Του Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου
Η Εκκλησία διαλέγεται με τον κόσμο, τους ανθρώπους, τους εγγύς και τους μακράν, με τις ανησυχίες τους και τα προβλήματά τους, μέσα όμως από την θεολογία της, που είναι το consensus patrum –δηλαδή η συμφωνία των Πατέρων, η οποία διατυπώθηκε Συνοδικώς– έχοντας, όμως, υπ᾽ όψιν και τα δεδομένα της σημερινής επιστήμης. Επομένως, δεν πρόκειται για αυθαίρετες και ατομικές ερμηνείες του καθενός.
Ένα από τα επίκαιρα θέματα που συζητείται ιδιαίτερα στις ημέρες μας, είναι το θέμα της ομοφυλοφιλίας και αναζητάται κάθε φορά, από όσους μας ρωτούν, να εκφράσουμε την διδασκαλία της Εκκλησίας γι᾽ αυτό.
Όμως το θέμα αυτό είναι και απλό και πολυσύνθετο. Είναι απλό, γιατί όταν αναφερόμαστε στον άνθρωπο με την δημιουργία του υπάρχουν δύο φύλα, άρσεν και θήλυ. Και είναι πολυσύνθετο, γιατί υπάρχουν πολλοί και ποικίλοι «σεξουαλικοί προσανατολισμοί», λόγω των παθών και της διαφοροποίησης των κινήσεων των ψυχικών και σωματικών ενεργειών.
Από πλευράς βιολογίας, ξέρουμε ότι στο σώμα του ανθρώπου υπάρχουν τα σωματικά κύτταρα και τα γενετικά κύτταρα. Τα γενετικά κύτταρα με τα οποία μεταφέρεται η βιολογική ζωή από γενιά σε γενιά προκύπτουν με την διαδικασία της μείωσης. Στην αμφιγονική αναπαραγωγή με την γονιμοποίηση και τις μετέπειτα κυτταρικές διαιρέσεις, με την διαδικασία της μίτωσης (πρόφαση, ανάφαση, μετάφαση τελόφαση) δημιουργείται ένα καινούριο DNA (23 χρωμοσώματα από τον πατέρα και 23 από την μητέρα), το οποίο, με τα χρωμοσώματα, τα γονίδια, τις ορμόνες, τους αδένες, τα όργανα καθορίζουν το φύλο, με μια διαδικασία που προκαλεί θαυμασμό.
Έτσι, άλλο είναι η βιολογική διαμόρφωση του φύλου, που γίνεται αμέσως με την σύλληψη του ανθρώπου και αναπτύσσεται σύμφωνα με τα υπάρχοντα χρωμοσώματα, γονίδια, ορμόνες και ανάπτυξη των αντιστοίχων οργάνων (εκτός από μερικές γενετικές αλλοιώσεις) άλλο είναι η ταυτότητα του φύλου, που γίνεται περίπου στην ηλικία των τριών ετών, και άλλο είναι η δυσφορία του φύλου, που είναι συνέχεια των προηγουμένων.
Αυτό σημαίνει ότι, για την ταυτότητα και την δυσφορία του φύλου συντελούν οι ψυχολογικοί ενδο-οικογενειακοί και κοινωνικοί παράγοντες, αφού ένα πολύ μικρό ποσοστό οφείλεται σε γενετικές αλλοιώσεις.
Οι Ποιμένες της Εκκλησίας που έχουν γνώση και της θεολογίας και των βιολογικών-ψυχολογικών και κοινωνικών επιδράσεων στον άνθρωπο, καλούνται να αντιμετωπίσουν ποιμαντικά κάθε άνθρωπο, με τα προβλήματα που τον απασχολούν. Το έργο της Εκκλησίας είναι ποιμαντικό, θεραπευτικό και όχι εισαγγελικό. Ασκούν ποιμαντική και στους κατηχουμένους και τους πιστούς, και στους αγάμους και στους εγγάμους, και στους ενθέους και στους αθέους, και στους ετεροφύλους και στους ομοφύλους.
Η Εκκλησία είναι ποιμαντικό θεραπευτήριο που θεραπεύει τον άνθρωπο, ώστε οι ψυχικές και σωματικές δυνάμεις του, να ενεργούν θετικά και όχι αρνητικά. Όπως προαναφέρθηκε κάθε άνθρωπος μπορεί να έχει ποικίλους «σεξουαλικούς προσανατολισμούς» με την προαίρεση που διαθέτει και τις επιρροές που δέχεται από το περιβάλλον, αλλά όλοι πρέπει να σέβονται το κοινωνικό σύνολο και να μη το προκαλούν με τρόπο αλαζονικό.
Ο καθένας είναι ελεύθερος στις επιλογές του, χωρίς να επιδιώκει να το θέτη ως πρότυπο στην κοινωνία, αλλά ο απαραίτητος κανόνας, όπως φαίνεται στην «Διακήρυξη των δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη (το 1789, άρθρο 4)» πρέπει να είναι: «Ελευθερία σημαίνει το να μπορεί να πράττει το κάθε άτομο οτιδήποτε δεν βλάπτει ένα άλλο άτομο. Έτσι, η άσκηση των φυσικών δικαιωμάτων κάθε ανθρώπου θέτει σαν όριο το σημείο εκείνο, από το οποίο αρχίζει η άσκηση των ιδίων δικαιωμάτων για το άλλο άτομο. Το όριο αυτό δεν καθορίζεται παρά μόνον από τον νόμο».
Αλλά και η Πολιτεία οφείλει να γνωρίζει ότι, ο Αριστοτέλης στα «Ηθικά Νικομάχεια», αφού καθορίζει ότι η αρετή είναι η μεσότητα μεταξύ υπερβολής και ελλείψεως, γράφει ότι ο νομοθέτης ενεργεί διά του νόμου ως παιδαγωγός.
Αυτό σημαίνει ότι οι νόμοι που θεσπίζονται δεν πρέπει απλώς να ικανοποιούν τις αυθαίρετες επιλογές του καθενός, αλλά να συντελούν παιδαγωγικά στην ανάπτυξη και αναβάθμιση τόσο του κοινωνικού συνόλου όσο και του κάθε ανθρώπου. Ενοείται, βεβαια, ότι η Πολιτεία πρέπει να θεσπίζη νόμους με σεβασμό και στην ιδιαιτερότητα της παράδοσης του τόπου μας.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», Τετάρτη 29 Νοεμβρίου 2023)