Γράφει ο Παναγιώτης Ν. Κοντονάσιος
Στην ιστορική αναδρομή που ακολουθεί θα ήθελα να σταθώ σε ένα κομβικό σημείο της ιστορίας της αγροτικής πολιτικής της για άλλη μια φορά σήμερα συκοφαντημένης Κεντροδεξιάς παράταξης: τη συνταξιόδοτηση των αγροτών. Πρόκειται δυστυχώς για γεγονός «λησμονημένο» ή και προκλητικά παραποιημένο από τη δημαγωγία, που, επίσης δυστυχώς, είναι πολύ ισχυρή στον τόπο μας.
Η δημαγωγία αυτή μάλιστα, παρά τη συστηματική προσπάθεια αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης από τους καθ’ έξη δημαγωγούς, ώστε να πιστέψει ο κόσμος ότι «όλοι οι άλλοι είναι ίδιοι» και, άρα, θα πρέπει «να δοκιμάσουμε κάτι άλλο» -και εννοούν φυσικά τους εαυτούς τους- είναι διαχρονικά και αποδεδειγμένα με αδιάσειστα ιστορικά τεκμήρια η κύρια, αν όχι η αποκλειστική, αιτία της κακοδαιμονίας της χώρας μας σε διάφορες ιστορικές περιστάσεις, όπως είναι και η σημερινή. Η απάντηση όμως των υπεύθυνων πολιτών στη δημαγωγία δεν μπορεί να είναι άλλη από την επίμονη παράθεση της αλήθειας, ειδικά σε συγκυρίες όπως η τωρινή, ώστε να καταλάβουν όλοι καλύτερα, ενόψει και των κρίσιμων πολιτικών εξελίξεων, τι πραγματικά αντιπροσωπεύει η καθεμιά από τις παρατάξεις της ελληνικής πολιτικής κονίστρας. Εξάλλου, όπως για κάθε άνθρωπο τα πεπραγμένα του και όχι τα λόγια του ή αυτά που πιστεύει ο ίδιος για τον εαυτό του είναι αυτά που αποκαλύπτουν, περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο, την πραγματική του προσωπικότητα, έτσι και για τις πολιτικές παρατάξεις η ιστορία τους είναι εκείνη που αποδεικνύει ποιες πραγματικά είναι και τι πραγματικά μπορούν να κάνουν, ειδικά σε περιόδους κρίσεων. Εννοείται, φυσικά, πως όταν λέμε «η ιστορία τους», εννοούμε την πραγματική και όχι την παραποιημένη ή συκοφαντική εκδοχή της, που, δυστυχώς, διασπείρεται πολλές φορές από ανθρώπους και κέντρα εξουσίας που έχουν συμφέρον να το κάνουν. Και εδώ ακριβώς έγκειται η ευθύνη του μορφωμένου ανθρώπου, ο οποίος, ειδικά σε θέματα πολιτικής, αφού αυτή επηρεάζει καθοριστικά το παρόν και το μέλλον των κοινωνιών, οφείλει να αποκαλύπτει και να προωθεί την ιστορική αλήθεια, αποστασιοποιημένος από τη γνωστή άχρωμη, άγευστη και άοσμη στάση του υποκριτικά ουδέτερου «αντικειμενικού», που δεν υπάρχει κιόλας, καθώς μόνο μέσα από αυτήν μπορούν οι πολίτες να αποκτήσουν στέρεες βάσεις, προκειμένου να διακρίνουν ξεκάθαρα ποιοι είναι οι δημαγωγοί και ποιους κινδύνους μπορεί να αντιμετωπίσουν εξαιτίας τους.
Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν, με αφορμή τη σημερινή επέτειο, θα αναφερθώ στο χρονικό της ίδρυσης του ΟΓΑ, το οποίο αποτελεί υπόδειγμα συστηματικής αντιμετώπισης ενός σημαντικότατου αγροτικού-κοινωνικού προβλήματος, της ασφάλισης των αγροτών: Στις προγραμματικές δηλώσεις (όχι προεκλογικά!) της τρίτης κατά σειρά κυβερνήσεως Καραμανλή στις 10/6/58 ο πρωθυπουργός μεταξύ άλλων τόνισε ότι θα μελετηθεί το θέμα της ολοκλήρωσης (μετά την ιατροφαρμακευτική) της ασφάλισης των αγροτών. Πράγματι στις 20 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους υποβάλλεται μελέτη και αρχικό προσχέδιο νόμου «περί αγροτικών κοινωνικών ασφαλίσεων», όπου υπήρχαν οι προβλέψεις για τους δικαιούχους, τα ποσά (σύνταξης και συνολικής δαπάνης), τους πόρους και τον φορέα υλοποίησης. Επειδή όμως το θέμα αποδείχτηκε ιδιαιτέρως περίπλοκο και για να μην αναλάβει η κυβέρνηση δεσμεύσεις χωρίς αντίκρισμα ή που θα δημιουργούσαν ελλείμματα και χρέη, αποφασίστηκε η περαιτέρω διερεύνησή του. Έτσι, στις 12/12/58 συγκροτήθηκε ειδική επιτροπή γι’ αυτόν τον σκοπό και τον Ιούλιο του ’59 επιστρατεύτηκε και ειδικός Γερμανός επιστήμονας, ο δρ. Κρον, για να μελετήσει το θέμα. Όλη αυτή η προσπάθεια κατέληξε στη δειγματοληπτική απογραφή του Απριλίου του 1960, οπότε εξήχθησαν πλέον ασφαλή συμπεράσματα για τους δικαιούχους και το ύψος της απαιτούμενης δαπάνης.
Στο μεταξύ η αντιπολίτευση, τόσο το Κέντρο (ΕΚ) όσο και η Αριστερά (ΕΔΑ), καταθορυβημένη από το ενδεχόμενο να απομονωθεί από τις εξελίξεις αυτές, έφερε στη Bουλή πρόταση νόμου, όπου προτεινόταν η παροχή συντάξεων στους αγρότες. Η πρόταση, που συζητήθηκε στη Bουλή, αποδείχθηκε πρόχειρη, ατεκμηρίωτη και προϊόν διάθεσης δημαγωγίας. Την πρόταση αυτή μάλιστα, που έγινε κατόπιν εορτής και μέσα στο πνεύμα που προαναφέρθηκε, παρουσίαζε η τότε αντιπολίτευση ως πρωτότυπη δική της έμπνευση, ενώ γνώριζε πολύ καλά ότι οι εξελίξεις είχαν ήδη δρομολογηθεί, και γι’ αυτό άλλωστε προσπαθούσε να τις προλάβει. Με αφορμή αυτήν την πρόταση ξέσπασε ένας ορυμαγδός προπαγάνδας από τους ειδικούς του είδους, τις «εφημερίδες»-φερέφωνα και έναν εσμό αδίστακτων δημαγωγίσκων, που περιφέρονταν από χωριό σε χωριό και επαίρονταν που το κόμμα τους θεσμοθέτησε, από την αντιπολίτευση (!), τον ΟΓΑ και τις αγροτικές συντάξεις!
Στις 18/11/60, ακολούθως, κατατίθεται από την κυβέρνηση Καραμανλή το σχετικό νομοσχέδιο, με το οποίο ιδρύεται ο ΟΓΑ, καθιερώνεται η συνταξιοδότηση των αγροτών, συμπληρώνεται η υγειονομική τους περίθαλψη και γίνεται υποχρεωτική η ασφάλιση της γεωργικής παραγωγής κατά χαλάζης και παγετού. Το κόστος ανερχόταν σε 1.410.000.000 δρχ. με συνολική επιβάρυνση των αγροτών μόνο στο 2% του εισοδήματός τους, ενώ όλο το υπόλοιπο φορτίο έπεφτε στους ώμους των άλλων κοινωνικών τάξεων και του προϋπολογισμού. Ως ημερομηνία καταβολής των συντάξεων ορίστηκε η 1/7/62, ώστε στο μεταξύ να συγκεντρωνόταν το απαραίτητο αποθεματικό.
