Η κυκλοφορία παλαιότερα από τον οργανισμό ΠΑΤΑΚΗ σειράς βιβλίων με τίτλο «Γραφή και ανάγνωση»(2008) του καθηγητή, κριτικού και μεταφραστή ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΑΡΩΝΙΤΗ, εκτενών μελετημάτων για επτά πρόσωπα σταθμούς στην ποίησή μας(Σολωμός, Καβάφης, Σεφέρης, Ελύτης, Ρίτσος, Σαχτούρης, Σινόπουλος), ήταν μια πολύτιμη συγκέντρωση κειμένων του(δημοσιευμένων και αδημοσίευτων) για θέματα της Νεότερης-Σύγχρονης Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.
Ο αείμνηστος Δ. Ν. Μαρωνίτης(1929-2016) δίδαξε αρχαία ελληνική γραμματεία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης(με διακοπή στο διάστημα της 7χρονης δικτατορίας, όταν παύθηκε, συνελήφθη και κρατήθηκε επανειλημμένα στο ΕΑΤ-ΕΣΑ για την αντιστασιακή του δράση), υπήρξε ειδικός σύμβουλος του Υπ. Παιδείας για ζητήματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, μέλος του Δ.Σ. του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, Γενικός Διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, συγγραφέας πολυάριθμων βιβλίων(στο χώρο της κλασικής φιλολογίας, της λογοτεχνικής ανάλυσης και της σύγχρονης ποίησης) και τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας ΤΟ ΒΗΜΑ, όπου κάθε Κυριακή αρθρογραφούσε με επιφυλλίδες φιλολογικού-λογοτεχνικού-εκπαιδευτικού περιεχομένου(θυμόμαστε όλοι την επιμονή του στις αρχαιοελληνικές -ομηρικές σπουδές).
Η έκδοση εκείνη αφορούσε την εξέλιξη και τη διασύνδεση ποιητών από διαφορετικές εποχές. Σύμφωνα με τον ιστορικό λογοτεχνίας Αλέξη Ζήρα: «…ο Δ.Ν. Μαρωνίτης συνδυάζει στο έργο του μια εύφορη φαντασία και μια συναισθηματική δύναμη, μια καλλιεργημένη φιλολογική παιδεία, που ενισχυμένη από ένα ευρηματικό τρόπο προσέγγισης των κειμένων θερμαίνει αντί να ψυχραίνει τον κριτικό λόγο, ωθώντας τον έξω από τις συμβατικές-κοινά παραδεκτές- συγκρατημένες θεωρήσεις της παραδοσιακής φιλολογικής κριτικής…»(ΠΗΓΗ: εγκυκλοπαίδεια ΠΑΠΥΡΟΣ–ΛΑΡΟΥΣ- ΜΠΡΙΤΑΝΙΚΑ/2006). Τον Δ. Μαρωνίτη απασχολούσε : «…η συνάντηση της αρχαιογλωσσίας με τη νεογλωσσία, για να συνειδητοποιήσουμε πώς ο αρχαίος λόγος κείται, ησυχάζει σε κάποια νεοελληνικά κείμενα. Τότε η νέα γλώσσα λειτουργεί ως διεγερτήριο και δημιουργείται μια αμοιβαία συγκίνηση αρχαιογνωσίας και νεογνωσίας…»(από συνέντευξή του στην εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 19-2-2008).
Από τη σειρά αυτή των βιβλίων απουσίαζε ο ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ για τον οποίο ο 20ος αιώνας έτρεφε μια αντίδραση, αλλά σύμφωνα με τον καθηγητή η παλαμική δημιουργία επιδέχεται -με τα σημερινά δεδομένα- μια νέα και βαθύτερη ανάγνωση. Σε άλλη συνέντευξή του(εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, 17-2-2008) χαρακτήριζε τον Σολωμό «απόκρυφο ποιητή, εξαιρετικά δύσκολο με πρωτοποριακά στοιχεία, που απαιτεί για την πρόσληψή του υψηλή ένταση και ένα άλλης τάξεως ενδιαφέρον». Για τον Σεφέρη αναγνώριζε ότι «οργανώνει και καταθέτει μια ποιητική γλώσσα που εφεξής γίνεται κοινό ταμείο». Για τον Ελύτη πίστευε ότι «προσπαθεί να προαγάγει την παράδοση ενός σπουδαίου, αλλά αμελέτητου ποιητή, του Άγγελου Σικελιανού, και ότι τα ποιήματα του εσωτερικού λυρισμού είναι εξαιρετικής στάθμης και σοφίας». Τον Ρίτσο ονόμαζε «συγκλονιστικό, αφού αρνείται τη διάκριση ανάμεσα σε πολύτιμα μέταλλα και ευτελέστερες ύλες, επιδιώκοντας να καταργήσει την πλουτοκρατική αντίληψη της ποίησης που αναζητά το υψηλό, υποτιμώντας το καθημερινό». Τέλος, τους νεότερους Σαχτούρη και Σινόπουλο τους παρουσίαζε ως «μεγάλες του αγάπες και τα ποιήματά τους είναι σπαραχτικά».
Ο Δημήτρης Μαρωνίτης, συμφιλιώνοντας φιλολογία και λογοτεχνία, διαμόρφωσε ένα καινούργιο τοπίο στα Νεοελληνικά Γράμματα και παρώθησε εκλεκτούς αναγνώστες να μελετήσουν εκτενέστερα σημαντικά ονόματα της πλούσιας ποιητικής μας παράδοσης.
*Μαθηματικός(4ο ΓΕΛ Αγρινίου)-πτυχ. ΦΠΨ-MSc Φιλοσοφίας/panagd@otenet.gr
.