ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ
Του Παναγιώτη Δρέλλια
«Χριστούγεννα»
Του Φερνάντο Πεσσόα
Ένας Θεός γεννήθηκε. Άλλοι πεθαίνουν. Η πραγματικότητα
ούτε ήλθε, ούτε παρήλθε: άλλαξε η Πλάνη.
Τώρα έχουμε μια νέα Αιωνιότητα,
και όπως πάντα, αυτή που έφυγε ήταν καλύτερη.
Τυφλή η Επιστήμη δουλεύει στο άχρηστο χωράφι της.
Τρελή η Πίστη ζει το όνειρο της λατρείας της.
Ένας νέος Θεός είναι μια λέξη ή ήχος μονάχα.
Μην ψάχνεις και μην πιστεύεις: τα πάντα είναι σκοτεινά.
ΣΥΝΤΟΜΟ ΣΧΟΛΙΟ
Με ποιητική ματιά και εμφανή φιλοσοφική διάθεση (έντονη η επίδραση του Νίτσε και του Σοπενχάουερ) ο αξιόλογος Πορτογάλος ποιητής Φερνάντο Πεσσόα (1888 – 1935), εισηγητής νεωτερικών λογοτεχνικών ρευμάτων στη χώρα του (συμβολισμός – φουτουρισμός), επιχειρεί να συμμετάσχει στην καθιερωμένη γιορτή των Χριστουγέννων.
Ο συγγραφικός του λόγος προκύπτει σκληρός, ρεαλιστικός, διαχρονικός και άμεσος, εκφράζοντας ένα γενικότερο πνεύμα σκεπτικισμού στα επιβαλλόμενα ήθη, και κυρίως την ανάγκη για μια αυτοκριτική στάση του ανθρώπου.
Οι προβληματισμοί του Φ. Πεσσόα στο επίκαιρο αυτό ποίημα που παρουσιάσαμε είναι ενδεικτικοί της πνευματικής του πορείας.
panagd@otenet.gr
Ο Πορτογάλος ποιητής
Φερνάντο Πεσσόα (1888 – 1935). Το μεγαλύτερο μέρος του σπουδαίου έργου του έμεινε αδημοσίευτο ως το θάνατο του. Ως τότε, ο Πεσσόα είχε δημοσιεύσει το πρώτο του βιβλίο στα Πορτογαλικά, με τίτλο Mensagem, δύο πλακέτες με αγγλικά ποιήματα -γιατί ο Πεσσόα ήταν δίγλωσσος και έγραφε με μεγάλη άνεση στην αγγλική γλώσσα- καθώς και μερικά λογοτεχνικά και πολιτικά μανιφέστα. Ήταν επίσης γνωστός ως εκδότης της επιθεώρησης Athena (1924-25), και ως συνεργάτης σε διάφορα πρωτοποριακά έντυπα, και κυρίως στο Orpheu (1915), όργανο του μοντερνιστικού κινήματος.
Μετά το θάνατο του, τα άπαντα του εκδόθηκαν σε οκτώ τόμους, υπογραμμένα με τα διάφορα ψευδώνυμα που χρησιμοποιούσε κατά καιρούς ο Πεσσόα και που, όπως έλεγε, εξέφραζαν τις διάφορες προσωπικότητες που συνυπήρχαν μέσα του: του <<Αλβέρτο Καρέιρο>>, του <<Αλβάρο δε Κάμπος>> και του <<Ρικάρδο Ρέις>>.