Γράφει ο Νίκος Σκιαδάς*
Έστω και όψιμα,δηλαδή όταν εξέπνεε ο χρόνος που έπρεπε να παρθούν οι αποφάσεις που θα πρέπει να ισχύσουν με την Νέα ΚΑΠ 2014-2020 πρέπει να αρχίσουμε να συζητάμε για το κρίσιμο αυτό ζήτημα που θα παίξει αποφασιστικό ρόλο στην παραγωγική ανασυγκρότηση του αγροτικού τομέα της οικονομίας. Θέλω να συμβάλλω σε αυτή τη συζήτηση,αρχίζοντας από την αποκατάσταση της πραγματικότητας όσον αφορά το ζήτημα της μετάβασης και προσαρμογής των ατομικών δικαιωμάτων από το παλαιό καθεστώς των ιστορικών δικαιωμάτων στο νέο που θα ισχύσει από 1-1-2015.Αυτό θα το κάνω γιατί από τη μεριά κάποιων αγροτοσυνδικαλιστών καλλιεργήθηκε ένα κλίμα εκφοβισμού των αγροτών αν η κυβέρνηση δεν εφαρμόσει το προτεινόμενο από την ΠΑΣΕΓΕΣ σενάριο της ενιαίας περιφέρειας. Η ανησυχία τους θα ήταν δικαιολογημένη αν δεν γνώριζαν ότι είχε προηγηθεί τα δύο προηγούμενα χρόνια των συζητήσεων που οδήγησαν στην τελική απόφαση της ήπιας προσαρμογής.
Από αυτά που εμείς μπορέσαμε να πληροφορηθούμε η θέση της commision ήταν από την αρχή υπέρ της ήπιας προσαρμογής , δηλαδή υπέρ της ύπαρξης ενός κατωφλίου δικαιωμάτων που δεν θα έπεφτε κάτω από το 30% του μέσου όρου των δικαιωμάτων του κάθε παραγωγού κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο,μόνο που η εξομάλυνση αυτή προτεινόταν να γίνει μέσω χρηματοδοτήσεων του δεύτερου πυλώνα.
Όμως επί Κυπριακής προεδρίας η αρχή της ήπιας προσαρμογής αποφασίσθηκε να γίνει κατευθείαν από τον πρώτο πυλώνα με την καθιέρωση της σύγκλησης 60% και κατωφλίου 30% για τη μεγαλύτερη μείωση δικαιωμάτων ανά παραγωγό. Φυσικά μεταξύ των παραγωγών θα υπάρξει μετακίνηση δικαιωμάτων ανάλογα με το μέγεθος της εκμετάλευσης ,το είδος των καλλιεργειών και την περιφέρεια .Η ΠΑΣΕΓΕΣ όταν σχεδίαζε τα 4 σενάρια τα οποία παρουσίαζε κατά τις περιφερειακές ενημερώσεις προφανώς είχε υπόψη της αυτές τις προτάσεις ,αλλά και τον Κανονισμό 1305\2013
Όλα αυτά μετά την ανακοίνωση από τον Υπουργό αγροτικής ανάπτυξης των αποφάσεων της κυβέρνησης για την νέα ΚΑΠ αποτελούν ιστορία,έστω κι αν η ανακοίνωση έγινε 5 μέρες πριν την εκπνοή της προθεσμίας ,έστω κι αν έγινε χωρίς την αναγκαία διαβούλευση.
Το μείζον αυτή τη στιγμή είναι η αξιοποίηση των πόρων που μπορούν να εισρεύσουν στην αγροτική οικονομία κατά την νέα προγραμματική περίοδο 2015-2020 έτσι ώστε να επωφεληθούν από αυτούς οι ενεργοί αγρότες και οι νέοι αγρότες που θα αποφασίσουν να ασχοληθούν με τον πρωτογενή τομέα της οικονομίας βοηθώντας στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας
Τα 15 δισεκ. Ευρώ που θα δοθούν ως άμεσες ενισχύσεις από τον πρώτο πυλώνα και τα 4 περίπου δισεκ. ευρώ που θα δοθούν για την αγροτική ανάπτυξη δηλαδή για σχέδια βελτίωσης,λοιπά επενδυτικά προγράμματα,για νέους αγρότες, την παραγωγή ποιοτικών προιόντων,την οργάνωση συλλογικών δραστηριοτήτων δηλαδή για την διακίνηση των αγροτικών προιόντων μέσω συνεταιρισμών και ομάδων παραγωγών είναι μια πρόκληση για τον αγροτικό κόσμο και την κοινωνία που σήμερα υποφέρει από την ανεργία την έλλειψη επενδύσεων παντού. Φυσικά αυτοί οι πόροι δεν αρκούν για να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα και να πάρει μπροστά μια αγροτική οικονομία που βρίσκεται 5 χρόνια σε βαθιά ύφεση,Χρειάζονται και άλλοι πόροι χρειάζεται ένα τραπεζικό σύστημα που να λειτουργεί, αλλά χρειάζεται και αλλαγή νοοτροπίας ιδίως από αυτούς που ηγούνται των αγροτών που πρέπει να είναι αποτελεσματικοί και όχι μόνο επικοινωνιακοί όταν χειρίζονται μείζονα θέματα που έχουν να κάνουν με τη ζωή και την επιβίωση χιλιάδων ανθρώπων.
Η ανάγκη αποτελεσματικού κράτους και συνεταιρισμών που να λειτουργούν συμμετοχικά,δημοκρατικά και με διαφάνεια είναι κι αυτά βασικές προυποθέσεις για να βελτιώσουμε και μεγιστοποιήσωμε τις ωφέλειες που θα έχουμε από τη συμμετοχή μας στα προγράμματα της Ενωμένης Ευρώπης,έστω κι αν κι εδώ οι πολιτικές πολλές φορές δεν εξυπηρετούν ούτε τα συμφέροντα των μικρών παραγωγών,ούτε των μικρών και οικονομικά αδύναμων κρατών.
