Του Λίνου Υφαντή,
Ίσως το Αγρίνιο δε διέφερε τελικά το 1892 πολύ ως προς τις περιγραφές σε σχέση με την παραπάνω φωτογραφία του. Προέρχεται από το αρχείο του William Woodhouse και διασώζεται στο Πανεπιστήμιο του Sydney. Δημοσιεύτηκε πρώτη φορά το 2015 σε παλαιότερο άρθρο εδώ:
Η περιγραφή που θα παρουσιάσουμε σήμερα προέρχεται από την Αγγλική εφημερίδα London Evening Standard από το φύλλο της 20 Ιουλίου 1892. Θα λέγαμε ότι περιέχει σε κάποια σημεία την υπερβολή των άγγλων περιηγητών, η οποία σνομπάρει με κακόβουλα ενίοτε σχόλια. Ο ανώνυμος Άγγλος αρθρογράφος της εφημερίδας τοποθετεί το Αγρίνιο στους πρόποδες των χαμηλών καταπράσινων λόφων ονόματι “Λυκοραχίων.”Έχει δύο πλατείες, η μία εκ των οποίων καινούργια αλλά όχι πολυσύχναστη ( εννοεί την Μπέλου). Οι περισσότεροι κάτοικοι της φορούν φουστανέλα και λιγότεροι “Ευρωπαϊκά ρούχα”. Την Κυριακή η πόλη είναι θορυβώδεις και μαζεύονται έμποροι από τα χωριά, ιδίως από τα Κράβαρα. Αναφέρονταν γενικά σε μελαχρινούς “βρώμικους” χωρικούς ( The crowd of villagers, dark-skinned, dirty, and tierce- locking Wallachians). Οι εφημερίδες ερχόνταν καθημερινά με το τρένο στις 09:00 από Αθήνα.
Του έκανε εντύπωση επίσης η θέση της γυναίκας που την παρουσίαζε ως αχθοφόρο με βαριές δουλειές που κουβαλούσε ξύλα και νερό. Συνήθως σέρβιραν τους ξένους στο σπίτι ως υπηρέτριες και ύστερα εξαφανίζονταν από το χώρο των επισκεπτών. Ελάχιστες που ήταν και οι πιο εύπορες κυκλοφορούσαν στους δρόμους. Υπήρχε και νυχτερινή ζωή, όπου μία μπάντα με 3 άνδρες και μία γυναίκα διασκέδαζε τον κόσμο με κλέφτικα τραγούδια ή με τούρκικους χορούς. Εκεί σύχναζε ο έπαρχος, ο χωροφύλακας, ο στρατιωτικός διοικητής και άλλοι επιφανείς πολίτες.
Αντίθετα παρουσίαζε πιο ωραία τους δρόμους της πόλης και τα σπίτια, των οποίων η πίσω όψη τους έβλεπε το δρόμο. Αυτός έμεινε σε ένα φτωχικό σχετικά σπίτι, περιποιημένο όμως. Το πάτωμα τους ήταν από πηλό και έπιπλα δεν υπήρχαν εκτός από όμορφες ξυλόγλυπτες καρέκλες. Ο ίδιος με την οικογένεια κοιμήθηκε στην αυλή του σπιτιού με τον άλογο και το σκύλο της οικογένειας, προφανώς λόγω ζέστης.
Κάπως έτσι ήταν η γλαφυρή περιγραφή του άγγλου επισκέπτη. Βέβαια τότε το επίπεδο ζωής που περιγράφεται δε διέφερε και πολύ από άλλες ελληνικές και αρκετές περιοχές της Ευρώπης και του πλανήτη. Ας κρατάμε λοιπόν πάντα κατά νου το στοιχείο της υπερβολής.