης.
Αφού υπήρξε αδυναμία διάσωσης του κτιρίου που κτίστηκε την περίοδο του Μεσοπολέμου, στην σημερινή οδό Μεσολογγίου , αυτό κατέστη ετοιμόρροπο και άκρως επικίνδυνο. Από θαύμα άλλωστε δεν θρηνήσαμε θύματα όταν έπεσε προ μηνών μεγάλο κομμάτι της στέγης.
Ο δήμος έκανε πολλές προσπάθειες στο παρελθόν να πάρει την κυριότητα του κτιρίου αλλά προσέκρουσε στη γραφειοκρατία. Ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού που το έκρινε διατηρητέο χωρίς να γίνει καμία αυτοψία τα τελευταία χρόνια που κατέρρεε τμηματικά.
Ο Δήμαρχος Αγρινίου με επιστολή προς την Γενική Διεύθυνση Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων άσκησε αίτηση θεραπείας «έτσι ώστε να επιτραπεί η πλήρης καθαίρεση του κτιρίου καπναποθηκών Ηλιού, επί της οδού Μεσολογγίου 17, με τη χρήση κάθε πρόσφορου μέσου».
Σήμερα έγινε δεκτή η αίτηση θεραπείας σύμφωνα με την οποία «το συγκεκριμένο μνημείο – κτίριο – ερείπιο βρίσκεται σε κεντρικότατη οδική αρτηρία της πόλης ενώ ελλοχεύει διαρκώς κίνδυνος σοβαρού ατυχήματος». Αναμένεται πλέον εγγράφως η απόφαση του ΚΑΣ για την καθαίρεση του κτιρίου.
Πως όμως φτάσαμε να έχει καταστεί επικίνδυνη και μη αναστρέψιμη η κατάσταση του κτιρίου που χαρακτηρίστηκε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού στις 15/4/1992; Σε αυτό έπαιξε ρόλο και η Τεκτονική Στοά…
«Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο το κτίριο αποθηκών καπνών Ηλιού, στην οδό Μεσολογγίου 17, στο Αγρίνιο, σημερινής ιδιοκτησίας του Δήμου Αγρίνιου, διότι πρόκειται για κύριο με αξιόλογα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά στοιχεία, ειδικής χρήσης και λειτουργίας, που σηματοδότησε την οικονομική και κοινωνική ζωή της πόλης του Αγρίνιου», ανέφερε η απόφαση της τότε Υπουργού Πολιτισμού Άννας Ψαρούδα- Μπενάκη.
Το «δεν βρήκα τους δύο της μασονικής στοάς…» του Μοσχολιού και η γνωμοδότηση του ΤΕΕ που μελέτησε τη διαθήκη Ηλίου.
Το 1995 ο δήμος είχε αποφασίσει τη χρήση του ως λαογραφικού μουσείου αλλά δεν προχώρησε η σκέψη.
Το ζήτημα της διάσωσης των καπναποθηκών Ηλία Ηλιού απεδείχθη μια υπόθεση με πολλές παραμέτρους και την εμπλοκή της.. Τεκτονικής Στοάς στην πόλη.
Όταν κάποτε ρωτήθηκε ο τότε δήμαρχος Αγρινίου Παύλος Μοσχολιός γιατί ο δήμος δεν απέκτησε το σημαντικό αυτό κτίριο όπως συνέβη με το κτίριο του Οργανισμού Καπνού έδωσε τη χαρακτηριστική απάντηση: « Γιατί δεν βρήκα τους δύο της μασονικής στοάς…».
Το κτίριο προβλεπόταν από τον Ηλίου να περάσει στη δικαιοδοσία ιδρύματος και αυτή προβάλλεται ως βασική αιτία (ή δικαιολογία) για τη μη αξιοποιήση του.
Μελετώντας τη διαθήκη Ηλιού η επιτροπή του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας αναφέρει τα εξής για το ιδιοκτησιακό καθεστώς του κτιρίου: «Σύμφωνα με την υπ. αριθμ. 3894/1937 διαθήκη του Ηλία Ηλιού, όλη η ακίνητη περιουσία του, μετά το θάνατο της συζύγου του θα διατίθετο για την ίδρυση και συντήρηση στο Αγρίνιο, ορφανοτροφείου «προς διατροφήν και εκπαίδευση απόρων ορφανών γηγενών και προσφύγων άνευ διακρίσεως ,εκ της Περιφέρειας του Νομού Αιτωλοακαρνανίας. Η διοίκηση του ορφανοτροφείου θα αποτελείτο: Εκ του εκάστου Δημάρχου Αγρινίου, του Προέδρου Πρωτοδικών, του Εισαγγελέως, του Διευθυντού του υποκαταστήματος της Εθνικής Τραπέζης, των ως άνω αγαπητών μου φίλων Σ.Κ. και Κ.Σ. ισοβίως και ενός εισέτι μέλους υποδεικνυομένου κατά τετραετίαν υπό τις εν Αγρινίω Τεκτονικής Στοάς».
Αυτά λοιπόν προέβλεπε η διαθήκη του Ηλία Ηλιού, ο οποίος υπήρξε εξέχων μέλος της ισχυρής (από τη δεκαετία του ‘30 τεκτονικής στοάς) του Αγρινίου που με την οικογένεια του είχαν έρθει από τη Σμύρνη. Καλούσε δηλαδή στη δημιουργία ιδρύματος στο οποίο θα μετείχαν πάντα ένας εκπρόσωπος της τεκτονικής στοάς (δύο στο πρώτο δ.σ.), και οι εκάστοτε δήμαρχοι Αγρινίου, Πρόεδρος Πρωτοδικών, Εισαγγελέας και διευθυντής του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας. Όπως εκτίμησε και το ΤΕΕ η διοίκηση ουδέποτε συνεστήθη ως σώμα, με αποτέλεσμα την πλήρη εγκατάλειψη του κτιρίου.
3 Σχόλια
Όταν οι βλάχοι έρχονται, οι τέκτονες φεύγουν. Νόμος!
Επισης οταν η χωριαταρια ερχεται οι Αγρινιωτες φευγουν.
Όταν υπάρχουν σκ@τοψυχοι τα ιστορικά κτίρια πέφτουν…