Το ημερολόγιο έδειχνε 21 Οκτωβρίου 1972. Ήταν βράδυ Σαββάτου. Ένα δικινητήριο αεροσκάφος της Ολυμπιακής Αεροπορίας πραγματοποιεί το δρομολόγιο Κέρκυρα – Αθήνα. Στην πρωτεύουσα οι καιρικές συνθήκες είναι άσχημες. Η κακοκαιρία είναι έντονη.
Ο πιλότος του αεροπλάνου, λίγο μετά τις 9 το βράδυ, επικοινωνεί με τον πύργο ελέγχου στο Ελληνικό και τους ενημερώνει πως σε λίγα λεπτά θα προσγειωθεί.
Από τον πύργο ελέγχου του λένε πως εκτός από την κακοκαιρία, υπάρχει και μικρή κίνηση.
Του λένε, επίσης, πως πάνω από το Ελληνικό υπάρχει ένα μεγάλο σύννεφο και πως θα χρειαστεί ιδιαίτερη προσοχή καθώς υπάρχει σοβαρός κίνδυνος. Ο πιλότος ενημερώνει πως εκείνη τη στιγμή μπαίνει σε εκείνο το μεγάλο σύννεφο και πως μόλις βγει από αυτό θα προσγειωθεί.
Ο πύργος ελέγχου ζητά από τον πιλότο να βρίσκονται σε διαρκή επαφή. Δεν έλαβαν ποτέ απάντηση. Από εκείνη τη στιγμή κάθε επικοινωνία με την πτήση «506» διακόπηκε.
Η μοιραία πτήση «506» της Ολυμπιακής
- Πύργος Ελέγχου: Ολυμπιακή 506. Αλλάξατε επίπεδο πτήσεως. Πετάξτε στα 15.000 πόδια διότι οι καταιγίδες καθιστούν δυσχερή την αναγνώριση σας.
- Πύργος Ελέγχου: Θα προσγειωθείς αμέσως ή θα φύγεις και θα επιστρέψεις αργότερα;
- Πιλότος: Τώρα αμέσως, αν είναι ελεύθερος ο διάδρομος
- Πύργος Ελέγχου: Θα βρεις ένα σύννεφο μπροστά σου. Αν μπεις μέσα θα βρεθείς σε δύσκολη θέση, απομακρύνσου αμέσως και κατευθύνσου προς την Κόρινθο. Πρόσεξε, υπάρχει καταιγίδα
- Πιλότος: ΟΚ, ευχαριστώ… Έρχομαι για προσγείωση. Βρίσκομαι σε απόσταση τριών μιλίων.
- Πύργος Ελέγχου : ΟΚ, Τώρα προσγειώνεται ένα μπόινγκ της Ολυμπιακής, θα ρωτήσω από τον κυβερνήτη τα στοιχεία και θα σε ενημερώσω.
- Πιλότος: Ευχαριστώ…
- Πύργος Ελέγχου: Η ορατότις είναι 500 πόδια, έχει κραδασμούς, αλλά τα φρένα του λειτουργούν κανονικά. Μπορείς να προσγειωθείς.
- Πιλότος: ΟΚ, προχωρώ… Αυτή τη στιγμή μπαίνω στο σύννεφο. Μόλις βγω προσγειώνομαι αμέσως.
- Πύργος Ελέγχου: Να βρίσκεσαι σε διαρκή επαφή. Είναι επικίνδυνα, ΟΚ;
- Πύργος Ελέγχου: Ολυμπιακή 506, που είσαι, δεν σε βλέπω.
- Πύργος Ελέγχου: 506, με ακούς;
Αυτός ήταν ο τελευταίος διάλογος του Πύργου Ελέγχου του αεροδρομίου του Ελληνικού με τον κυβερνήτης της πτήσης 506 από Κέρκυρα στην Αθήνα.
Παρά τις αγωνιώδεις προσπάθειες να έχουν μια επαφή με το NAMC YS-11A, ένα δικινητήριο «τουρμποελικοφόρο» ιαπωνικής κατασκευής, αυτό δεν κατέστη δυνατό.
