του Γιώργου Κανέλλη
Τα τελευταία χρόνια κατατίθενται επενδυτικά σχέδια Μονάδων καύσης “βιορρευστών”, με στόχο την ηλεκτροπαραγωγή. Τα βιορευστά είναι είτε χρησιμοποιημένα φυτικά λάδια (πχ τηγανόλαδα) ή βιοκαύσιμα προερχόμενα από ενεργειακά φυτά (πχ ελαιοκράμβη, αγριοαγκινάρα και άλλα).
Οι επενδυτικές προτάσεις αφορούν (στην περιφέρειά μας τη Δυτική Ελλάδα) την Αιτωλοακαρνανία. Αυτό οφείλεται στην ικανότητα που έχει το Δίκτυο μεταφοράς ρεύματος στην περιοχή να παραλάβει νέα φορτία.
Οι Μονάδες αυτές έχουν ως όριο την ισχύ του ενός Mw και χαρακτηρίζονται από το νόμο Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Από πλευράς πραγματικών επιπτώσεων είναι κλειστού τύπου και τα απόβλητά τους είναι μόνο τα απαέρια της καύσης (διοξείδιο άνθρακος και διοξείδια του αζώτου – όχι επικίνδυνες ενώσεις που προκύπτουν από καύση ορυκτών καυσίμων ή σκουπιδιών). Στερεά ή υγρά απόβλητα δεν έχουν. Κυριότερος περιβαλλοντικός όρος που τους τίθεται είναι η απόσταση χιλιομέτρου από κατοικημένες περιοχές (τα διοξείδια αζώτου εισέρχονται ομαλά στον κύκλο του αζώτου στη φύση αλλά ερεθίζουν τους πνεύμονες των ανθρώπων).
Τέτοιες Μονάδες έκαναν πριν 2-3 χρόνια την εμφάνισή τους στην Αιτωλοακαρνανία, χωρίς αρχικά να υπάρξουν αντιδράσεις. Μετά από μια αρχική ανοχή, αντιπολιτευόμενοι αυτοδιοικητικοί παράγοντες του Μεσολογγίου αντέδρασαν όταν οι πρώτες μονάδες πλησίαζαν στην ολοκλήρωση, κατά τρόπο κραυγαλέο και με υπερβολές (αναφέρονταν πχ ως εμβαδόν οικοπέδου μονάδας τα 164 στρέμματα αντί 16,4 στρεμμάτων του ορθού), με αποτέλεσμα να υπάρξει κλίμα μη αποδοχής στην κοινωνία της Αιτωλοακαρνανίας. Το κλίμα αυτό παραμένει.
Κατόπιν τούτου η κυβέρνηση επέβαλλε νομοθετικούς περιορισμούς: όχι σε γη υψηλής παραγωγικότητας, λήψη της πρώτης ύλης μόνο από προμηθευτές που βρίσκονται σε ακτίνα 30 χιλιομέτρων από την εγκατάσταση.
Τι πρέπει να κάνουμε;
Πρώτον, δεν είναι βάσιμο να δαιμονοποιούμε μικρές στην πραγματικότητα Μονάδες, δεδομένου ότι χαρακτηρίζονται και ΑΠΕ (άρα καταρχήν δεν κόβονται).
Πλην όμως, δεύτερον, υποστηρίζουμε την νομοθεσία που έθεσε περιορισμούς, και γιατί επενδύσεις που δεν κερδίζουν την εμπιστοσύνη του κοινού δεν προχωρούν, δηλητηριάζουν γενικότερα το επενδυτικό κλίμα, αλλά και γιατί υπήρξαν περιπτώσεις παραπλάνησης (πχ 4 Μονάδες σε κοντινά σημεία ζήτησαν άδειες, καταστρατηγώντας έτσι, εμμέσως πλην σαφώς, το όριο του 1 Mw).
Επομένως, εφόσον οι τοπικές κοινωνίες ανησυχούν και φοβούνται την υπερσυγκέντρωση τέτοιων Μονάδων, η μεν Αποκεντρωμένη Διοίκηση δεν πρέπει να ανέχεται καταστρατηγήσεις ορίων, η δε Περιφέρεια πρέπει να γνωμοδοτεί αρνητικά .
Γενικότερα, πρέπει, επιπλέον των περιορισμών που ήδη μπήκαν, να υπάρχει όριο ισχύος από τέτοιες μονάδες ανά νομό, ώστε να μην δημιουργείται η αίσθηση της υπερσυγκέντρωσης πουθενά, και να προσανατολιστούν με κρατική πολιτική (σχεδιασμό) προς την υποκατάσταση Μονάδων μαζούτ ή πετρελαίου σε νησιά, όπου ακόμη τέτοιες μονάδες υπάρχουν. Στις άλλες περιοχές, η καύση φυτικών υγρών καυσίμων για ενέργεια είναι επιτρεπτή αλλά όχι η πλέον προτιμητέα πολιτική. Καλύτερες εναλλακτικές χρήσεις τους είναι διαθέσιμες.
Συμπερασματικά, οι Μονάδες αυτές δεν είναι ο “μέγας κίνδυνος”, όμως μια ορθή πολιτική δεν πρέπει να ευνοεί τον πολλαπλασιασμό ή, ακόμη περισσότερο, την χωρική τους υπερσυγκέντρωση. Υπάρχουν περισσότερο αποδοτικές και περισσότερο ήπιες μορφές ΑΠΕ για να λάβουν την κρατική στήριξη.
* πρώην περιφ. Σύμβουλος, υποψήφιος με την Οικολογική Δυτική Ελλάδα στην Αιτωλοακαρνανία