Του Λίνου Υφαντή,
Μεγάλη ήταν για το Αγρίνιο η σημερινή απώλεια του Αριστείδη Μπαρχαμπά. Δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί ότι ήταν ο άνθρωπος που διέσωσε την σημερινή λαϊκή ταυτότητα του Αγρινίου. Τα δύο πρώτα έργα του, ο “Παναιτωλικός ΓΦΣ Αγρινίου” και “Το Αγρίνιο Κάποτε” παρόλο που ήταν πλούσια λευκώματα κατά το μεγαλύτερο μέρος, κατόρθωσαν να δώσουν με κινηματογραφικό τρόπο το λαϊκό παρελθόν της πόλης, το μόχθο του καθημερινού ανθρώπου, την απλή προσέγγιση του καθημερινού Αγρινιώτη σε ένα περιβάλλον που δεν ξέφευγε από την φτώχεια και τις δυσκολίες επιβίωσης του Μεσοπολέμου και των μεταπολεμικών χρόνων.
Πολλοί βέβαια ασχολήθηκαν επιστημονικά με την ιστορία της πόλης όπως ο Παπατρέχας και ο Θωμόπουλος παλαιότερα άλλα και πολλοί άλλοι με δημοσιεύσεις σε περιοδικά ή στον τύπο. Ο Αριστείδης Μπαρχαμπάς βέβαια δεν έπεσε στην παγίδα της αυστηρής επιστημοσύνης, αλλά επιχείρησε να δει την πόλη βιωματικά, από καρδιάς, ως αυτόπτης μάρτυρας. Για αυτό το λόγο ο Μπαρχαμπάς δε χάριζε κάστανα: Παρουσίασε τη σκληρή πραγματικότητα του φτωχού Αγρινίου, των χαμόσπιτων που στέγαζαν πολυμελείς οικογένειες, των νυχτερινών σχολών για τους νέους Αγρινιώτες που δούλευαν από την εφηβική ηλικία για να επιβιώσουν και όχι του εξιδανικευμένου Αγρινίου. Το σπουδαίο έργο του ωρίμασε προς την επιστημονική κατεύθυνση στην τρίτη του μελέτη, “Οι καπνεργάτες, κυνηγοί του ονείρου” θυμίζοντας ως μέθοδο εκείνη της μικροϊστορίας που τις τελευταίες δεκαετίες πολλοί ερευνητές προσπαθούσαν να την εντάξουν ως εργαλείο ανίχνευσης του παρελθόντος.
Ο Μπαρχαμπάς δεν έβλεπε το χθες με τη σκοπιά της θεσμικής μνήμης, “από πάνω προς τα κάτω” αλλά “από κάτω προς τα πάνω” με την οπτική του απλού βιοπαλαιστή Αγρινιώτη που δεν έβλεπε την Παπαστράτου και τους δρόμους του Αγρινίου ως τόπο αναψυχής, αλλά νατουραλιστικά ως δρόμο επιβίωσης, μεροκάματου που χάνονταν στο Αγρίνιο της λακούβας και της λάσπης που πάσχιζε να λύσει τα βασικά προβλήματά του. Ο Μπαρχαμπάς μας έμαθε ότι ο καπνεργάτης δεν είναι μια ωραία φιγούρα σαν να είναι ετικέτα προϊόντος που πρέπει να υπερηφανευόμαστε, αλλά μια θλιβερή ιστορία που κρύβει πολλές εργατοώρες σε σκληρές συνθήκες, προβλήματα υγείας από την ανθυγιεινή επαφή με τον καπνό, φτώχεια, χαμηλά μεροκάματα αλλά παράλληλα και ελπίδα για το αύριο. Ο Μπαρχαμπάς έτσι μας δίδαξε ότι το Αγρίνιο υπήρξε μια λαϊκή πόλη, μοναδική όμως γιατί ήταν σκεπτόμενη και ανατρεπτική που αγωνίζονταν για ένα καλύτερο αύριο.
