Στις 11, 12 και 13 Σεπτεμβρίου 2023 πραγματοποιήθηκε στην περιφέρεια Molise της Ιταλίας, συνάντηση στα πλαίσια του Διαπεριφερειακού Έργου Interreg Europe «DOWN-TO-EARTH/ Tackling depopulation challenges to improve environmental resilience in rural areas» με τη συμμετοχή ομάδας του Πανεπιστημίου Πατρών και συγκεκριμένα του Καθ. Νίκου Κούτσια, του Δρ. Κωνσταντίνου Αντωνόπουλου καθώς και της κας Σοφίας Στάμου, Αντιδημάρχου Θέρμου, εκπροσωπώντας το Δήμαρχο κ. Σπύρο Κωνσταντάρα.
Η συνάντηση και το συνεδριακό πρόγραμμα επικεντρώθηκε στην ανάλυση των παραγόντων που σχετίζονται με την μείωση του κινδύνου καταστροφών και την αγροτική ανάπτυξη, με στόχο την διατήρηση του πληθυσμού και την ενθάρρυνση των βιώσιμων αναπτυξιακών πρακτικών, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση της τάσης περιβαλλοντικής υποβάθμισης και ειδικότερα για την αντιμετώπιση των εντεινόμενων προκλήσεων που δημιουργεί η κλιματική κρίση.
Την πρώτη ημέρα των εργασιών, οι εταίροι συζήτησαν την πρόοδο της πρώτης φάσης του έργου, που αφορά στην ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης και την καταγραφή των πρακτικών παρεμβάσεων και μέτρων πολιτικής που εφαρμόζονται στα συμμετέχοντα κράτη και περιφέρειες. Την δεύτερη ημέρα, οι συμμετέχοντες συζήτησαν για τους στόχους και τις δράσεις διαχείρισης, διατήρησης και βελτίωσης του φυσικού κεφαλαίου, τη μείωση του κινδύνου και των επιπτώσεων των περιβαλλοντικών καταστροφών, ενώ εστίασαν στις οικονομικές και κοινωνικές δυνατότητες προσέλκυσης και διατήρησης ανθρώπων στις περιοχές της υπαίθρου.
Πραγματοποιήθηκε επίσης διήμερη περιοδεία και επισκέψεις μελέτης σε Δήμους της Περιφέρειας Molise, στην αστική περιοχή του Campobasso, στο Δήμο Oratino, στο Δήμο Fossalto και το San Giovanni in Galdo, όπου διεξήχθησαν αναλυτικές συζητήσεις με τοπικούς φορείς και θεματικούς ειδικούς, σχετικά με τις πρωτοβουλίες και καλές πρακτικές που εφαρμόζονται για την αντιστροφή της πληθυσμιακής ερήμωσης και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Ανάμεσα στα ενδιαφέροντα παραδείγματα που παρουσιάστηκαν ήταν:
- η δημόσια επένδυση για την αποκατάσταση και ανάδειξη των μονοπατιών διαχείμασης (trature) που αποτελούν εργαλείο για την τουριστική ανάπτυξη των περιοχών της ενδοχώρας στον Ιταλικό Νότο, για την οποία λαμβάνουν έκτακτη χρηματοδοτική στήριξη από την Ιταλική κυβέρνηση,
- οι παρεμβάσεις για την καταγραφή και αποκατάσταση των εγκαταλειμμένων κτηρίων στους ορεινούς οικισμούς, στο πλαίσιο σχετικού εθνικού προγράμματος,
- οι πρακτικές βιοκαλλιέργειας, εξοικονόμησης και επαναχρησιμοποίησης αρδευτικών υδάτων,
- η ανάπτυξη της οικοτεχνίας και των πιστοποιημένων βιολογικών προϊόντων,
- οι πρακτικές αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών μέσω λύσεων που βασίζονται στη φύση (δεντροφυτεύσεις, αναδασώσεις, έξυπνες γεωργικές τεχνικές),
- οι δράσεις διαφύλαξης και ανάδειξης της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς για την ενδυνάμωση της συμμετοχής της νεολαίας.
Στο πλαίσιο της επίσκεψης πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με του Δημάρχους της περιοχής, με τους συντονιστές των Ομάδων Τοπικής Δράσης καθώς και επιχειρηματίες και εκπροσώπους αναπτυξιακών φορέων.
Η επόμενη συνάντηση του έργου θα λάβει χώρα στην Δυτική Ελλάδα τον προσεχή Φεβρουάριο.
Επιστημονικός υπεύθυνος του έργου είναι ο Καθηγητής κ. Ευάγγελος Παπαδάκης, Τμ. Πολιτικών Μηχανικών, Παν. Πατρών.