Το αεροπλάνο είχε καταπέσει στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Βούλας. Λίγα χιλιόμετρα μακριά από τον διάδρομο προσγείωσης του αεροδρομίου του Ελληνικού.
Λίγη ώρα αργότερα θα μάθαιναν τι είχε συμβεί από… έναν επιβάτη της πτήσης, τον γνωστό ζωγράφο της εποχής Νίκο Στεφάνου, ο οποίος όταν το αεροπλάνο έπεσε στη θάλασσα, κράτησε την ψυχραιμία του, έβγαλε τα ρούχα του, έμεινε μόνο με τα εσώρουχα και πριν το αεροπλάνο αρχίζει να βουλιάζει βγήκε από αυτό, κολύμπησε μέχρι την ακτή και μετά από 20 περίπου λεπτά έφτασε στην ακτή.
Στη συνέχεια κατευθύνθηκε προς το θεραπευτήριο ΠΙΚΠΑ και εκεί συνάντησε κάποιες νοσοκόμες στις οποίες είπε: «Έπεσε στη θάλασσα το αεροπλάνο της Ολυμπιακής από την Κέρκυρα. Ήμουν επιβάτης και σώθηκα. Τηλεφωνήστε στην Ολυμπιακή και πείτε ότι έπεσε το αεροσκάφος της».
Δεν ήταν, όμως, όλοι οι επιβάτες τόσο τυχεροί. Συνολικά 37 επιβάτες της πτήσης έχασαν τη ζωή τους. Όλοι τους, σύμφωνα με τους ιατροδικαστές πνίγηκαν αφού εντοπίστηκαν ποσότητες νερού στο στομάχι, το ημιθωράκιο και τους πνεύμονες.
Όλα τα πτώματα έφεραν ελαφριές κακώσεις στο μέτωπο, στη ράχη της μύτης αλλά και στη μέση (από τη ζώνη ασφαλείας). Κανείς δε σκοτώθηκε από την πτώση! Νεκροί ήταν όσοι δεν πρόλαβαν να βγουν από το εσωτερικό του αεροπλάνου.
Μια τραγωδία για την οποία… δεν ευθυνόταν κανείς
Ο Μιχάλης Κανταρτζόπουλος, ένας από τους 16 επιβάτες που σώθηκαν (το αεροπλάνο, συνολικά, μετέφερε 49 επιβάτες και τέσσερα μέλη του πληρώματος) είχε περιγράψει:
«Κατά τις 21:20 ο πιλότος μας ανήγγειλε ότι η προσγείωση θα καθυστερήσει για 15 λεπτά, επειδή οι διάδρομοι του αεροδρομίου δεν ήταν ελεύθεροι. Μετά από τέσσερα λεπτά βλέποντας από το παράθυρο, είδα τα φώτα της Βούλας ψηλότερα από το αεροπλάνο. Αυτό μ’ έκαμε να ανησυχήσω.
» Την ίδια περίπου στιγμή ακούστηκε ένας τρομερός κρότος και αμέσως έσβησαν τα φώτα. Έλυσα τότε τη ζώνη ασφαλείας και προχώρησα προς τα εμπρός. Καθόμουν στην 14η σειρά. Τότε αντιλήφθηκα μια μεγάλη τρύπα στην άτρακτο, απ’ όπου έμπαινε νερό.
Αμέσως γύρισα πίσω προς την αριστερή πόρτα της ουράς, όπου αρκετοί επιβάτες και μία αεροσυνοδός έβγαιναν. Μετά από λίγο βρέθηκα στη θάλασσα. Ήταν καμιά δεκαριά εκεί γύρω. Αρχίσαμε να κολυμπάμε, τα κύματα ήταν μεγάλα, έβρεχε, η κηροζίνη είχε χυθεί στη θάλασσα. Όλα τούτα έκαναν πολύ δύσκολο το κολύμπι. Δεν μπορούσαμε ν’ αναπνεύσουμε».