Αιωνία σου η μνήμη κυρ Αριστείδη! Σε ευχαριστώ για το έργο που άφησες που με βοήθησε να δω το παρελθόν και να δουλέψω πάνω σε αυτό όχι εξιδανικευμένα αλλά από την πραγματική σκληρή σκοπιά του.
Υ.Γ. Το όνομα του Αριστείδη Μπαρχαμπά, του ανθρώπου που διέσωσε τη λαϊκή ταυτότητα του Αγρινίου που οραματίζονταν, εξεγείρονταν και ονειρεύονταν, πρέπει να τιμηθεί από την πόλη του Αγρινίου και να δοθεί σε δρόμο της. Μόνο έτσι θα θυμηθούμε κατ΄αναλογία του ονόματος ενός από τα βιβλία του πως πραγματικά ήταν…”Το Αγρίνιο Κάποτε”
1 Σχόλιο
ΝΩΝΤΑΣ ΝΙΚΑΚΗΣ ΒΟΝΙΤΣΑ
14/01/2022 at 11:51 ΠΜ
ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΠΡΩΣΟΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΝ ΓΝΩΡΙΣΑ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 2000 ΔΙΑ ΜΕΣΟΥ ΤΟΥ ΝΙΚ ΣΚΙΑΔΑ ΓΕΝΙΚΟΥ Δ/ΝΤΗ ΕΑΣ ΑΓΡΙΝΙΟΥ. ΑΠΟ ΤΟΤΕ Η ΦΙΛΙΑ ΜΑΣ ΗΤΑΝ ΣΥΝΕΧΗΣ . ΣΧΕΔΟΝ ΚΑΘΕ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΑΝ ΣΤΗ ΒΟΝΙΤΣΑ ΚΑΘ ΟΣΟΝ Ο ΙΔΙΟΣ ΕΚΑΝΕ ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΣΤΟΝ ΑΣΤΑΚΟ. ΤΟΥ ΑΡΕΣΕ ΠΟΛΥ Η ΒΟΝΙΤΣΑ ΗΤΑΝ ΞΕΤΡΕΛΑΜΕΝΟΣ. ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ ΚΑΝΑΜΕ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΒΟΛΤΑ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΙ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΝ ΚΟΥΚΟΥΜΙΤΣΑ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΤΟΝ ΞΕΝΑΓΗΣΩ. ΜΟΥ ΤΗΛΕΦΩΝΟΥΣΕ ΤΑΚΤΙΚΑ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΣΑΝ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΑΙΤ/ΝΙΑΣ . .ΜΕ ΡΩΤΟΥΣΕ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΞΟΝΑ ΑΚΤΙΟ ΑΜΒΡΑΚΙΑ ΓΙΑΤΙ ΠΙΣΤΕΥΕ ΟΤΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟΥ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΤΟΥ ΑΚΤΙΟΥ . ΗΤΑΝ ΘΑΥΜΑΣΤΗΣ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΠΟΥ ΤΥΧΑΙΝΗ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΩ ΑΡΚΕΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓΟΥ ΤΩΝ ΕΠΑΦΩΝ ΠΟΥ ΔΙΑΤΗΡΩ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΙΤΟΝΙΚΗ ΧΩΡΑ.
ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΗΘΕΛΕ ΝΑ ΕΚΔΩΣΕΙ ΕΝΑ ΑΛΛΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ ΤΙΤΛΟ Η ΑΥΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ. ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΔΙΟΡΘΩΝΕ ΠΡΟ ΚΑΙΡΟΥ Ο ΚΟΙΝΟΣ ΜΑΣ ΦΙΛΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΗΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ ΚΩΝ ΚΟΝΤΑΞΗΣ ΑΛΛΑ ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΛΟΓΟΥ ΠΑΝΔΑΙΜΙΑΣ ΧΑΘΗΚΑΜΕ ΚΑΙ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ. . ΣΑΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΗΣ ΕΠΑΙΖΕ
ΣΤΗΝ ΑΜΥΝΑ ΚΑΙ .ΕΙΧΕ ΕΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ ΕΚΕΙΝΟ ΤΟ ΛΕΓΟΜΕΝΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΟ ΣΤΥΛ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΡΟΜΟΙΑΖΑ ΜΕ ΕΚΕΙΝΟ ΤΟ ΣΤΥΛ ΠΟΥ ΕΙΧΕ Ο ΤΖΙΑΝΙ ΡΙΒΕΡΑ ΤΗΣ ΜΙΛΑΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΕΣΕ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟΤΕ, ΔΕΝ ΕΙΧΕ ΠΟΥ ΝΑ ΒΑΛΕΙ ΟΠΩΣ ΛΕΜΕ ΣΤΗΝ ΑΠΛΗ ΓΛΩΣΑ . ΓΝΩΡΙΖΕ ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΙΤΑΛΙΚΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΤΟΥ ΜΑΤΣΟΛΑ ΡΙΒΕΡΑ ΜΠΟΝΙΝΣΕΝΙΑ ΜΠΟΥΡΝΙΤΣ ΦΑΚΕΤΙ ΡΙΒΑ ΧΕΡΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΕΣΕ ΝΑ ΤΟΥ ΔΙΗΓΟΥΜΕ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΕΚΕΙΝΗΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ
ΧΑΡΗΚΕ ΙΔΙΑΤΕΡΑ ΟΤΑΝ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΗΛΘΑ ΣΕ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗ ΤΟΥ ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΤΟ 1960 ΛΟΥΙΤΖΙ ΡΟΣΕΛΙΝΙ.
.ΜΑΡΚΑΡΕ ΠΟΛΥ ΚΑΘΑΡΑ ΧΩΡΙΣ ΦΑΟΥΛ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΠΑΝΑΧΑΙΚΗΣ ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΣΤΗΝ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 60 ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ ΕΙΧΕ ΚΛΕΙΔΩΣΕΙ ΤΟΝ ΘΕΜΗ ΡΗΓΑ ΕΚΡΗΚΤΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΤΟΣΤΑΡΗ ΣΤΟ ΤΡΕΞΙΜΟ ΚΑΙ ΑΠΕΣΠΑΣΕ ΤΟΤΕ ΤΑ ΚΟΛΑΚΕΥΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΤΕ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΜΕ ΤΗΣ ΔΥΤ ΕΛΛΑΔΟΣ. ΣΤΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΑΓΩΝΑ Ο ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΟΣ ΝΙΚΗΣΕ 1-0 ΜΕ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ ΤΟΥ ΠΑΠΑΜΕΤΗ.. ΟΙ ΜΙΣΕΣ ΚΕΡΚΙΔΕΣ ΕΙΧΑΝ ΚΑΤΑΛΗΦΘΕΙ ΑΠΟ ΑΓΡΙΝΙΩΤΕΣ .1500 ΦΙΛΑΘΛΟΙ
.ΦΙΛΕ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙΣ ΕΚΔΩΣΕΙ ΤΑ ΕΧΩ ΣΤΗΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΜΟΥ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΠΡΩΙ ΔΙΑΒΑΖΩ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΣΟΥ ΔΕΝ ΘΑ ΣΕ ΞΕΧΑΣΩ ΠΟΛΥ ΛΥΠΑΜΑΙ ΠΟΥ ΓΙΑ ΛΟΓΟΥΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥΣ ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΟΡΕΣΩ ΝΑ ΑΣΠΑΣΘΩ ΚΑΙ ΝΑ ΣΥΛΛΥΠΗΘΩ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΙΑ ΣΟΥ .ΤΟ ΧΩΜΑ ΠΟΥ ΘΑ ΣΕ ΣΚΕΠΑΣΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΑΦΡΥ ΣΑΝ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ ΤΑ ΦΥΛΑ ΚΑΙ ΣΑΝ ΤΗΣ ΔΡΟΣΙΑΣ