Εν όψει των περικοπών Δαπάνων για την παιδεία το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδα φέρεται να είναι πρώτο στη λίστα. Εν μέσω θέρο
υς όμως ( θέλω να πιστεύω) υπάρχει μια αδράνεια και δεν εισακούγονται εναλλακτικές προτάσεις βάσει του νέου οικονομικού περιβάλλοντος που μπορούν να αποτρέψουν αυτό την ενδεχόμενη πρόθεση.
Το ότι το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας δεν πρέπει να καταργηθεί δεν πρέπει να ακούγεται ως αίτημα τοπικιστικής ρητορικής, αλλά πρέπει να εξεταστεί λαμβάνοντας υπόψιν τις εξής παραμέτρους:
Ποια θα είναι τα κριτήρια κατάργησης;
α) Διοικητικά: Θα ληφθούν υπόψιν πρακτικές διοικητικές δυσκολίες; Αυτές δεν συναντούν μεγαλύτερους βαθμούς δυσκολίας όταν ένα Πανεπιστήμιο. νέο ή μη, έχει διάσπαρτα τμήματα σε άλλες πόλεις; Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία γιατί έχει τα τμήματα του συγκεντρωμένα σε μια πόλη και αντιμετώπιζε περισσότερα προβλήματα όταν η διοίκηση του δεν βρισκόταν σε αυτή.
β) Επιστημονικά-Αγορά Εργασίας: Θα έχουν προτεραιότητα Πανεπιστήμια που η πλειοψηφία των Σχολών που περιλαμβάνουν δεν έχουν την καλύτερη δυνατή επιστημονική κατάρτηση και πολύ περισσότερο την πρόσβαση στην αγορά έργασίας; Σε αυτή την περίπτωση οι σχολές του Πανεπιστημίου Δυτικής Ελλάδας (Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων, Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων, Διαχείρισης Πολιτισμικού Περιβάλλοντος και Νέων Τεχνολογιών) είτε έχουν καλύτερη πρόσβαση στην αγορά έργασίας σε σχέση με άλλα ΑΕΙ που λειτουργούν τώρα, (χωρίς να παραβλέπουμε τις όποιες δυσκολίες) είτε είναι μοναδικές στο αντικείμενο τους.
γ) Προοπτική συνεισφοράς στην ανάταξη της οικονομίας: Τα Πανεπιστήμια που θα καταργηθούν θα περιέχουν σχολές που το αντικείμενο τους δίνει γνώσεις σε οικονομικές δραστηριότητες που θα βοηθήσουν αύριο στην ανάταξη της οικονομίας; Θα πρέπει να καταργηθεί το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας που περιέχει σχολές που αφορούν τη Διαχείριση του Περιβάλλοντος τη στιγμή που υπάρχουν νέες προοπτικές στην ενέργεια όπως ηλιακή, αιολική και πολύ περισσότερο ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα υδρογονανθράκων; Θα πρέπει να καταργηθεί το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας από τη στιγμή που σχολές του έχουν να κάνουν με την αγροτική οικονομία ( βασικός πυλώνας της αυριανής οικονομικής αυτάρκειας) ή την ψηφιοποίηση του τεράστιου πολιτισμικού μας πλούτου ( χωρίς αυτή αύριο η πολιτιστική μας κληρονομιά δεν θα υπάρχει στον παγκόσμιο χάρτη);
δ) Γεωγραφικό Περιβάλλον: Θα ληφθούν υπόψιν οι ιδιαιτερότητες του εκάστου γεωγραφικού περιβάλλοντος που οφείλουν να έχουν ως μεταβλητές την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, την συνάφεια των επιστημονικών αντικειμένων και τα πληθυσμιακά δεδομένα; Στην προκειμένη περίπτωση ας μην ξεχνάμε ότι το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας βρίσκεται στον Δήμο Αγρινίου που σύμφωνα με την πρόσφατη απογραφή ξεπερνά τους 100.000 κατοίκους, βρίσκεται στους 5 πρώτους στην πληθυσμιακή κατάταξη των δήμων της χώρας και μάλιστα ξεπερνάει και τον Δήμο Ιωαννιτών (αναφέρθηκε λόγω της σχέσης των Πανεπιστημιακών Τμημάτων με την πόλη αυτή πριν ανεξαρτητοποιηθούν). Είναι δυνατόν να αγνοηθεί αυτή η παράμετρος όταν ένας Δήμος 100 και πλέον χιλιάδων όταν η οικονομική ανάπτυξη του είναι δυσανάλογη σε σχέση με άλλα αντίστοιχα γεωγραφικά περιβάλλοντα της χώρας, πόσο μάλλον όταν αυτή συνδυάζεται με τα επιστημονικά αντικείμενα των ΑΕΙ που λειτουργούν;
ε) Μακροικονομικά δημοσιονομικά οφέλη: Αποτελούν συνισταμένη των παραπάνω κριτηρίων: Η ιστορία έχει αποδείξει ότι Πανεπιστήμια χωρίς αυτόνομη διοίκηση με το κέντρο της να βρίσκεται πολλά χιλιόμετρα μακριά υπολειτουργούν είτε για πρακτικούς λόγους είτε από σκοπιμότητα (με προοπτική ..μετακόμισης των τμημάτων στην πόλη όπου βρίσκεται η διοίκηση). Μακροπρόθεσμα δημιουργούνται προβλήματα στη λειτουργία τους με αποτέλεσμα τα χρήματα που ξοδεύονται ουσιαστικά να ξοδεύονται άσκοπα παρέχοντας ελλιπείς υπηρεσίες. Αν λάβουμε υπόψιν και τα παραπάνω κριτήρια ποιο θα είναι το μακροοικονομικό όφελος να παραμείνουν άλλα ΑΕΙ που να αποτελούνται από σχολές που στην πλειοψηφία τους μόνο στην ανεργία συνεισφέρουν και δεν συμπίπτουν με οικονομικές δραστηριότητες που έχουν μέλλον για την χώρα;
Βάσει όλων των παραπάνω πρέπει τώρα να ξεκινήσει ένας δημόσιος διάλογος σε επίπεδο τοπικό με όλους τους εμπλεκόμενους τοπικούς φορείς (αυτοδιοίκηση, βουλευτές) ώστε να πάρουν θέση, να εξεταστεί και να διεκδικηθεί η διατήρηση του Πανεπιστημίου Δυτικής Ελλάδας στο νέο αυτό δυσμενές οικονομικό περιβάλλον. Αν οι οικονομικές συγκυρίες δεν επιτρέπουν αυτή την πολυτέλεια τουλάχιστον να υπάρξει μια δικαιοσύνη για τα ΑΕΙ της χώρας.
Φοβούμαι όμως ότι ορισμένα επιστημονικά αντικείμενα ίσως έχουν μια προτεραιότητα απέναντι στον μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό της οικονομίας που ως μόνο στόχο πρέπει να έχει την αποκοπή από ξένες εξαρτήσεις.
Ας ελπίσουμε το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδος να μην καταργηθεί εν μέσω μιας (θερινής) νυκτός.
Λίνος Υφαντής