Του Λίνου Υφαντή,
Ο ναός της Αγίας Τριάδας Αγρινίου και ο πέριξ χώρος έχει αποτυπωθεί στη μνήμη ότι άνηκε στο Μοναστήρι της Τατάρνας προεπαναστατικά. Στη Μονή είχε παραχωρήσει το οικόπεδο ο καταγόμενος από το Μαχαλά (Φυτείες) Ξηρομέρου πρόκριτος-αγωνιστής του Πάνος Γαλάνης-Μεγαπάνος τον Απρίλιο του 1801. Ως εδώ η ιστορία είναι γνωστή. Αν διαβάσει κανείς όμως προσεκτικά το συμβόλαιο παραχώρησης θα κατανοήσει ότι ο ναός υπήρχε πολύ πριν το 1801.
Συγκεκριμένα ο Πάνος Γαλάνης-Μεγαπάνος αγόρασε αυτό το οικόπεδο από έναν επιφανή Τούρκο τον Μεχμέτ Αγά Πασόπουλο. Μάλιστα στο χώρο του εντοπίζει συγκεκριμένα ίχνη παλαιού ναού. Συγκεκριμένα το δωρητήριο αναφέρει: “Διά του παρόντος μου αφιερωτικού και αμετατρέπτου γράμματος ομολογώ εγώ ο Πάνος Γαλάνη Φαταούλα ( σ.σ.παρατσούκλι του Ξηρομερίτη Προκρίτου) ότι τον τόπον, οπού έχω εν Βραχωρίω ηγορασμένον από τον Μεχμέταγα Πασόπουλον, όστις έχει ένδον εν αυτώ ίχνη, και σημείον παλαιάς τινός εκκλησίας…”.
Την σπουδαία αυτή πληροφορία και παραχωρητήριο της Αγίας Τριάδας μας διασώζει ο Μπάμπης Κουβέλης στο βιβλίο του “Πάνος Γαλάνης-Μεγαπάνος, ο επιφανής πρόκριτος-αγωνιστής του Ξηρομέρου το 1821”. Αθήνα: Εκδόσεις Ωκεανίδα, 2013.
Εδώ γεννιούνται κάποια ερωτηματικά. Πότε ο Γαλάνης-Μεγαπάνος αγόρασε το οικόπεδο από τον Μεχμέτ Αγά Πασόπουλο; Επίσης ο Μεχμέτ Αγάς Πασόπουλος έχει σχέση με τον συνονόματο του Περή Μεχμέτ Πασόπουλο Βοεβόδα της Παραμυθιάς , ο οποίος δύο αιώνες πριν ο οποίος ασκούσε εξουσία εξυπηρετώντας προσωπικά οφέλη εις βάρος των ντόπιων πληθυσμών ερχόμενος σε συνεννόηση πότε με τους Ενετούς πότε με τους Τούρκους;
Το πιο σημαντικό ερώτημα βέβαια είναι τα ερείπια του Ιερού Ναού που υπήρχε στο χωράφι του Μεχμέτ Αγά Πασόπουλου. Πότε αυτός ο ναός ερημώθηκε; Μήπως κατά τα γεγονότα των Ορλωφικών το 1770; Μήπως κατά την εισβολή των Ενετών το 1684 αν ο κτήτωρ του οικοπέδου έχει σχέση συγγενική ή κληρονομική με τον ομώνυμο Βοεβόδα της Παραμυθιάς;
Και το τελευταίο: Ίσως το όνομα της Αγίας Τριάδας να μην είναι τυχαίο. Ίσως η Βυζαντινή Αγία Τριάδα Μαύρικα να “ανέβηκε” από τις όχθες της Λυσιμαχείας που πλημμύρισαν και θάφτηκε στον ανατολικό λόφο του Βραχωρίου όταν το Βραχώρι άρχισε να αποκτά οικιστικό ιστό από τους Οθωμανούς προύχοντες και το μουσουλμανικό στοιχείο. Τα περίχωρα όμως έμειναν στους χριστιανούς τόσο στο νότο όπως με το παράδειγμα του Αγίου Δημητρίου όσο και βορειοανατολικά με το παράδειγμα του Αγίου Χριστοφόρου. Γιατί όχι και με την Αγία Τριάδα;
Πηγή εικόνας: Θ. Θωμόπουλου, το Αγρίνιο, Αθήνα: 1954.
Με πληροφορίες από:Κουβέλης Μπάμπης, “Πάνος Γαλάνης-Μεγαπάνος, ο επιφανής πρόκριτος-αγωνιστής του Ξηρομέρου το 1821”. Αθήνα: Εκδόσεις Ωκεανίδα, 2013.