Γράφει ο Μανώλης Πέπονας, φοιτητής Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Στο Αγρίνιο έτυχε να γεννηθεί ένας μεγάλος Έλληνας στρατηγός, ο ρόλος του οποίου στην εξέλιξη της ελληνικής ιστορίας αποδείχθηκε ιδιαίτερα κρίσιμος. Ο σουλιώτικης καταγωγής Παναγιώτης Δαγκλής, γεννημένος στις 9/3/1853 ήταν γιος του υποστρατήγου Γεωργίου Δαγκλή και από μικρός έλαβε την απόφαση για στρατιωτική καρριέρα. Αφού αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων και συμμετείχε στα συνοριακά επεισόδια του 1878, στάλθηκε για μετεκπαίδευση στο Βέλγιο. Η ακαδημαϊκή του πορεία τον οδήγησε σε επιτελικές θέσεις ή σε καθήκοντα διδακτικά, όπως αυτή του καθηγητή στη Σχολή Ευελπίδων1.
Το 1897 έλαβε μέρος στον ατυχή ελληνοτουρκικό πόλεμο ως επιτελάρχης της 1ης Ταξιαρχίας του Στρατού της Ηπείρου2. Μετά τα πολεμικά γεγονότα συνέχισε την επιτελική του σταδιοδορομία ασχολούμενος μεταξύ άλλων και με το μακεδονικό ζήτημα (1907-1909) και τη διοίκηση της Σχολής Ευελπίδων (1910), ενώ από το 1893 σχεδίαζε το πυροβόλο που αργότερα έλαβε το όνομα “Schneider-Δαγκλής”3.
Η συμμετοχή του Δαγκλή στους Βαλκανικούς πολέμους ήταν καίρια καθώς τοποθετήθηκε μεταξύ άλλων αρχηγός του Επιτελείου του Στρατού της Θεσσαλίας, επιτελάρχης στο Γενικό Στρατηγείο και Διοικητής του Τμήματος Στρατιάς Ηπείρου που προωθήθηκε στη Βόρεια Ήπειρο. Η αποπομπή του από τον βασιλιά Κωνσταντίνο ήταν η αρχή της ρήξης των σχέσεών τους4.
Το 1915 ο Αγρινιώτης αξιωματικός αποστρατεύτηκε για να εκλεγεί βουλευτής των Φιλελευθέρων στην Ήπειρο (Ιωάννινα) και έπειτα να αναλάβει το Υπουργείο Στρατιωτικών. Η μεγάλη στιγμή στην καριέρα του Δαγκλή ήταν όταν προσχώρησε στην Κυβέρνηση Εθνικής Αμύνης και ανέλαβε μέλος της τριμερούς ηγεσίας της στη Θεσσαλονίκη, τον Σεπτέμβριο του 19165. Μετά την επικράτηση του κινήματος, ο στρατηγός επανήλθε στην υπηρεσία ως το 1920 οπότε και επανεκλέγη βουλευτής6.
Τα τελευταία 4 χρόνια του Δαγκλή σημαδεύτηκαν από την ανάληψη της ηγεσίας του κόμματος των Φιλελευθέρων μετά τη φυγή του Βενιζέλου. Στις 22/2/1924 παραιτήθηκε από το κόμμα και στις 3 του επόμενου μήνα πέθανε στην Αθήνα7. Η πολυκύμαντη προσωπικότητά του αποτελεί ακόμη και σήμερα σημείο αναφοράς για την ελληνική ιστορία, η οποία τον τίμησε δίδοντάς του μια θέση στο πάνθεόν της.
Πηγές
1 Δαγκλής Π. Γ.: «Αναμνήσεις, Έγγραφα, Αλληλογραφία, το Αρχείον του» (Επιμ. Ξ.ΛΕΥΚΟΠΑΡΙΔΗ), Αθήνα 1965
2 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ – ΕΚΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Α. Β. ΥΨΗΛΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΔΟΧΟΥ EΠI ΤΩΝ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ TOΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑΝ TΟΥ 1897 – ΥΠΟΒΛΗΘΕΙΣΑ ΕΙΣ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ – ΕΚ ΤΟΥ ΕΘΝIΚΟΥ ΤΥΠΟΓΡΑΦEIΟΥ, ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ
3 Δαγκλής Π. Γ.: «Αναμνήσεις, Έγγραφα, Αλληλογραφία, το Αρχείον του» (Επιμ. Ξ.ΛΕΥΚΟΠΑΡΙΔΗ), Αθήνα 1965
4 Εγκυκλοπαίδεια «Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα» (2000)
5 Δαγκλής Π. Γ.: «Αναμνήσεις, Έγγραφα, Αλληλογραφία, το Αρχείον του» (Επιμ. Ξ.ΛΕΥΚΟΠΑΡΙΔΗ), Αθήνα 1965
6 Εγκυκλοπαίδεια «Δομή» (1981)
7 Εγκυκλοπαίδεια «Δομή» (1981)
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ VIDEO