Ανάμεσα στους ανθρώπους που κατάφεραν και βγήκαν ζωντανοί από την πτώση του αεροπλάνου ήταν και ο κυβερνήτης, ο οποίος επικαλέστηκε μηχανική βλάβη. Κάτι τέτοιο δε διαπιστώθηκε.
Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που είπαν πως εξαιτίας της κακοκαιρίας και εκείνου του μεγάλου σύννεφου για το οποίο έγινε λόγος στην αρχή του κειμένου, ο πιλότος είδε τα φώτα της παραλιακής λεωφόρου και θεώρησε πως ήταν ο διάδρομος προσγείωσης. Ούτε αυτό αποδείχθηκε.
Πολλές φορές στην Ελλάδα έχουμε δει να συμβαίνουν αδιανόητες τραγωδίες για τις οποίες δεν ευθύνεται κανείς. Ας μην κάνουμε αναφορά σε πρόσφατες περιπτώσεις και ξύνουμε πληγές. Στην περίπτωση του τραγικού δυστυχήματος με το αεροπλάνο της Ολυμπιακής, τον Οκτώβριο του 1972, ωστόσο, ξεπεράστηκαν πολλά όρια.
Λίγο πριν συμπληρωθούν δυο χρόνια από την τραγωδία στα ανοιχτά της Βούλας, η εννεαμελής επιτροπή που είχε συσταθεί για τη διερεύνηση των αιτιών του δυστυχήματος εξέδωσε ένα πόρισμα – μνημείο.
Μετά από εργαστηριακές δοκιμές, ελέγχους επί ελέγχων ακόμα και δοκιμαστικές πτήσεις, η επιτροπή κατέληξε πως βασική αιτία που οδήγησε στο δυστύχημα ήταν η κάθοδος του αεροπλάνου σε ύψος που βρισκόταν κάτω από τα ελάχιστα επιτρεπόμενα όρια.
Και τι έφταιγε για εκείνη την κάθοδο; Κάποια βλάβη στο αεροπλάνο; Λάθος εκτίμηση του πιλότου; Το πόρισμα δεν έδινε απάντηση.
Όπως είναι φυσικό, μετά από ένα τέτοιου είδους πόρισμα το δικαστήριο που ακολούθησε θα έβγαζε μια ανάλογη απόφαση. Ο πιλότος αθωώθηκε, η Ολυμπιακή επίσης, το αεροπλάνο δεν είχε κάτι το μεμπτό σε ό,τι αφορά τη λειτουργία του.
Και κάπως έτσι φτάσαμε να μιλάμε για το πιο περίεργο δυστύχημα της Ολυμπιακής το οποίο πιθανότατα κατέχει μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Η πτώση του αεροπλάνου δεν οφειλόταν ούτε σε μηχανική βλάβη, αλλά ούτε και σε σφάλμα του πιλότου.
Όλες οι ευθύνες… αποδόθηκαν σε εκείνη την κάθοδο του αεροπλάνου. Τώρα το τι προκάλεσε εκείνη την κάθοδο, είναι άλλη ιστορία. Και απάντησε δε δόθηκε ποτέ. Ίσως, το μόνο παρήγορο σε αυτή την υπόθεση είναι πως δε βρέθηκε κάποιος να κατηγορήσει τους… επιβάτες της μοιραίας πτήσης.
Η ειρωνεία της τύχης είναι πως το συγκεκριμένο αεροπλάνο, παρά το γεγονός ότι «κόπηκε» στη μέση και καταστράφηκε ολοσχερώς, μπορεί να το δει κάποιος ακόμα και σήμερα.
Λίγους μήνες πριν τη μοιραία πτώση του, τον Φεβρουάριο του 1972, είχε καταγραφεί από τον κινηματογραφικό φακό στην ταινία «Η Κόμισσα της Κέρκυρας» με την αξέχαστη Ρένα Βλαχοπούλου!
Τέλος, για την ιστορία και μόνο πρέπει να αναφερθεί πως αυτό ήταν το μοναδικό δυστύχημα της Ολυμπιακής στο οποίο υπήρξαν επιζώντες.
Νίκος Δεμισιώτης – reader.gr