Για να γίνουν πιο κατανοητά τα παραπάνω θα αναφερθώ εν συντομία σε κάτι που επικοινωνιακά λειτουργώντας το Υπουργείο Αγροτικής ανάπτυξης και οι συνεταιριστές παρουσιάζουν σαν επιτυχία δηλαδή την διάθεση επί πλέον χρημάτων για την κτηνοτροφία,όμως στη βάση κατανομής των ατομικών δικαιωμάτων ανάλογα με τους βοσκότοπους που μπορεί να δηλώσει ένας κτηνοτρόφος. Φυσικά αυτό στηρίζεται σε κοινοτικό κανονισμό όμως η ρύθμιση αυτή δεν σημαίνει ότι δεν θα μας δημιουργήσει προβλήματα στο μέλλον αν δεν αντιμετωπίσομε εγκαίρως το πρόβλημα. Άλλωστε ήδη αντιμετωπίζομε πρόβλημα με τον ορισμό της έννοιας του βοσκότοπου.
Σήμερα το 70% της κτηνοτροφικής παραγωγής πραγματοποιήται είτε σε καθαρά πεδινές περιοχές όπου δεν υπάρχουν καθόλου κοινοτικοί βοσκότοποι είτε σε ημιορεινές περιοχές όπου όμως υπάρχουν περιορισμένοι βοσκότοποι προς διανομή. Οί χειμερινοί βοσκότοποι για αυτή την παραγωγή είναι οι φυτείες μηδικής, οι σιταγροί και οι αραβοσιταγροί των πέριξ των κτηνοτροφικών μονάδων καλλιεργούμενων αγρών και όχι φυσικά οι κοινοτικοί βοσκότοποι στη βάση των οποίων υπολογίζονται τα ατομικά δικαιώματα των κτηνοτρόφων και οι οποίοι συνήθως απέχουν 5 και 10 αλλά ακόμη και 100 χιλιόμετρα μακρυά από το στάβλο .Δηλαδή για τη χώρα μας η βάση υπολογισμού του ατομικού δικαιώματος στην κτηνοτροφία, πέραν του ότι είναι ανεπαρκές για το μέγεθος και τη δυναμική της κτηνοτροφίας στη χώρα μας,είναι και πλασματικό γιατί η κτηνοτροφία είναι δραστηριότητα εντάσεως εργασίας .Ο πιο δίκαιος και αντικειμενικός τρόπος υπολογισμού των ατομικών δικαιωμάτων των κτηνοτρόφων δεν είναι άλλος από το παραγωγικό ζωικό κεφάλαιο της κάθε εκμετάλευσης,όμως η στήριξη μας σε μία τέτοια μέθοδο προυποθέτει την σωστή ηλεκτρονική σήμανση των ζώων πράγμα το οποίο επίσης σημαίνει επαρκείς και αντικειμενικούς ελέγχους από τις Διευθύνσεις Κτηνιατρικής της χώρας οι οποίες σήμερα υπολειτουργούν και υποφέρουν από τις μεγάλες ελλείψεις προσωπικού .Η αναγκαιότητα στήριξης της κτηνοτροφίας με επαρκείς πιστώσεις και ολοκληρωμένες πολιτικές θα σήμαινε το μεγαλύτερο μέρος των ενισχύσεων να δοθεί υπό μορφή συνδεδεμένων ενισχύσεων με βάση το Ζωικό Κεφάλαιο. Θα σήμαινε τη χάραξη,χρηματοδότηση και λειτουργία κτηνοτροφικών ζωνών οι οποίες στις ημιορεινές και ορεινές περιοχές θα αξιοποιούσαν υπέρ της κτηνοτροφίας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα αυτών των περιοχών.
Κλείνοντας αυτή την παρέμβαση μου που γίνεται με αφορμή την ανακοίνωση της κυβερνητικής απόφασης για τη νέα ΚΑΠ,σύμφωνα με την οποία η κατανομή των δικαιωμάτων και των λοιπών ενισχύσεων χονδρικά θα σημαίνει 3 ζώνες δικαιωμάτων,δηλαδή βοσκοτόπων με 21-24 ευρω το στρέμμα, αροτραίων καλλιεργειών με 40-43 ευρώ το στρέμμα και δενδρωδών καλλιεργειών με 52-55 ευρώ το στρέμμα συν τις λοιπές πολιτικές ,πρασίνισμα,συνδεδεμένες ενισχύσεις σε 11 προιόντα ,στήριξη νέων γεωργών,ενθάρρυνση καλλιέργειας πρωτεινούχων-κτηνοτροφικών φυτών πρέπει να μην ξεχνάμε ότι πλέον ο ρόλος του κάθε κράτους-μέλους είναι κυρίαρχος στη διαμόρφωση των πολιτικών και των δράσεων του προγράμματος. Αυτό σημαίνει ότι ο ρόλος των κοινωνικών φορέων ,επιμελητηρίων,συνεταιρισμών κ.τ.λ πρέπει να είναι ουσιαστικός στην αναγκαία διαβούλευση προκειμένου να εφαρμόζονται πολιτικές που θα εξυπηρετούν τους αγρότες και την κοινωνία και όχι τα πελατειακά συμφέροντα και τις επικοινωνιακές πολιτικές .
ΑΓΡΙΝΙΟ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
ΝΙΚΟΣ ΣΚΙΑΔΑΣ-ΓΕΩΠΟΝΟΣ
ΠΡΩΗΝ ΓΕΝ.ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Ε Α Σ ΑΓΡΙΝΙΟΥ.