Στις 5/8/61 συνεδρίασε υπό την προεδρία του ίδιου του πρωθυπουργού σε πρώτη συνεδρίαση το Δ.Σ. του ΟΓΑ με πρώτο διοικητή τον Α. Μπερνάρη. Τέλος, στις 9/6/62, σαν σήμερα δηλαδή, σε ειδική τελετή στο Ζάππειο Μέγαρο, το οποίο έχει συνδεθεί με μεγάλες στιγμές για την Κεντροδεξιά παράταξη και την πατρίδα μας, όπως η υπογραφή της συνθήκης ένταξης στην τότε ΕΟΚ, ο Καραμανλής παραδίδει σε 150 αγρότες, ασφαλισμένους του ΟΓΑ, άνδρες και γυναίκες, από όλους τους νομούς της χώρας, τα πρώτα βιβλιάρια αγροτικών συνταξιοδοτήσεων και τους ανακοινώνει ότι από την 1/7/62 θα καταβληθούν οι πρώτες συντάξεις σε 305.000 αγρότες, όπως και έγινε.
Είναι περιττό, νομίζω, να τονιστεί ότι η μεγαλύτερη προσφορά του αείμνηστου Κων/νου Καραμανλή στους αγρότες ήταν η ένταξη της χώρας στην τότε ΕΟΚ το 1979, στην οποία στόχευσε ήδη από το 1961, οπότε η Ελλάδα αποτέλεσε το πρώτο συνδεδεμένο μέλος της. Το γεγονός αυτό πάντως άλλαξε τη μοίρα του Έλληνα αγρότη για πάντα (;) –το ξέρουν καλά αυτό οι αγρότες παρά την προσπάθεια κάποιων να συκοφαντήσουν τη σημερινή ΕΕ, για να καλύψουν τη δική τους ανικανότητα- και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι επιτεύχθηκε από έναν πολιτικό προερχόμενο από τα σπλάχνα του αγροτικού κόσμου, καθώς γεννήθηκε σ’ ένα καπνοχώρι, την Πρώτη Σερρών, και ο πατέρας του, Γ. Καραμανλής, εκτός από μακεδονομάχος και δάσκαλος υπήρξε και καπνοκαλλιεργητής.
Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι η στάση του Κων/νου Καραμανλή και στον αγροτικό τομέα χάραζε ως πρότυπο με καθαρότητα τη γραμμή που χωρίζει την άσκηση υπεύθυνης πολιτικής και την αποτελεσματική προσφορά από τον φτηνό λαϊκισμό των μετριοτήτων στην αγωνιώδη προσπάθειά τους να γίνουν αρεστοί, για να αποκομίσουν πρόσκαιρα κομματικά οφέλη ή να υπηρετήσουν τις ιδεοληψίες τους. Η δεύτερη αυτή στάση στην πραγματικότητα δεν απέχει πολύ από την πολιτική απάτη.
Κλείνοντας παραθέτω ένα σχόλιο του μεγάλου Μακεδόνα πολιτικού, που σε πολλούς θα φανεί επίκαιρο: «Η δημαγωγία απομακρύνει τον λαόν από την γνώσιν της αληθείας και τον καθιστά ανίκανον να αποφασίζει με ασφαλή κρίσιν περί του μέλλοντός του» (2/2/60). Αυτήν την ασφαλή κρίση -είναι πια τελείως ξεκάθαρο- έχουμε μεγάλη ανάγκη και σήμερα, τη στιγμή που η δημαγωγία και πάλι θόλωσε τα μυαλά των πολιτών, με αποτέλεσμα όλοι μας να βιώνουμε μια πρωτοφανή ανασφάλεια, αφού, αντί για κάτι καινούριο, στην ουσία επαναφέραμε στο προσκήνιο τους παλιούς γνωστούς δημαγωγούς με νέο προσωπείο, και μάλιστα σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο. Το αληθινά καινούριο όμως θα ήταν η σταθερότητα, η επιμονή, η εργατικότητα και η σοβαρότητα, που αποτελούν τις «μαγικές συνταγές» που όλοι ψάχνουμε. Το διαχρονικό πρότυπο του Κων/νου Καραμανλή, που επιχειρώ να προβάλω εμφαντικά με τη σημερινή, «ξεχασμένη» επέτειο, αυτό μάς τονίζει.
* τ. Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής
Ινστιτούτου Δημοκρατίας «Κων/νος Καραμανλής»
Μέλος ΔΣ ΔΗΜΤΟ Αγρινίου ΝΔ