Του Λίνου Υφαντή,
Σχετικά γνωστό είναι το γεγονός της δολοφονίας του καθηγητή Δημήτρη Αγγελίδη από δύο μαθητές στο Αγρίνιο το 1906. Κάτι τέτοιο προκαλεί φυσικά μεγάλη αίσθηση ακόμα και σήμερα. Ο Αγγελίδης λοιπόν με πλούσιο βιογραφικό ( δείτε παλαιότερο άρθρο του agrinionews.gr εδώ) εκτελέσθηκε από δύο μαθητές επειδή συνέλαβε τους μαθητές να παίζουν χαρτιά και τιμωρήθηκαν.
Πολλοί έχουν καταγράψει το περιστατικό αυτό ως μεμονωμένο. Τα πράγματα όμως δεν ήταν έτσι. Την περίοδο εκείνη είχε ξεσπάσει ένα κύμα επιθέσεων μαθητών εναντίων καθηγητών συγκεκριμένα του Γυμνασίου Αγρινίου. Μάλιστα ένα χρόνο μετά τη δολοφονία Αγγελίδη σε άλλο ένα περιστατικό καθηγητής πήγε να χάσει τη ζωή του ονόματι Σπύρος Καψάλης όταν τα μεσάνυχτα της 26ης Μαίου 1907 δέχτηκε πυρά στο σπίτι του. Από τύχη δεν σκοτώθηκε διότι οι σφαίρες διαπέρασαν το παράθυρο και δεν τον πέτυχαν καθώς εκείνος κοιμόνταν.
Από ότι φαίνεται είχε ξεσπάσει ένα κύμα βίας εναντίον των καθηγητών του Γυμνασίου από τους ίδιους τους μαθητές τους. Τα αίτια προσπαθεί να ερμηνεύσει η εφημερίδα Νεολόγος Πατρών. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της στις 2 Ιουνίου 1907, την όλη αναστάτωση είχε προκαλέσει η τότε διαφορά του σχολαρχείου με το Γυμνάσιο, την οποία φαίνεται δεν μπορούσαν να κωδικοποιήσουν οι μαθητές.
Συγκεκριμένα το τότε εκπαιδευτικό σύστημα προέβλεπε τέσσερις τάξεις στο Δημοτικό, τρία σε ένα είδος σημερινού Γυμνασίου, το “Ελληνικό Σχολείο” ή “Σχολαρχείο” και τέσσερα στο Γυμνάσιο που αντιστοιχούσε κάπως στο σημερινό Λύκειο. Τότε στην Αιτωλοακαρνανία Γυμνάσια υπήρχαν στο Αγρίνιο και το Μεσολόγγι μόνο, ενώ σχολαρχεία ήταν γύρω στα 16 στην Αιτωλοακαρνανία. Στην περιοχή μας εκτός από το Αγρίνιο λειτουργούσαν στη Γαβαλού, τη Ματαράγκα, την Παραβόλα και τον Άγιο Βλάση.
Τα σχολαρχεία ήταν μια πιο εύκολη υπόθεση για τους μαθητές. Για να μπουν όμως στο Γυμνάσιο ήταν κάτι πολύ δύσκολο. Για παράδειγμα στο Γυμνάσιο Αγρινίου το 1907 από τους 20 απόφοιτους σχολαρχείου που έδωσαν εξετάσεις απέρριψε τους 7 ως “ακατάρτιστους”, άλλους 7 τους έκαναν δεκτούς επιεικώς και μόνο 6 θεωρούσαν απόλυτα ικανούς για φοίτηση. Σύμφωνα με το Νεολόγο Πατρών, το Γυμνάσιο Αγρινίου, το οποίο υπήρχε μόλις δύο δεκαετίες επί Δημαρχίας Μ. Μπέλλου, είχε αλλάξει πολιτική εδώ και κάποια χρόνια. Ενώ στην αρχή τους δέχονταν όλους, στη συνέχεια έκανε πιο αυστηρή εισαγωγή, ευθυγραμμιζόμενο με τα Γυμνάσια άλλων περιοχών της εποχής.
Όλες αυτές οι αλλαγές δεν γίνονταν κατανοητές από μερίδα μαθητών, με αποτέλεσμα να παρατηρηθούν τα πρωτοφανή αυτά φαινόμενα. Ίσως πουθενά στην εκπαιδευτική ιστορία δεν έχουν καταγραφεί δολοφονικές επιθέσεις και μάλιστα δύο μαθητών εναντίων καθηγητών, έστω και αν πέρασε περισσότερο από ένας αιώνας…
Με πληροφορίες από:
Νεολόγος Πατρών
Ο θεσμός των Σχολαρχείων στην Αιτωλοακαρνανία και Ευρυτανία, Ο Σχολάρχης Ιωάννης Κούρος (1854-1912)100 χρόνια μετά.